۱۵ علامت که نشان می‌دهند سریع‌تر از همسالان‌تان در حال پیر شدن هستید
پیری
با بالا رفتن سن، سرعت فرآیندهای درونی بدن کمتر می‌شود و به همین دلیل به‌تدریج شاهد ظهور علائم پیری در پوست و سایر نقاط بدن خواهیم بود. افزایش سن اجتنابناپذیر است و همه‌ی ما روزی پیر می‌شویم، اما در بعضی از افراد به دلیل سبک زندگی ناسالم یا مواجهه با عوامل محیطی مختلف فرآیند پیر شدن زودتر از موعد شروع می‌شود که به این وضعیت پیری زودرس میگویند.
علائم پیری زودرس
هر شخصی ممکن است پیر شدن را به شکل متفاوتی تجربه کند، اما در بیشتر افراد پیری با علائم خاصی همراه است که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
۱. در سر و سایر نقاط بدن ریزش مو دارید
ریزش مو، به طوری که پوست سر قابل مشاهده باشد، از شناخته شده‌ترین علائم پیری است، اما این نشانه فقط به سر محدود نمی‌شود و می‌تواند در سایر نقاط بدن مثل بازوها و پاها هم دیده شود. اگر زمانی که نسبتاً جوان هستید موهای شما در نقاط مختلف بدن شروع به ریزش کرد یا خاکستری شد، نشانه‌ی این است که بدن‌تان سریع‌تر از آنچه که فکر می‌کنید در حال پیر شدن است.
۲. نمی‌توانید مثل قبل سبد خریدتان را حمل کنید
قدرت عضلانی مستقیماً با سن شما در ارتباط است، چون با افزایش سن به‌تدریج توده‌ی عضلانی خود را از دست می‌دهید و ضعیف‌تر می‌شوید. شما می‌توانید با وزنه زدن یا انجام سایر تمرینات قدرتی سرعت کاهش توده‌ی عضلانی را کم کرده و تا حد زیادی به حفظ قدرت جسمی خود کمک کنید.
۳. کبودی‌ها دیرتر بهبود می‌یابند
یکی از مهم‌ترین علائم پیری زودرس که اغلب نادیده گرفته می‌شود، کاهش سرعت التیام زخم‌ها و کبودی‌ها است. با بالا رفتن سن، در مناطقی از پوست که در معرض نور خورشید قرار دارند عروق خونی شکننده‌تر می‌شوند. درنتیجه، ممکن است با کوچک‌ترین ضربه پاره شده و باعث کبودی و خونریزی در زیر پوست شوند.
۴. چین و چروک‌های پوست شما نسبت به همسالان‌تان بیشتر است
پیری زودرس پوست
چین و چروک و افتادگی پوست یکی از نشانه‌های پیری است. اگر این نشانه را زودتر از موعد و در سنین پایین مشاهده کنید، به این معنی است که دچار پیری زودرس شده‌اید. اگرچه ژنتیک روی پوست تأثیر دارد، اما شل شدن پوست و بروز چین و چروک در آن به سبک زندگی هم مربوط می‌شود.
رژیم غذایی شما قطعاً می‌تواند روی سرعت پیر شدن‌تان تأثیر بگذارد. تحقیقات نشان می‌دهد که رژیم غذایی سرشار از غذاهای غنی از آنتی اکسیدان مانند میوه‌ها و سبزیجات به حفظ سلامت پوست کمک می‌کند، اما رژیم غذایی مملو از چربی‌های اشباع، غذاهای فرآوری‌شده و غذاهای شیرین با افزایش چین و چروک مرتبط است. سیگار کشیدن، مواجهه‌ی بیش از حد با نور خورشید و مصرف الکل هم می‌تواند باعث پیری زودرس پوست شود.
۵. برای خروج از خانه و معاشرت با دوستا‌ن‌تان بهانه می‌آورید
وقتی مشکلات جسمی زیاد می‌شود، بسیاری از مردم دچار افسردگی شده و برای بیرون نرفتن با دوستان‌شان بهانه می‌آورند. چون احساس می‌کنند که دیگر نمی‌توانند مانند گذشته در فعالیت‌های اجتماعی شرکت کنند. برای کاهش افسردگی و انزوا بهتر است در مورد احساسات خود با افرادی که به آن‌ها اعتماد دارید، صحبت کنید.
۶. توانایی باز کردن درب بطری‌ها را ندارید
کاهش توان و نیروی دست یکی از نشانه‌های پیری است که با افزایش خطر از دست دادن استقلال و احتمالاً مرگ زودهنگام مرتبط است. تحقیقات نشان می‌دهد که میزان مرگ و میر در افرادی که دست‌هایشان نسبت به همسالان آن‌ها قدرت کمتری دارد، ۱۶ درصد بیشتر است.
ما با افزایش سن به‌تدریج توده‌ی عضلانی خود را از دست می‌دهیم، اما شدت این اتفاق در بعضی از افراد بیشتر از دیگران است. منتظر نمانید که دست‌هایتان ضعیف شوند. وزنه زدن و فشردن توپ راه‌های خوبی برای جلوگیری از بروز این مشکل محسوب می‌شوند. شما می‌توانید با مراجعه به کاردرمانگر تمرین‌های مفید برای حفظ قدرت دست‌ها را یاد بگیرید.
۷. شلوار شما در قسمت کمر تنگ و در اطراف پاها گشاد است
چاقی شکمی
چاقی شکمی یکی از نشانه‌های پیری زودرس است که معمولاً با مشکلات دیگری مثل از دست دادن توده‌ی عضلانی، تحلیل استخوان و کوتاه‌تر شدن قد همراه می‌شود. با این حال پوشیدن شلوار مشکل اصلی شما نیست، بلکه مهم‌ترین مشکل این است که چاقی شکمی احتمال ابتلا به سندرم متابولیک و بیماری‌های مفصلی را افزایش می‌دهد. تحقیقات نشان می‌دهد که زنان مبتلا به چاقی شکمی دو برابر بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به بیماری قلبی قرار دارند. خوشبختانه با رعایت رژیم غذایی سالم و کمی ورزش می‌توانید به سایز مناسب برای شلوارهای خود برسید.
۸. پوست‌تان خشک بوده و پوسته پوسته می‌شود
با افزایش سن توانایی بدن برای ساخت پروتئین‌های ساختاری و لایه‌ی محافظ چربی کاهش می‌یابد و اگر بدون استفاده از کرم ضدآفتاب و لباس مناسب در مقابل نور خورشید قرار بگیرید، روند پیری پوست تسریع می‌شود. دلایل دیگری هم برای خشکی بیش از حد پوست وجود دارد، مانند شستن بیش از حد دست‌ها و عدم استفاده از مرطوب‌کننده. محیط هم می‌تواند در این زمینه نقش داشته باشد. به‌عنوان مثال هوای سرد یا رطوبت کم باعث خشکی پوست می‌شود.
گاهی اوقات، خشکی شدید پوست نشانه‌ی ابتلا به یک بیماری زمینه‌ای مانند کم‌کاری تیروئید یا دیابت است. اگر این بیماری‌ها به‌خوبی کنترل نشوند، به دلیل بدتر شدن خشکی پوست فرد دچار پیری زودرس می‌شود. به همین دلیل مهم است که به‌طور منظم برای غربالگری و بررسی وضعیت سلامتی خود به پزشک مراجعه کنید.
۹. مانند نوزادان در طول شب چند بار از خواب بیدار می‌شوید
بی‌خوابی یا مشکلات خواب می‌تواند نشانه‌ی پیر شدن سریع بدن باشد. چون با افزایش سن سطح هورمون کورتیزول که به آن هورمون استرس هم میگویند، بالاتر می‌رود. در سالمندان افزایش هورمون کورتیوزل اجتنابناپذیر است، اما در بسیاری از افراد به دلیل استرس سطح آن خیلی سریع بالا می‌رود. باید سعی کنید راهی برای کنترل استرس خود بیابید، چون کورتیزول بیش از حد نه تنها شما را سریع‌تر پیر می‌کند، بلکه می‌تواند باعث افزایش وزن و کاهش عملکرد سیستم ایمنی شود و احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری‌های مزمن را افزایش دهد.
۱۰. صورت شما گود افتاده یا لاغر به نظر می‌رسد
لاغر شدن صورت
متأسفانه کاهش توده‌ی استخوانی بخش طبیعی افزایش سن است و وقتی توده‌ی استخوانی را در قسمت صورت از دست می‌دهید، نشانه‌های پیری را که شامل گونه‌های فرورفته، لب‌های نازک و شقیقه‌های برجسته می‌شود، مشاهده می‌کنید. سیگار کشیدن، تغذیه‌ی نامناسب یا کاهش وزن شدید این روند را تسریع می‌کند و باعث می‌شود که پیرتر از سن‌تان به نظر برسید. برای مقابله با تحلیل استخوان، غذاهای سالم بخورید، ورزش کنید و وزن‌تان را در محدوده‌ی مناسب نگه دارید.
۱۱. دیگران سن شما را بالاتر از آنچه که هست، تخمین می‌زنند
وقتی نوبت به ارزیابی سن واقعی یک فرد می‌رسد، مغز ما بسیار دقیق عمل می‌کند. از چند نفر غریبه بخواهید که سن شما را حدس بزنند. میانگین این اعداد نشان‌دهنده‌ی سن بیولوژیکی بدن‌تان است.
۱۲. اطرافیان همیشه به شما میگویند که عجله کنید
آیا وقتی با دوستان هم سن و سال خود راه می‌روید، از آن‌ها عقب می‌مانید؟ به نظر می‌رسد که سرعت راه رفتن یک فرد می‌تواند نشان‌دهنده‌ی روند پیر شدن او باشد. سرعت راه رفتن نحوه‌ی عملکرد عضلات پا و سرعت هدایت عصبی را نشان می‌دهد. خوشبختانه، راهی حل ساده‌ای برای حل این مشکل وجود دارد: بیشتر پیاده‌روی کنید و سطح آمادگی جسمانی خود را بهبود بخشید.
۱۳. لکه‌های پوستی زیادی دارید
آسیب‌های ناشی از نور خورشید شاید مهم‌ترین دلیل پیر به نظر رسیدن چهره باشند، چون آفتاب باعث ایجاد خطوط، چین و چروک و لکه‌های قهوه‌ای رنگ روی پوست می‌شود و پوست را کدر می‌کند. لکه‌های پوستی، به‌خصوص در افرادی که از کرم ضدآفتاب استفاده نمی‌کنند، نشانه‌ی پیری زودرس پوست هستند. برای حل این مشکل استفاده از کرم ضدآفتاب را شروع کنید و در مورد سایر گزینه‌های درمانی با یک متخصص پوست صحبت کنید.
۱۴. بالا رفتن از پله برای شما مثل کوهنوردی سخت است
کاهش توان جسمی با افزایش سن
از دست دادن توده‌ی عضلانی مهم‌ترین دلیلی است که باعث می‌شود بزرگسالان توانایی خود را برای انجام کارهای فیزیکی از دست بدهند. کاهش توده‌ی عضلانی با داشتن عضلات کوچک‌تر و ضعیف‌تر همراه است و به همین دلیل بالا رفتن از پله‌ها را سخت‌تر می‌کند.
دوری از سبک زندگی کم‌تحرک، افزایش فعالیت بدنی و کاهش زمان نشستن به حفظ توده‌ی عضلانی کمک می‌کند. بلند شدن از روی صندلی یک تمرین خوب برای بالا رفتن از پله‌ها محسوب می‌شود. برای انجام این تمرین باید ۱۰ تا ۲۰ بار در روز و در صورت امکان بدون استفاده از دست‌هایتان از روی صندلی بلند شوید.
۱۵. چرخه‌ی قاعدگی شما منظم نیست
در زنان، تناوب و قابل پیش‌بینی بودن چرخه‌ی قاعدگی با روند پیری مرتبط است و بی‌نظمی قاعدگی می‌تواند ۱۵ سال قبل از یائسگی شروع شود. یکی از نشانه‌هایی که بسیاری از افراد آن را با افزایش سن زنان مرتبط نمی‌دانند، سیکل‌های قاعدگی نامنظم در دهه‌های ۳۰ و ۴۰ زندگی است. توجه به این موضوع بسیار مهم است، چون تغییر هورمون‌ها می‌تواند باعث افزایش وزن، کاهش توده‌ی عضلانی و اختلال خواب شود، سرعت پیر شدن را افزایش دهد و فرد را مستعد ابتلا به بیماری قلبی، پوکی استخوان و دیابت کند.
کلام پایانی
علائم پیری زودرس می‌تواند در هر مرحله از بزرگسالی اتفاق بیفتد. برای پیشگیری از بروز این مشکل یا کاهش سرعت پیشرفت آن باید از پوست خود در برابر نور خورشید محافظت کنید، سیگار نکشید، رژیم غذایی سالم داشته باشید و به‌طور منظم ورزش کنید. اگر این اقدامات ناکافی بودند، با پزشک در مورد سایر روش‌های درمانی مشورت کنید.
