شوره‌ی سر چیست و چگونه می‌توان آن را درمان کرد؟

شوره‌ی سر یکی از بیماری‌های مزمن و ناخوشایندی است که با ورقه ورقه شدن لایه‌های پوستی سر به وجود می‌آید. خوشبختانه این بیماری خطر خاصی ندارد و مسری نیست، اما با این حال می‌تواند از لحاظ زیبایی و نظافت مشکلاتی را برای افرادی که به آن مبتلا هستند به وجود بیاورد. اگر شما جز آن دسته از افرادی هستید که دائما با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنید تا انتهای این مطلب همراه‌مان باشید چراکه قرار است به بررسی دلایل مختلف ایجاد شوره سر و راهکارهای درمانی آن بپردازیم.
آنچه که در این مطلب می‌خوانید

دلایل و عوامل ایجاد شوره سر
علائم شوره سر
شوره سر چگونه تشخیص داده می شود؟
آسیب‌های شوره سر
راهکارهای درمانی
معرفی ۵ تا از بهترین شامپوهای ضد شوره مو
دلایل و عوامل ایجاد شوره سر

دلایل ایجاد شوره مو

همان‌طور که گفتیم شوره‌ی سر یکی از بیماری‌های مزمن پوست سر است که متاسفانه حالت نازیبایی به موهای افراد می‌دهد. پوسته پوسته شدن پوست سر می‌تواند معمولی یا مزمن باشد. اگر این بیماری پیشرفت زیادی کرده باشد به راحتی می‌توان پوسته‌های سر را روی شانه و لباس مشاهده کرد. مطمئنا هیچ کسی دوست ندارد که به علت شوره سر ظاهری ناآراسته و نامنظم داشته باشد. شوره‌ی سر ممکن است گاهی اوقات باعث خارش شدید پوست سرتان شده و پس از مدتی تبدیل به بیماری‌های خطرناک دیگر شود، از همین رو بهتر است قبل از پیشرفت این بیماری به دنبال راهکار مناسب درمانی باشید.

شوره‌ی سر یا Dandruff با اسم علمی (Pityriasis simplex capillitii) به عارضه‌ی ریخته شدن سلول‌های سطح سر گفته می‌شود. سلول‌های سطح پوست در خارجی‌ترین قسمت خود دارای پروتئینی به نام کراتین بوده که به همین خاطر به طور دائم و منظم در حال بازسازی سلولی است. سلول‌های سطح سر با توجه به قرار گرفتن در فضای اطراف از بین می‌روند و سلول‌های جدید جایگزینشان می‌شوند. اگر این روند در سطح سر به طور مداوم ادامه پیدا کند، سلول‌های مرده را به شکل شوره‌ی سر مشاهده می‌کنیم. شوره سر بر اثر دلایلی خاصی می‌تواند بیشتر تحریک شود و جلوه‌ی غیرطبیعی و نازیبایی به سطح سر و موها بدهد.

یکی از مهم‌ترین دلایل ایجاد شوره در سر رعایت نکردن بهداشت و نشتن کافی سطح سر و موها است. نشستن دراز مدت موها و رعایت نکردن بهداشت، سبب چرب شدن سطح سر و موها می‌شود که این چربی و کثیفی به مرور باعث می‌شود سلول‌های بیشتری از بین بروند و پوست سر به شدت کثیف و دچار شوره شود. از همین رو اولین اقدامی که برای جلوگیری از شوره‌ی سر می‌توانید انجام دهید رعایت بهداشت و شست‌وشوی کافی سرتان است. سعی کنید سرتان را با آب ولرم و با شامپوی مخصوص شوره‌ی مو بشویید.

یکی دیگر از عواملی که می‌تواند شوره‌ی مو را تشدید کند یا سبب ایجادش شود حساسیت پوست سر به یک سری از لوازم بهداشتی یا آرایشی مو است. به عنوان مثال طبق مطالعات انجام شده، اینگونه به نظر می‌رسد که ۸۰٪ از افرادی که از تافت استفاده می‌کنند بیشتر در معرض بیماری شوره‌ی سر هستند. از همین رو سعی کنید از لوازم آرایشی بی‌کیفیت کمتری روی سطح سرتان استفاده کنید و قبل از استفاده از هر شامپو یا محصول بهداشتی سر، از نوع پوستتان به شناخت کافی برسید و اگر محصوصلی سبب ناراحتی و ایجاد پوسته روی سرتان شد دیگر از آن استفاده نکنید. علاوه بر این دو مورد دلایل متعدد دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند سبب ایجاد و افزایش شوره سر شوند که عبارت‌اند از:

خوب آب نکشیدن موها و باقی ماندن شامپو یا مواد شوینده روی مو
عدم تعادل هورمون‌های بدن
ضعف سیستم دفاعی بدن
چربی پوست
بیماری‌های پوستی مثل اگزما یا پسوریازیس
افزایش سن و خشکی سطح پوست سر
تغذیه نادرست
هیجان، نگرانی و استرس
هوای گرم و مرطوب
هوای خیلی سرد و خشک
تعریق زیاد

البته گاهی اوقات به دلیل عدم خالص بودن آب هم احتمال وجود به چنین بیماری وجود دارد. در یک سری از مکان‌ها آب آنگونه که باید پاک و تمیز نیست و در نتیجه وقتی افراد حمام می‌کنند، سرشان به جای اینکه تمیز شود، بیشتر در معرض آلودگی قرار می‌گیرد. همین موضوع سبب می‌شود پوسته‌ی سر تشدید شود.

علائم شوره‌ی سر

همان‌طور که گفتیم، زمانی که تکه‌های کوچک از پوسته‌های سر را روی موها، شانه و یا لباستان ببینید مبتلا به شوره‌ی سر هستید، اما زمانی که این بیماری اندکی بپیشرفت کند علائمی دیگری را خواهید دید که به محظ دیدنشان باید به فکر چاره باشید؛ زیرا ممکن است این بیماری به پوست سرتان آسیب بزند یا باعث بیماری‌های پوستی دیگری مثل اگزما شود. البته در بسیاری از مواقع پوسته‌ی سر شما را مجبور نمی‌کند حتما به پزشک مراجعه کنید اما پیشنهاد می‌کنیم برای اینکه از شامپو یا شوینده‌ی سر مرغوب استفاده کنید، حتما سری به پزشک بزنید تا بتوانید اطلاعات دقیق و درستی از وی دریافت کنید. به صورت کلی برخی از علائمی که ممکن است نشان‌دهنده‌ی پیشرفت بیش از حد شوره سر باشد عبارت‌اند از:

خارش شدید پوست سر
قرمز شدن و درد پوست سر
احساس وجود زخم یا جراحت در سطح سر
احساس سوزش در سطح سر
ریزش موی موقت
پوسته پوسته شدن ابرو یا ریش در مردان

اگر این نشانه‌ها را دارید، نباید نگران باشید زیرا این بیماری درمان دارد و به محض اقدام برای درمان بیماری وضعیتتان قطعا بهتر خواهد شد، اما پیشنهاد ما این است که قبل از امتحان کردن هر راهکار درمانی پیشنهادی به دکتر متخصص پوست و مو مراجعه کنید تا با توجه به وضعیتتان نسخه‌ی درمانی مناسبی را برای نوع پوست و موی سر شما بنویسد.

شوره‌ی سر چگونه تشخیص داده می‌شود؟

یک متخصص پوست معمولاً می‌تواند شوره سرتان را به سادگی با نگاه کردن به پوست سر شما تشخیص دهد. البته برای تشخیص پوسته‌ی سر حتما نیازی به مراجعه به متخصص هم نیست چون خودتان کاملا از این موضوع مطلع خواهید شد. معمولا وقتی از خواب بیدار می‌شوید، لباس مشکی می‌پوشید یا به آیینه نگاه می‌کنید، به راحتی می‌توانید ببینید که چقدر پوسته روی سر شما وجود دارد. به گفته‌ی کلینیک کلیولند، اگر شوره‌ی سر شما شدید و مزمن باشد به گونه‌ای که شما را آزار می‌دهد، باید در انتظار آزمایش‌های مختلف و درمان جدی باشید.

به عنوان مثال شوره‌ی سر ناشی از درماتیت سبورئیک، که یک بیماری مزمن است نیاز به درمان مکرر و طولانی مدت دارد. اما اگر شوره سرتان نرمال بوده و مزمن نباشد معمولا با استفاده از شامپوهای مخصوص شوره‌ی سر و تغییر عادت‌های خود به سرعت از بین می‌رود. اینجاست که می‌گوییم مراجعه به پزشک می‌تواند بسیار مفید باشد، چراکه وی بهتر تشخیص می‌دهد شوره سر از چه نوعی است و چه درمانی نیاز دارد.

آسیب‌های شوره سر

اگر شوره‌ی سر درمان نشود و به اندازه‌ی کافی پیشرفته شود می‌تواند سبب ایجاد مشکلات خطرناکی شود که شاید به بدنتان آسیب جدی برسانند. در اینجا به برخی از این آسیب‌ها اشاره می‌کنیم:

ریزش مو؛ یکی از بارزترین مشکل افرادی که از شوره سر رنج می‌برند، ریزش مو است. وقتی سرتان شوره دارد به شدت دچار خارش و التهاب می‌شود، در این حالت موها آهسته آهسته از سطح پوست سر شل شده و دچار ریزش می‌شوند. همچنین به خاطر خارش پوست سر، احتمال اینکه سرتان را به شدت بخارانید زیاد است. خاراندن پوست سر با شدت زیاد می‌تواند به شکل قابل توجهی به موها آسیب برساند.
آکنه یا جوش؛ اگر مستعد آکنه هستید و یا زود جوش می‌زنید خیلی مراقب باشید تا موهایتان روی صورتتان نریزد زیرا ممکن است پوست صورتتان به شدت با آن واکنش نشان داده و جوش بزند. همچنین اگر موهای بلندی دارید که ناچارا روی صورت‌تان می‌ریزد، سعی کنید آن‌ها را با گیره ببندید یا با هر بار برخورد اجتناب‌ناپذیر، صورت خود را با آب بشویید.
جوش روی پشت و شانه؛ یکی دیگر از مشکلاتی که ممکن است به خاطر شوره‌ی سر رخ دهد ایجاد جوش روی شانه و پشت بدن است. یکی از بارزترین دلایل ایجاد جوش در این نواحی شوره‌ی سر است که حتما روی نواحی پشت و شانه می‌ریزند.
پسوریازیس یا اگزما؛ شوره‌ی مو اگر به شدت پیشرفت کند و سطح سرتان خارش بگیرد به مرور این خارش و سوزش سطح سر می‌تواند به بیماری‌های پوستی خطرناک منجر شود. از جمله این بیماری‌ها می‌توان به پسوریزانس یا اگزما اشاره کرد که برای درمان آن‌ها نیاز به مراجعه به پزشک متخصص و طی کردن راه‌های درمانی مختلف و شاید طولانی دارید.
عفونت چشم؛ عفونت چشم هم یکی دیگر از مشکلات خطرناکی است که ممکن است در اثر شوره‌ی سر رخ دهد. در این حالت چشم‌ها عفونت کرده و به شدت قرمز می‌شوند و خارش می‌گیرند. شما باید مراقب باشید موها زیاد روی صورت نریزند چون در این صورت ممکن است شوره سر به داخل چشم‌ها نفوذ کرده و باعث التهاب شوند.
قارچی شدن پوست سر؛ التهاب‌های ناشی از شوره باعث می‌شود سلول‌های پوست سر سریع‌تر از قبل تقسیم شوند و محیط مناسبی برای رشد قارچ‌های پوستی فراهم شود.

راهکارهای درمانی شوره‌‌ی سر

درمان شوره سر

اگر پوست سرتان پوسته پوسته می‌شود و به شوره مبتلا شدید نگران نباشید زیرا امروزه با توجه به پیشرفت روزافزون علم پزشکی، درمان‌های بسیار زیادی برای از بین بردن این بیماری وجود دارد که در اینجا به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

۱. شستن موها با شامپوی مخصوص شوره‌ی مو

اولین قدمی که می‌تواند برای از بین بردن شوره‌ی سرتان بردارید این است که به اندازه‌ی کافی موهایتان را بشویید، به خصوص اگر موهای چربی دارید چون موهای چرب حتی در حالت عادی هم باید زود به زود شسته شوند تا مشکلاتی نظیر ریزش مو را برای افراد به وجود نیاورند. همان‌طور که پیشتر گفتیم، چربی مو سبب جذب بیشتر آلودگی‌های اطراف می‌شود و از همین رو سطح سر سنگین، چرب و آلوده می‌شود که این مسئله سبب ایجاد و افزایش پوسته‌ی سر می‌شود. از همین رو به اندازه‌ی کافی و با استفاده از شامپوهای مخصوص شوره‌ی سر موهایتان را بشویید و آرام خشک کنید. دقت کنید که نباید موهایتان را با آب داغ یا سرد بشویید.

۲. برس کشیدن موها

برس کشیدن موها در این زمان می‌تواند بسیار تسکین‌ دهنده و کارساز باشد. برس کشیدن موها سبب افزایش جریان خون در سطح سر شده و باعث می‌شود تا سلول‌های سطح خارجی پوست تغذیه شوند. اگر این اتفاق بیافتد بی شک پوسته و شوره‌ی سر نیز کاهش پیدا می‌کند. حتما روزانه ۳ الی ۴ باز موهایتان را به مدت ۵ دقیقه شانه کنید. این کار حتی به رشد مجدد موها و همچنین جلوگیری از ریزش آن‌ها هم کمک شایانی می‌کند.

۳. تغییر رژیم غذایی

همان‌طور که پیشتر اشاره کردیم یکی از دلایل ایجاد شوره در سطح سر می‌تواند رژیم غذایی نامناسب و سرشار از چربی و شیرینی باشد. از همین رو پیشنهاد می‌کنیم از خوردن چربی‌های مضر، شیرینی‌ها، شکلات، آجیل‌های پر چرب، غذاهای سرخ شده و پر از ادویه پرهیز کنید تا سلامت به پوست سر و موهایتان بازگردد. در پیش گرفتن رژیم‌های غذایی مبتنی بر گیاه هم می‌تواند در داشتن زندگی سالم بسیار موثر باشد که البته قبل از هر اقدامی پیشنهاد می‌شود حتما به پزشک متخصص تغذیه مراجعه کنید.

۴. درمان خانگی و سنتی

درمان خانگی و سنتی برای شوره مو استفاده از آب سیب است که فواید بسیار زیادی هم برای موهایتان دارد. آب سیب با توجه به خواص و اسیدهای طبیعی خود سلول‌های مرده‌ی سطح سرتان را به سرعت از بین می‌برد و موهایتان را بسیار درخشان و شاداب می‌کند. آب سیب را روی کف سرتان بریزید و به مدت ۵ دقیقه آن را ماساژ دهید. علاوه بر این می‌توانید بعد از شامپو زدن به موها در حمام، کمی آب سیب روی سطح سرتان بریزید و آن را ماساژ دهید. آب سیب می‌تواند همانند یک شامپوی ضد شوره مو عمل کند و به شکل موثری میزان آن را کاهش دهد.

۵. درمان دارویی

اگر هیچ کدام از راهکارهای درمانی ذکر شده برایتان کارساز نبود باید به سراغ راهکارهای درمانی دارویی بروید که برای این کار پیشنهاد می‌کنیم حتما به پزشک مراجعه کنید. معمولا برای شوره‌ی شدید سر کرم ضدشوره‌ی موی سر فولیکا با دارا بودن عصاره‌های سابال، رزماری، کالاندولا، آلوئه‌ورا، روغن درخت چای و روغن بادام پیشنهاد می‌شود که دارای خواص ضدقارچ و ضدباکترى هستند و توانایی مقابله و رفع کامل شوره‌های چرب و خشک شدید را دارند و از پیشرفت و بازگشت مجدد آن‌ها جلوگیری می‌کنند.