دوران کودکی چه ارتباطی با تنهایی افراد در سالمندی دارد؟

تنهایی یکی از موضوعاتی است که در دهه‌ی گذشته توجه‌ی زیادی را به خود جلب کرده است؛ چون مشخص شده که با بیماری در ارتباط است و با بالا رفتن سن بیشتر می‌شود. تنهایی خطر ابتلا به مشکلات روانی و جسمی را افزایش می‎‌دهد و با مرگ و میر و افزایش استفاده از مراقبت‌های بهداشتی مرتبط است.

یک مطالعه‌ی جدید که به‌تازگی توسط محققان اتریشی در نشریه‌ی PLOS ONE منتشر شده، نشان می‌دهد که شرایط زندگی در دوران کودکی، از جمله داشتن دوست و خواهر و برادر کمتر، روابط کم‌کیفیت با والدین، وضعیت سلامتی نامطلوب و بزرگ شدن در خانواده‌ی فقیر، با افزایش نرخ تنهایی در سنین بالاتر ارتباط دارد.

در این مطالعه، محققان از داده‌های بررسی سلامت، پیری و بازنشستگی در اروپا (SHARE) استفاده کردند که اطلاعات مربوط به سلامت، وضعیت اجتماعی-اقتصادی، شرایط خانوادگی و شبکه‌های اجتماعی افراد ۵۰ ساله و بالاتر را در سراسر اروپا جمع‌آوری می‌کند.

محققان دریافتند که سلامتی اصلی‌ترین عامل مرتبط با تنهایی در سنین بالاتر است و ۴۳/۳۲ درصد بر این احساس تأثیر دارد. علاوه بر این، حمایت اجتماعی در سنین بالاتر ۲۷/۰۵ درصد، ویژگی‌های شخصیتی ۱۰/۴۲ درصد و شرایط زندگی در دوران کودکی ۷/۵ درصد مؤثر است.

با توجه به نتایج این مطالعه، شانس تنهایی در سن ۵۰ سالگی و بعد از آن برای افرادی که در دوران کودکی تنها بوده و دوستی نداشتند در مقایسه با افراد دارای دوست ۱/۲۴ برابر، برای افرادی که با مادرشان رابطه‌ی نامناسب یا ضعیف داشتند در مقایسه با افرادی که رابطه‌ی مادری عالی داشتند ۱/۳۴ برابر و برای افرادی که در خانواده‌ی فقیر به دنیا آمده بودند نسبت به افراد دارای خانواده‌ی ثروتمند ۱/۲۱ برابر بیشتر بود.

تنهایی در سالمندان

تنهایی در بین افراد دارای شخصیت روان‌رنجور بیشتر و در افرادی که امتیاز بالایی برای وظیفه‌شناسی، برون‌گرایی، سازگاری و صراحت کسب کرده بودند، کمتر بود. یافته‌های این مطالعه اهمیت شبکه‌های اجتماعی و حمایت در سنین بالاتر و همچنین نقش ویژگی‌های شخصیتی و شرایط دوران کودکی را تأیید می‌کند. به اعتقاد محققان، مداخلات اولیه برای هدف قرار دادن تنهایی بسیار مهم هستند و مداخلاتی که به منظور افزایش حمایت اجتماعی انجام می‌شوند باید با همه‌ی تیپ‌های شخصیتی سازگار شوند.

این مطالعه همان‌طور که انتظار می‌رفت نشان داد که وضعیت سلامتی و حمایت اجتماعی در سنین بالاتر دو عامل اصلی مرتبط با تنهایی در افراد بالای ۵۰ سال هستند و ویژگی‌های شخصیتی و شرایط زندگی در دوران کودکی به‌طور قابل توجهی با تنهایی در مراحل بعدی زندگی ارتباط دارند. بنابراین، نقش شرایط دوران کودکی و مکانیسم‌هایی که ارتباط بین تنهایی در دوران کودکی و تنهایی در سال‌های بعدی زندگی را توضیح می‌دهند، باید در تحقیقات آینده مورد توجه قرار گیرند.

با توجه به روند افزایش تنهایی در دوران کودکی و تأثیر همه‌گیری کووید-۱۹ بر زندگی کودکان، یافته‌های این مطالعه اهمیت مداخلات اولیه‌ی زندگی برای مقابله با تأثیر طولانی‌مدت تنهایی را تأیید می‌کند.