مصرف کم خوراکی‌های شیرین می‌تواند مفیدتر از حذف کامل قند باشد

مطالعه جدیدی درباره تأثیر قند افزوده بر سلامت قلب نشان می‌دهد که مصرف گاه‌به‌گاه خوراکی‌های شیرین ممکن است بهتر از حذف کامل قند از رژیم غذایی باشد.

اینکه پژوهشگران مصرف قند افزوده را با افزایش خطر بیماری قلبی مرتبط بدانند، احتمالاً تعجب‌آور نیست. اما دور از انتظار به‌نظر می‌آید که مطالعه‌ای جدید نتیجه بگیرد کسانی که گاه‌به‌گاه خوراکی شیرین مصرف می‌کنند، در معرض کاهش خطر مشکلات قلبی عروقی قرار دارند.

به‌گزارش ساینس‌آلرت، تیمی تحقیقاتی از دانشگاه لوند در سوئد می‌گوید خوردن هر چند وقت یک‌بار شیرینی، کیک یا شکلات ممکن است برای قلب شما بهتر از رژیم غذایی بدون قند باشد. با‌این‌حال، این یافته برای انواع دیگر مصرف قند، مانند نوشابه‌های گازدار یا چاشنی‌های شیرین، صادق نیست.

سوزان جانزی، همه‌گیرشناس و نویسنده‌ی مسئول مطالعه می‌گوید: «برجسته‌ترین یافته‌ی پژوهش ما، رابطه‌ی واگرا بین منابع مختلف قند افزوده و خطر بیماری قلبی عروقی است. این تضاد شگفت‌انگیز اهمیت در‌نظر‌گرفتن نه تنها میزان شکر مصرفی، بلکه منبع و زمینه‌ی آن را نشان می‌دهد.» او می‌گوید ارتباط بین قند افزوده و خطر بیماری قلبی بسته به اینکه قند از کجا آمده باشد، می‌تواند متفاوت باشد. مهم این است که فقط روی مقدار شکری که می‌خوریم تمرکز نکنیم و توجه کنیم که از چه منبعی می‌آید.

محققان سوابق ۶۹٬۷۰۵ نفر را از پایگاه‌های داده‌ی بهداشت عمومی سوئد بررسی کردند. شرکت‌کنندگان بین ۴۵ تا ۸۳ ساله، در سال‌های ۱۹۹۷ و ۲۰۰۹ در مورد رژیم غذایی و سبک زندگی‌شان مورد آزمون قرار گرفتند و سپس تا سال ۲۰۱۹ پیگیری شدند.

نه تنها میزان قند مصرفی بلکه منبع آن نیز مهم است

مصرف شکر در تحقیق به سه دسته شامل چاشنی‌ و افزودنی‌های شیرین (مانند عسل)، خوراکی‌های شیرین (مانند آبنبات‌ها و شیرینی‌ها)، و نوشیدنی‌های شیرین (مانند نوشابه‌های گازدار) تقسیم شد. سپس نوع قند افزوده‌ی مصرف‌شده با هفت نوع بیماری قلبی عروقی، از جمله سکته‌ی مغزی و حملات قلبی مورد تطبیق قرار گرفت و چندین عامل خطر دیگر (مانند سیگار‌کشیدن) درنظر گرفته شد.

ارتباط بین نوع قند و نوع بیماری قلبی متفاوت بود. به عنوان مثال، چاشنی‌های شیرین با افزایش خطر آنوریسم آئورت شکمی (برآمدگی در رگ‌های خونی) مرتبط بودند. با‌این‌حال، به‌طور کلی، کمترین خطر در همه‌ی بیماری‌های قلبی عروقی در افرادی مشاهده شد که گهگاه خود را به یک خوراکی شیرین دعوت می‌کردند.

وقتی صحبت از نحوه‌ی مصرف قند به‌میان می‌آید، عوامل زیادی باید درنظر گرفته شود. به‌عنوان مثال، چه غذاها و نوشیدنی‌های دیگری را همراه با قند مصرف می‌کنیم و همچنین اینکه قند افزوده را با چه نظمی در رژیم غذایی خود قرار می‌دهیم.

جانزی می‌گوید قندهای مایع موجود در نوشیدنی‌های شیرین، معمولاً نسبت به اشکال جامد قند، کمتر افراد را سیر می‌کنند و به همین دلیل مصرف آن‌ها ممکن است به پرخوری منجر شود. او همچنین فکر می‌کند که محیط مصرف نیز مهم است. غذاهای شیرین اغلب در موقعیت‌های خاص استفاده می‌شوند؛ اما نوشیدنی‌های شیرین ممکن است به‌طور منظم‌تر مصرف شوند.

باید توجه داشت که یافته‌ها‌ی مطالعه به جای اثبات علت و معلولی، به روابط اشاره می‌کنند. تحقیقات همچنین سایر عواقب سلامتی، مثل آسیب به دندان‌ها را در نظر نگرفته و این موارد را باید با آن‌چه قبلاً در مورد قند می‌دانیم بسنجیم. محققان پیشنهاد می‌کنند که مطالعات آینده می‌توانند با جزئیات بیشتری به ارتباط بین قند، بیماری قلبی و چاقی بپردازند.

در مصرف قند فاکتورهای فرهنگی نیز باید در نظر گرفته شوند؛ برای مثال در سوئد که شرکت‌کنندگان مطالعه از آنجا بودند، مراسم رایج و شناخته‌شده‌ای به نام «فیکا» وجود دارد که شامل دورهمی برای نوشیدن قهوه و خوردن شیرینی است. این رسم ممکن است بر نتایج مطالعه تأثیرگذار باشد.

مطالعات درباره‌ی تأثیر تنهایی و استرس بر سلامت نشان می‌دهند سنت‌هایی مانند فیکا می‌توانند فوایدی برای قلب داشته باشد. در سنت فیکا، مردم برای استراحت وقت می‌گذارند و با دیگران تعامل اجتماعی منظم دارند که هر دو برای سلامت قلب خوب هستند.

جانزی می‌گوید: «در‌حالی‌که مطالعه‌ی مشاهده‌ای ما نمی‌تواند رابطه‌ی علی را ثابت کند، این یافته‌ها نشان می‌دهد که مصرف بسیار کم قند ممکن است برای سلامت قلب و عروق ضروری یا مفید نباشد.»