افرادی که ‌خُر و پُف‌ می‌کنند، بخوانند

درحالی انجمن پزشکی خواب ایران در ۱۸ سال پیش تاسیس شد که ۳۰ درصد افراد جامعه با اختلال خواب دست و پنجه نرم می‌کنند.
«تو خواب سر و صدا میکردم، حرف می‌زدم به خاطر همین رفتم کلینیک خواب، یه سری دم و دستگاه بهم چسبوندن، فهمیدن چمه.» این بخشی از سکانس سریال افعی تهران است که به تازگی در نمایش خانگی پخش شده است.طبق آخرین مطالعات انجام شده در مرکز تحقیقات خواب کشور، نرخ ابتلا به بی‌خوابی در ایران بیشتر از متوسط جهانی است. به طوری که حدود ۶۰ درصد شهروندان ایرانی در طول زندگی خود بی‌خوابی، خر و پف و قطع تنفس در خواب را تجربه می‌کنند. رئیس انجمن خواب ایران خسرو صادق نیت نهم خرداد گفت که «اختلالات تنفسی در حین خواب در مردان تقریبا ۴ برابر زنان است که علامت مهم آن خر و پف شبانه است.»

پیشتر هم انجمن خواب ایران اعلام کرده بود که ۳۰ درصد از افراد جامعه مشکل خواب دارند و ۱۰ درصد افراد اختلالات خواب را به صورت مزمن تجربه می‌کنند که به صورت مشکلاتی مانند حرف زدن در طول خواب، راه رفتن و کابوس دیدن بروز می‌کند.

طبق تحقیقات، خُر و پُف در آقایان چاق یا کسانی که فشار خون دارند، بیشتر دیده می‌شود، اما اختلال بی‌خوابی در میان زنان بیشتر مشاهده می‌شود. یکی از اختلالات خواب شایع در کشور وقفه تنفسی حین خواب است که نرخ شیوع آن در ایران به نسبت بالاتر از متوسط جهانی و در حدود ۲۸ درصد است. با اینحال «۹۰ درصد بیماران مبتلا به بیماری‌های خواب یا هرگز برای درمان مراجعه نمی‌کنند» یا مشکلشان تشخیص داده نمی‌شوند یا دیر مراجعه می‌کنند یا اصلا نمی‌دانند که اختلال خواب دارند.

طبق تحقیقات افرادی که شب‌ها کمتر از شش ساعت می‌خوابند، ۵۲ درصد بیشتر احتمال دارد بر اثر ابتلا به بیماری قلبی جان خود را از دست بدهند. همچنین پژوهش‌ها نشان داده‌اند هرچه مدت زمان خواب شبانه کوتاه‌تر باشد، خطر ابتلا به چاقی و دیابت نوع ۲ بیشتر می‌شود. داده‌های جمع‌آوری‌شده از ۱۶ مطالعه انجام‌شده از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳، که شامل بیش از یک میلیون نفر در شش کشور بود، افزایش ۷ درصدی خطر ابتلاء به فشار خون را در میان افرادی که کمتر از هفت ساعت در هر شب می‌خوابیدند، نشان داد.

فربد فدایی، متخصص اعصاب و روان و روانپزشک، می‌گوید که نخوابیدن در ساعت درست موجب ایجاد اختلال خواب می‌شود، به عنوان مثال، «از اختلال خواب می‌توان به پرخوابی اشاره کرده که فرد در طی آن، خواب در طول روز را جایگزین خواب شب کرده و روزها خوابالو است.» بنابراین در طول روز به هیچ وجه نباید خوابید تا بتوان شب راحت خوابید.اما مهناز امینی، فلوشیپ خواب دانشگاه علوم پزشکی مشهد، معتقد است که تنها مشکل، خوابیدن در طول روز نیست، کمااینکه افرادی هستند که هم بعداز ظهر می‌خوابند و هم شب خواب راحتی دارند، مشکل عمیق‌تر از این حرف‌هاست، «در دهه‌های اخیر با استفاده نادرست از گوشی‌های تلفن همراه، شبکه‌های مجازی، نورهای L. E. D، تغییر سبک زندگی و تغذیه ناسالم، مصرف مایعات شیرین و گازدار و کافئین‌دار و استفاده از دخانیات و مشکلات روانی موجب ایجاد اختلال در خواب شده است».

متخصصان حوزه خواب معتقدند که برای یک خواب راحت باید سبک زندگی را تغییر داد و با ایجاد یک شیوه زندگی سالم اختلال‌های خواب را درمان کرد. پس در درجه اول بهداشت خواب رعایت شود، یعنی افراد با به موقع خوابیدن، ورزش یا حداقل پیاده‌روی در هوای پاک در طول روز، تفکیک ساعات کاری، استراحت و… می‌توانند ساعت خوابشان را تنظیم کنند. در صورتی که با اینکار مشکل خواب درمان نشد به درمانگاه‌های استاندارد خواب مراجعه کنند تا پس از تشخیص موضوع، درمان شوند. البته گاهی خود فرد متوجه مشکلات خواب خود نمی‌شود، توصیه می‌شود اگر اطرافیان متوجه حرکات غیرعادی یا خُرخُر می‌شوند، به فرد اطلاع دهند.