علائم عجیب کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی

لیست علائم احتمالی کمبود ویتامین‌ها طولانی است؛ اما یک سری علائم اصلی وجود دارند که نشان می‌دهند ویتامین‌ها و املاحی در بدن شما کم است. فراموش نکنید که هر چند این علائم می‌توانند ناشی از کمبود مواد مغذی در بدن باشند؛ اما عوارض دیگری هم می‌توانند همین علائم را ایجاد کنند؛ بنابراین اگر علی‌رغم تغییراتی که در رژیم غذایی خود ایجاد کردید یا مکمل‌هایی که مصرف کردید باز هم این علائم وجود داشتند، باید به پزشک مراجعه کنید.

انگار هیچ‌وقت نمی‌توانید خودتان را گرم کنید؟ این می‌تواند علامت کمبود یُد باشد. در مورد کمبود یُد زیاد گفته نمی‌شود؛ اما یکی از متداول‌ترین کمبودها در بعضی از کشورهاست. علائم کمبود یُد علاوه بر مکرراً احساس سرما کردن شامل افزایش وزن، خستگی زیاد، خشکی پوست و حتی گواتر می‌شود.
بدن نمی‌تواند خودش یُد تولید کند. یُد برای تولید هورمون‌های تیروئید لازم است و به تنظیم وزن کمک می‌کند.

منابع غذایی حاوی یُد: تخم‌مرغ، لبنیات و جلبک دریایی.

ترک لب‌ها و پارگی گوشه لب‌ها
احساس سوزش یا زخم در لب‌ها و اطراف دهان می‌تواند با ترک‌خوردن لب‌ها همراه باشد که خیلی از ما دلیل آن را فقط سرما و خشکی هوا می‌دانیم. اما در واقع ترک‌خوردگی لب‌ها و پارگی یا زخم گوشه دهان می‌تواند علامت کمبود آهن و کمبود ویتامین C باشد. مکمل مولتی‌ویتامین می‌تواند مفید باشد؛ اما اگر در مورد سطح آهن خونتان تردید دارید جهت چکاپ به پزشک مراجعه کنید.
آهن برای تولید هموگلوبین خون لازم است. هموگلوبین پروتئینی در سلول‌های قرمز خون است که اکسیژن را در تمام بدن انتقال می‌دهد. آهن برای حفظ سلامت سیستم ایمنی نیز ضرورت دارد. منابع خوب آهن شامل جگر و قلوه، گوشت قرمز، میوه‌های خشک، غلات غنی شده صبحانه، تخم‌مرغ، عدس، غلات کامل مثل برنج قهوه‌ای، بیشتر سبزیجات برگ‌دار سبز و شکلات تلخ می‌شود. کافئین می‌تواند جذب آهن را مختل کند؛ بنابراین مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار نباید هم‌زمان با منابع غذایی آهن توصیه نمی‌شود.
اگر می‌خواهید جذب آهن را در بدنتان افزایش بدهید، بهتر است منبع آهن را با منبعی از ویتامین C مصرف نمایید. مثلاً آبلیموی تازه همراه با سالاد اسفناج.

کاهش میل جنسی
میل جنسی‌تان کم شده؟ دلیلش ممکن است کمبود ویتامین D خصوصاً در ماه‌های زمستان باشد. در بسیاری از کشورهای اروپایی، کمبود ویتامین D طی فصل زمستان شایع است.
اصلی‌ترین منبع ویتامین D نور خورشید است. طی زمستان بهتر است از مکمل این ویتامین استفاده کنید. دیگر علائم کمبود ویتامین D شامل درد مفاصل، درد استخوان و عضلات، سردرد، خستگی و گزگز دست‌ها و پاها می‌شود.
منابع غذایی ویتامین D زیاد نیستند؛ اما قارچ، غلات غنی شده صبحانه، ساردین و تخم‌مرغ را می‌توان جزو غذاهای ویتامین D دار محسوب کرد. تقریباً همه افراد نیاز دارند طی پاییز و زمستان روزانه مکمل ویتامین D، با دوز ۱۰ میکروگرم استفاده کنند. افراد سالمند به ویتامین D بیشتری نیاز دارند؛ زیرا بدن این افراد مثل گذشته قادر به سنتز ویتامین D نمی‌باشد.

نازک شدن تارهای مو
اگر احساس می‌کنید موهایتان نازک‌تر و شکننده‌تر و خشک‌تر شده و با سرعت بیشتری می‌ریزد، می‌تواند علامت کمبود آهن خفیف یا حتی کمبود ویتامین C باشد. ما برای محافظت از سلول‌های بدن و سلامت آنها به ویتامین C نیاز داریم. این ویتامین به سلامت پوست و مو، استخوان‌ها و غضروف‌ها و رگ‌ها نیز کمک می‌کند.
از مواد غذایی مثل مرکبات، کیوی و توت‌فرنگی و لوبیاقرمز در رژیم غذایی خود بیشتر استفاده کنید.
ضمناً توصیه می‌کنیم به پزشک مراجعه کنید تا از جهت بیماری تیروئید و کمبود آهن آنمی مورد بررسی قرار بگیرید، این عوارض هم می‌توانند باعث ریزش مو شوند.
اگر در سنین یائسگی به سر می‌برید برای تقویت رشد موها می‌توانید از شامپوهای کافئین‌دار استفاده کنید.

شوره سر
دچار شوره سری هستید که برطرف نمی‌شود؟
ممکن است مشکل شما کمبود بیوتین (ویتامین B۷) و یا کمبود امگا ۳ باشد. مولتی‌ویتامین حاوی بیوتین و امگا ۳ می‌تواند سطح این مواد مغذی در بدنتان را بالا ببرد و ضمناً استفاده از شامپوی ضدقارچ هم به شما کمک خواهد کرد.
مواد غذایی مانند سالمون، بادام، کره بادام‌زمینی و دانه‌های آفتاب‌گردان منابع غذای خوبی هستند که کمکتان می‌کنند به‌اندازه کافی بیوتین و امگا ۳ دریافت کنید.

زخم‌های مکرر دهانی
انواع کمبودهای غذایی می‌توانند عامل این برآمدگی‌های دردناک در داخل دهان، احساس کرختی یا گزگز و ناراحتی در زبان باشند.
کمبود آهن، فولیک‌اسید (ویتامین B9)، ویتامین B12 و یا ویتامین B3 را می‌تواند عامل زخم‌های دهان و ناراحتی‌های مربوط به زبان دانست. برای بررسی این وضعیت به پزشک مراجعه کنید.
مولتی‌ویتامین B کمپلکس می‌تواند این مواد مغذی را به بدنتان برساند. کمبود ویتامین B12 بیشتر برای افراد گیاهخوار، خام گیاهخوار و افراد سالمند رخ می‌دهد.
گیاهخوارها یا خام گیاهخوارها در معرض کمبود ویتامین B12 هستند؛ چون گوشت قرمز نمی‌خورند. افراد سالمند نمی‌توانند ویتامین B12 را از غذاها خوب جذب کنند؛ چون میزان اسید معده‌شان کمتر شده است.
غذاهای ویتامین B12 دار شامل گوشت قرمز، ماهی، شیر، پنیر و تخم‌مرغ می‌شود.

قرمزی، تورم و خونریزی لثه‌ها
کمبود ویتامین C می‌تواند علت این عوارض باشد. ویتامین C نقش‌های متعددی در بدن دارد؛ از کمک به سلول‌های ما برای کاهش خستگی گرفته تا کمک به عملکرد نرمال سیستم ایمنی مثل ترمیم زخم.
بدن ما برای ساختن کلاژن نیز به ویتامین C نیاز دارد. کلاژن یک پروتئین مهم است که در پوست، رگ‌ها، استخوان‌ها و عضلات وجود دارد. اگر به طور مرتب مسواک می‌زنید و از نخ دندان استفاده می‌کنید؛ اما همچنان لثه‌هایتان قرمز و ملتهب‌اند یا خونریزی می‌کنند، شاید لازم باشد مصرف ویتامین C روزانه خود را افزایش بدهید.
توصیه می‌کنیم بیشتر از پرتقال و لیمو و گریپ‌فروت و فلفل‌سبز و قرمز، کیوی و بروکلی و توت‌فرنگی و سیب‌زمینی پخته استفاده کنید. اگر باز هم لثه‌هایتان دردناک‌اند و خونریزی می‌کنند به پزشک مراجعه کنید.

قرمزی و چربی پوست اطراف بینی
یک عارضه پوستی ممکن است دلیل قرمزی و سوزش و چربی اطراف بینی‌تان باشد؛ اما کمبود برخی از ویتامین‌ها و املاح هم می‌تواند چنین حالتی ایجاد کند.
کمبود ویتامین B2 (ریبوفلاوین)، ویتامین B6 یا کمبود زینک می‌تواند باعث التهاب پوست اطراف بینی شود. غذاهایی مثل پنیر سفید، بادام، گوشت گوساله باید در رژیم غذایی‌تان بیشتر باشد.
وقتی کمبود ویتامین B2 دارید، پوست خصوصاً در نواحی که غدد چربی بیشتری وجود دارد، چرب می‌شود.
این افزایش تولید چربی می‌تواند واکنشی نسبت به سد دفاعی پوست باشد که مورد تهدید قرار گرفته است.
کمبود ویتامین B2 می‌تواند منجر به تغییراتی در غدد چربی پوست شده و وادارشان کند در واکنش به خشکی زیاد پوست و حفاظت از سد دفاعی پوست، چربی اضافی تولید نماید.
مصرف مکمل زینک و ویتامین B کمپلکس در این موارد توصیه می‌شود.

اگر احساس می‌کنید موهایتان نازک‌تر و شکننده‌تر و خشک‌تر شده و با سرعت بیشتری می‌ریزد، می‌تواند علامت کمبود آهن خفیف یا حتی کمبود ویتامین C باشد

لکه‌های سفید روی ناخن یا شکنندگی ناخن
لکه‌های ریز سفید روی ناخن را نباید نادیده بگیرید، زیرا علامتی از کمبود املاح زینک و آهن می‌توانند باشند.
قارچ، نخود آبگوشتی و برگه زردآلو منابع خوبی از این املاح هستند. شکنندگی ناخن نیز می‌تواند ناشی از استفاده زیاد از مواد سنگین روی ناخن باشد، مثل لاک ژل.
اما کمبود آهن نیز می‌تواند باعث شکنندگی ناخن‌ها شود. سعی کنید منابع غذایی آهن‌دار مثل بذرکتان، جگر مرغ، پسته و عدس بیشتر مصرف کنید. دیگر علائم کمبود آهن شامل ضعف و خستگی، تنگی نفس، رنگ‌پریدگی پوست و تندی ضربان قلب می‌شود.

افسردگی
سرحال ماندن طی زمستان می‌تواند کمی سخت باشد؛ اما اگر متوجه شدید اغلب بی‌انرژی و افسرده‌اید پس شاید کمبود یک ماده مغذی در بدنتان وجود داشته باشد.
کمبود ویتامین B، ویتامین D و منیزیم و همچنین کمبود اسیدهای چرب می‌تواند علت افسردگی باشد. اگر به طور مداوم احساس افسردگی می‌کنید به پزشک مراجعه کنید.
کمبود مواد مغذی می‌تواند موجب کاهش تولید سروتونین، دوپامین و GABA شده و در نهایت افسردگی ایجاد کند.
ویتامین‌های B در بدن برای تولید انرژی به کار می‌روند، بنابراین اگر معمولاً بی‌انرژی هستید و زود احساس خستگی می‌کنید و بی‌حال و حوصله‌اید شاید کمبود این ماده مغذی را داشته باشید.

تمام مدت احساس خستگی کردن
احساس خستگی در طول روز می‌تواند ناشی از کمبود خواب باشد. اما اگر با وجود خواب کافی باز هم احساس خستگی می‌کنید، پس شاید کمبود مواد مغذی داشته باشید.
کمبود ویتامین‌های B و املاح منیزیم و آهن می‌تواند دلیل این خستگی مداوم باشد؛ اما این علامت ممکن است به کم‌کاری تیروئید نیز مربوط باشد.
برگه زردآلو، آلو، جگر و گردو می‌توانند مثل مکمل مولتی‌ویتامین به شما کمک کنند. اگر علائم بهتر نشدند به پزشک مراجعه کنید.

بی‌خوابی
وقتی برای به خواب‌رفتن با خودتان می‌جنگید یا طی شب مکرراً از خواب بیدار می‌شوید و نمی‌توانید دوباره بخوابید، پس شاید دچار کمبود منیزیم باشید که برای صدها فرایند در بدن لازم است.
خوردن سبزیجات بهاری، آجیل برزیلی، سویا و نخود آبگوشتی می‌تواند به تأمین منیزیم بدن کمک کند. پایین‌بودن سطح منیزیم بدن می‌تواند باعث درد مفاصل، اسپاسم‌های عضلانی، خستگی و کم‌اشتهایی نیز بشود.