افراد نابینا با این وسیله می توانند خورشیدگرفتگی را حس کنند

در حالی که علاقه‌مندان به نجوم به آسمان خیره می‌شوند تا خورشیدگرفتگی را مشاهده کنند، افراد نابینا یا کم‌بینا نیز می‌توانند این رویداد آسمانی را حس کنند و بشنوند.

در روز هشتم آوریل که خورشیدگرفتگی کامل در آمریکای شمالی رخ می‌دهد و ماه برای چند دقیقه خورشید را می‌پوشاند، ابزارهای صوتی و لمسیِ ویژه افراد نابینا و کم‌بینا در گردهمایی‌های عمومی در دسترس خواهند بود.

یوکی هاچ، دانش‌آموز سال دوازدهمی دبیرستان در آستین تگزاس می‌گوید: «خورشیدگرفتگی‌ها چیزهای بسیار زیبایی هستند و همه باید یک بار در زندگی آن را تجربه کنند.»

هاچ دانش‌آموزی نابینا و علاقه‌مند به فضا است که آرزو دارد روزی دانشمند کامپیوتر ناسا شود. در روز خورشیدگرفتگی، او و همکلاسی‌هایش در مدرسه نابینایان و کم‌بینایان در تگزاس قصد دارند در چمنزار محوطه مدرسه بیرون بنشینند و به دستگاه کوچکی به نام جعبه «صدای‌ِ‌نور» گوش دهند که تغییرات نور را به صدا ترجمه می‌کند.

وقتی خورشید درخشان است، نت‌های فلوت بلند و ظریف به گوش می‌رسد. با شروع پوشیده شدن خورشید توسط ماه، نت‌های میانی کلارینت نواخته می‌شود. تاریکی با صدای کلیک آرام ایجاد می‌شود. هاچ می‌گوید: «من به جای اینکه خورشیدگرفتگی را ببینم، مشتاقانه منتظر شنیدن آن هستم.»

دستگاه صدایِ‌نور حاصل همکاری واندا دیاز مرکد، اخترشناس نابینا، و آلیسون بیرلا، اخترشناس هاروارد است. دیاز مرکد به‌طور منظم داده‌های خود را برای تجزیه و تحلیل الگوها در تحقیقاتش به صورت صوت ترجمه می‌کند تا الگوهای تحقیق خود را تجزیه و تحلیل کند.

نمونه اولیه این دستگاه در زمان خورشیدگرفتگی کامل سال ۲۰۱۷ که از آمریکا عبور کرد، مورد استفاده قرار گرفت و این دستگاه دستی در سایر خورشیدگرفتگی‌ها نیز به کار رفته است.

امسال، سایر مؤسسات هم در این پروژه همکاری می‌کنند تا حداقل ۷۵۰ دستگاه را در مکان‌های برگزاری رویدادهای خورشیدگرفتگی در مکزیک، ایالات متحده و کانادا توزیع شود. حامیان این برنامه کارگاه‌هایی را در دانشگاه‌ها و موزه‌ها برای ساخت این دستگاه‌ها برگزار کرده‌اند و دستورالعمل‌های ساخت آن به صورت رایگان در وب‌سایت گروه در دسترس قرار گرفته است.

دیاز مرکد در این رابطه می‌گوید: «آسمان متعلق به همه است و اگر این رویداد برای بقیه دنیا در دسترس است، باید برای نابینایان هم در دسترس باشد. من می‌خواهم دانش‌آموزان بتوانند خورشیدگرفتگی و صدا و نور ستارگان را بشنوند.»

ارین فراگولا، مدیر بخش ارتباطات کتابخانه پرکینز (وابسته به مدرسه نابینایان پرکینز در واترتاون، ماساچوست) می‌گوید که این کتابخانه قصد دارد تغییر صداهای دستگاه نورصدا را از طریق زوم برای اعضا به صورت آنلاین و تلفنی پخش کند.

او با اشاره به اینکه علاوه بر دانش‌آموزان، بسیاری از اعضای ارشد کتابخانه نیز دچار کاهش بینایی ناشی از سن هستند افزود: «ما سعی می‌کنیم راه‌هایی پیدا کنیم تا همه چیز را برای همه افراد در دسترس‌تر کنیم.»
برخی دیگر رویداد خورشیدی را از طریق حس لامسه با تبلت لمسی «Cadence» از شرکت مهندسی تاکتایل در ایندیانا تجربه خواهند کرد. این تبلت تقریبا به اندازه یک تلفن همراه است و دارای ردیف‌هایی از نقاط برجسته است که بالا و پایین می‌روند. از این تبلت می‌توان برای اهداف مختلفی مانند خواندن خط بریل، حس کردن نمودارها و قطعات فیلم و همچنین بازی‌های ویدیویی استفاده کرد.

وونجی لاو از شرکت مهندسی تاکتایل در این رابطه به خبرگزاری آسوشیتدپرس می‌گوید: «برای خورشیدگرفتگی، یک دانش‌آموز می‌تواند دست خود را روی دستگاه بگذارد و به آرامی حرکت ماه بر روی خورشید را حس کند.»

مدرسه نابینایان و کم‌بینایان ایندیانا از سال گذشته شروع به گنجاندن این تبلت در برنامه درسی خود کرده است. برخی از دانش‌آموزان این مدرسه خورشیدگرفتگی «حلقه آتش» اکتبر گذشته را با این تبلت تجربه کردند.

جازمین نلسون، دانش‌آموز سال دهمی، مشتاق است به جمعیتی که انتظار می‌رود در رویداد بزرگ تماشای خورشیدگرفتگی ناسا در پیست اتومبیل‌رانی ایندیاناپولیس شرکت کنند، بپیوندد، جایی که تبلت Cadence در دسترس خواهد بود.

نلسون می‌گوید: «با این تبلت، شما می‌توانید احساس کنید که بخشی از چیزی هستید.» مینروا پیندا الن، همکلاسی او و دانش‌آموز سال یازدهم هم که از این تجربه هیجان زده شده، می‌افزاید: «این یک فرصت بسیار نادر است که ممکن است دیگر برایم تکرار نشود.»