قفقاز آرام نمی‌گیرد؛ واشنگتن از احتمال حمله آذربایجان به ارمنستان خبر داد
جنگ قفقاز
بلینکن هشدار داد که ممکن است آذربایجان طی هفته‌های آتی به ارمنستان حمله کند.
قفقاز آرام نمی‌گیرد؛ واشنگتن از احتمال حمله آذربایجان به ارمنستان خبر داد
وزیر خارجه آمریکا به قانون‌گذاران کشور هشدار داد که احتمالاً آذربایجان در هفته‌های آینده به ارمنستان حمله خواهد کرد. او همچنین گفت که دولت در حال برنامه‌ریزی برای تمدید معافیت طولانی‌مدت کمک‌های نظامی واشنگتن به باکو نیست.
به نوشته پولیتیکو، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده در هفته گذشته به گروه کوچکی از قانون‌گذاران هشدار داد که وزارت او در حال پیگیری احتمال حمله آذربایجان به ارمنستان است. این تماس حاکی از عمق نگرانی دولت در مورد عملیات جمهوری آذربایجان علیه منطقه جدایی‌طلب در غرب کشور و احتمال گسترش درگیری است.
الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان قبلاً از ارمنستان خواسته بود تا در امتداد مرز جنوبی خود «کریدوری» باز کرده که سرزمین اصلی آذربایجان را به منطقه‌ای که با ترکیه و ایران هم مرز است، باز کند. علی‌اف تهدید کرده که این مسئله را «به زور» حل خواهد کرد.
به گفته منابع، قانون‌گذاران در تماس تلفنی ۳ اکتبر خود در مورد اقدامات احتمالی علیه علی‌اف در پاسخ به حمله آذربایجان به قره‌باغ، بر بلینکن فشار آوردند. بلینکن پاسخ داد که وزارت خارجه آمریکا به دنبال راه‌هایی برای پاسخگویی آذربایجان بوده و قصد ندارد معافیت طولانی‌مدت برای ارائه کمک‌های نظامی آمریکایی به باکو را تمدید کند. او افزود: «دولت احتمال می‌دهد که آذربایجان در هفته‌های آینده به جنوب ارمنستان حمله کند».
با این حال، بلینکن در مورد مذاکرات دیپلماتیک جاری بین ارمنستان و آذربایجان به قانون‌گذاران دموکرات، از جمله نانسی پلوسی و فرانک پالون اطمینان داد. دو نفر دیگر تأیید کردند که جلسه‌ای توجیهی در مورد وضعیت آذربایجان برگزار شده، اما جزئیاتی ارائه نکردند.
در بیانیه‌ای، وزارت امور خارجه آمریکا از اظهار نظر در مورد این تماس خودداری کرد، اما بر تعهد این وزارتخانه به «حاکمیت و تمامیت ارضی ارمنستان» و حل مناقشه از طریق «مذاکرات مستقیم» تأکید کرد.
از سال ۲۰۰۲، ایالات متحده هر سال این معافیت را صادر می‌کند و به باکو اجازه می‌دهد از یک ماده‌قانون حمایت از آزادی که ایالات متحده را از ارائه کمک نظامی به آذربایجان با توجه به اختلافات ارضی جاری با ارمنستان منع می‌کند، چشم‌پوشی کند. این معافیت در ژوئن به پایان رسید و دولت قبلاً هیچ توضیحی در مورد اینکه چرا هنوز درخواست تمدید نکرده، ارائه نداد.
از زمان برگزاری جلسه توجیهی، پالون علناً از حمله قریب‌الوقوع آذربایجان به ارمنستان ابراز نگرانی کرد. پالون در توییتی نوشت: «علی‌اف در راستای هدف خود برای تصرف جنوب ارمنستان پیش می‌رود. رژیم او پس از مواجهه با پیامدهای اندک، برای حمله به قره‌باغ جسور شده است».
حمله نظامی ماه گذشته آذربایجان به قره‌باغ، باعث شد بیش از ۱۰۰ هزار ارمنی‌تبار ساکن قره‌باغ از منطقه بگریزند. رهبران محلی با میانجیگری روسیه تسلیم شدند و با انحلال دولت خودخوانده خود موافقت کردند. از آن زمان تا کنون، نیروهای آذربایجان بیش از ده‌ها رهبر سابق منطقه را بازداشت کرده‌اند.
بلینکن در بیانیه‌ای در ۲۰ سپتامبر گفت که «عمیقاً از اقدامات نظامی آذربایجان نگران بوده» و اعلام کرد که «استفاده از زور برای حل‌وفصل اختلافات غیرقابل‌قبول است».
اما قره‌باغ تنها مناقشه ارضی بین دو کشور حوزه قفقاز نیست. باکو مسیری را به منطقه نخجوان پیشنهاد کرده که از طریق منطقه سیونیک جنوبی ارمنستان که در زبان آذربایجانی به نام زنگزور شناخته می‌شود، می‌گذرد و عبور و مرور با دورزدن ایران ممکن می‌سازد.
علی‌اف گفته است: «چه ارمنستان بخواهد چه نخواهد، کریدور زنگزور را اجرا خواهیم کرد».
نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان در روز چهارشنبه در پاسخ به درخواست‌های فزاینده آنکارا و باکو برای دستیابی به توافق گفت: «در ارمنستان، این به عنوان ادعاهای ارضی و تقاضا برای ایجاد یک کریدور فراسرزمینی تلقی می‌شود».
مدت‌هاست که تنش‌ها در مرزهای دو کشور وجود دارد. در سپتامبر ۲۰۲۲، آذربایجان حمله‌ای را در آن سوی مرز برای تصرف ارتفاعات استراتژیک در شرق و جنوب ارمنستان آغاز کرد. اخیراً و در ۱ سپتامبر سال جاری، سه نظامی ارمنی پس از انجام «اقدامات تلافی‌جویانه» آذربایجان در پاسخ به حمله پهپادی ادعایی کشته شدند.
حکمت حاجی‌اف، مشاور ارشد سیاست خارجی علی‌اف در مصاحبه‌ای در روز چهارشنبه ادعای آذربایجان در مورد ارمنستان را رد کرد. او گفت که خطر درگیری کم است، زیرا «دو هفته گذشته آرام‌ترین هفته‌ها در تاریخ روابط ارمنستان و آذربایجان بوده است». او افزود: «آذربایجان آنچه را که از نظر قانونی، تاریخی و اخلاقی متعلق به ما بود، با کمپین «ضدتروریسم» خود در منطقه احیا کرد و قصد ندارد به مناطق قانونی ارمنی‌نشین وارد شود».
