تراشه‌های قابل کاشت در مغز؛ آیا ایلان ماسک برای دور زدن قوانین نظارتی تلاش می‌کند

ایلان ماسک در نخستین روز دسامبر سال گذشته از احتمال استفاده از تراشه مغزی نئورالینک در انسان خبر داد. نئورالینک در سال‌های اخیر آزمایش‌هایی را روی حیوانات انجام داده و به دنبال تائیدیه‌های لازم برای شروع آزمایش‌های بالینی روی افراد است. اما هیات نظارت بر این آزمایش‌ها با شبهاتی مواجه است.

بنابر اسناد و مدراک و گفتگو با کارکنان کنونی و اسبق شرکت نئورالینک، هیات ناظر بر فاز آزمایش‌های حیوانی تحقیقات مرتبط با تراشه قابل کاشت در مغز این شرکت، از افرادی تشکیل شده که یا درون شرکت فعالیت می‌کنند و یا در صورت موفقیت پروژه از لحاظ مالی ذینفع هستند.

تشکیل چنین هیات نظارتی بنابر قانون فدرال ایالات متحده برای انجام آزمایشات ویژه‌ای که بر روی حیوانات انجام می‌شوند، الزامی است. مسئولیت این هیات‌ها حصول اطمینان از نگهداری مناسب از حیوانات، رعایت استانداردهای تحقیقاتی بالا و سنجش اعتبار داده‌ها است. نتایج بررسی‌ها و نظارت آن‌ها به قانون‌گذاران اجازه می‌دهد در مورد امنیت داروها و وسایل پزشکی برای انجام آزمایش بالینی بر روی انسان تصمیم‌گیری کنند.

به گفته کارشناسان، نحوه انتخاب اعضای این هیات نظارت پرسش‌هایی را درباره احتمال بالقوه نقض مقررات حفاظت از یک‌پارچگی تحقیقات به علت تضاد منافع اعضای هیات مطرح کرده است. نئورالینک با هدف کسب تاییدیه هیات نظارتی و در نتیجه آن کسب مجوز سازمان غذا و داروی آمریکا برای انجام آزمایش‌های بالینی تراشه‌های قابل کشت در مغز ابداعی خود بر روی انسان، آزمایشات حیوانی را انجام می‌دهد. یکی از اهداف ابداع این تراشه‌ها توانایی آن‌ها در کمک به افراد ناتوان حرکتی است.

بر اساس اسناد شرکت نئورالینک تا اواخر سال ۲۰۲۲ نوزده نفر از بیست و دو عضو این هیات نظارتی از کارکنان شرکت بودند. رئیس این نیز مدیر اجرایی نئورالینک بود که وظیفه رهبری برنامه نگهداری از حیوانات را بر عهده داشت. همچنین ۱۱ نفر دیگر از اعضای هیات نظارتی یا به صورت مستقیم با حمایت از حیوانات در ارتباط بودند و یا به نوعی خود درگیر تحقیقات این پروژه هستند.

میگوئل نیکوللیس، عصب شناس و پزشکی که تحقیقاتی درباره تراشه قابل کاشت در مغز مشابهی را در دانشگاه دوک در کارولینای شمالی ایالات متحده هدایت می‌کند می‌گوید که به طور معمول هیچ یک از اعضای هیات نظارتی نباید در خود تحقیق نقشی داشته باشند. وی ترکیب هیات نظارتی نئورالینک را «تضاد منافعی آشکار» می‌داند.

وزارت کشاورزی ایالات متحده نهاد اصلی اجرا کننده قوانین مرتبط با حقوق حیوانات در این کشور است. این وزارت‌خانه اعلام کرد که با بررسی تحقیقات و آزمایشات حیوانی شرکت نئورالینک از سال ۲۰۲۰ تا کنون هیچ تضاد منافعی در اعضای هیات نظارت این شرکت نیافته است.

شرکت نئورالینک به منظور برون سپاری آزمایشات حیوانی خود بین سپتامبر ۲۰۱۷ تا دسامبر ۲۰۲۰ با دانشگاه کارولینا دیویس همکاری می‌کرد. در آن زمان دانشگاه خود هیات نظارتی را تعیین کرده بود. این دانشگاه تا پیش از پایان همکاری با شرکت ایلان ماسک مبلغی بیش از ۱.۹ میلیون دلار برای این تحقیقات از نئورالینک دریافت کرده بود. در آن زمان فعالیت جراحان و متخصصانی که با نئورالینک همکاری می‌کردند مستقیما توسط این دانشگاه نظارت می‌شد.

سخنگوی دانشگاه کارولینا دیویس می‌گوید که هیات نظارت این دانشگاه در سال ۲۰۱۹ بروز حادثه‌ای در محل نگهداری از حیوانات آزمایشگاهی را ثبت کرده است. این حادثه منجر به تغییر پروتکل‌های تحقیقاتی و آزمایشی نئورالینک توسط دانشگاه شد. در بحبوحه همین تنش‌ها بود که دانشگاه همکاری خود با این داشنگاه را قطع و هیات نظارتی خود را بنیان نهاد.

یکی از مسئولیت‌های هیات نظارتی نئورالینک محدود کردن تعداد حیوانات آزمایشگاهی است. زیرا که این حیوانات عموما پس از آزمایشات کشته می‌شوند تا محققان بتوانند اجساد آن‌ها را نیز آزمایش کنند.

بر اساس مدارک موجود نئورالینک پس از این که هیات نظارت را درون خود تاسیس کرد، بنا به درخواست ایلان ماسک و با اجازه این هیات سرعت آزمایشات خود را تسریع کرده است. به نظر می‌رسد در برخی موارد این آزمایشات عجولانه و بدون دقت لازم انجام شده‌اند.

آزمایش‌های نئورالینک بین سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ منجر به مرگ حدود ۲۵۰ گوسفند، خوک و میمون شده است. فقط در یک مورد در سال ۲۰۲۱ این شرکت تراشه‌هایی با اندازه نامناسب را در مغز ۲۵ خوک از ۶۰ خوک مورد آزمایش کاشت. به گفته متخصصان چنین خطاهایی با آماده‌سازی بهتر قابل پیشگیری بودند.

بسیاری از کارشناسان به ویژه حضور آتومن سورلز، مدیر اجاریی نئورالینک و همچنین مسئول برنامه نگهداری از حیوانات آزمایشگاهی را در هیات نظارت تضادی مشکل آفرین دانسته‌اند.