۹ مورد از نشانههای بیماری گوارشی و روده که باید بشناسید
تا همین اواخر موضوع سلامت روده در جامعه غربی تابو بود و بسیاری افراد از گفتن علائم بیماریهای گوارشی و مراجعه به پزشک خودداری میکردند. همین دلیل باعث شیوع بالای بیماریهای گوارشی و رودهی ناسالم شده است. یک رودهی سالم مواد مغذی غذا را هضم و جذب میکند، دارای تعداد ثابتی از باکتریهای سالم است، از سلامت ایمنی بدن حمایت میکند و به سلامت کلی ما کمک میکند. سلامت روده بر سایر سیستمهای بدن تأثیر میگذارد و یک رودهی ناسالم میتواند علائم مختلفی از خودت نشان دهد.
۱. درد دستگاه گوارش
درد و ناراحتی گوارشی بارزترین نشانهی رودهی ناسالم است و شامل رفلاکس معده، سوزش سر دل، اسهال، یبوست، گاز و نفخ میشود. این علائم اغلب به سبک زندگی و استرس بستگی دارد. تغییرات سبک زندگی مانند خوردن وعدههای غذایی کوچک، سالم و مکرر، داشتن یک خواب خوب، افزایش تدریجی فیبر، هیدراته ماندن، مدیریت استرس و اضافه کردن ورزش به برنامهی روزانه میتواند علائم گوارشی را کاهش دهد.
۲. بیخوابی
بیخوابی و سلامت روده ارتباط نزدیکی با هم دارند. به همان اندازه که یک رودهی سالم باعث خواب باکیفیت میشود، خواب کافی نیز باعث سلامت روده میشود. باکتریهای روده خواب را از طریق محور عصبی روده به مغز تنظیم میکنند. این محور شبکهای شامل مسیرهایی است که به مغز و روده اجازه میدهد با هم ارتباط برقرار کنند. بیخوابی ساعتهای داخلی باکتریهای بدن را مختل میکند و این بر ساختار و تنوع میکروبیوم تأثیر میگذارد. بنابراین یک رودهی ناسالم باعث اختلال در خواب میشود.
۳. حساسیت غذایی
حساسیت غذایی زمانی رخ میدهد که فرد در هضم برخی غذاها مشکل داشته باشد. حساسیت غذایی در ۲۰ درصد از جمعیت جهان وجود دارد. دلایلی از جمله کاهش باکتریهای سالم روده و اختلال عملکرد سد روده که به نام رودهی نشت کننده نیز شناخته میشود میتواند باعث ایجاد این مشکل شود. کارشناسان بر این باورند که رودهی ناسالم و نشت کننده به سموم، مهاجمان ویروسی یا باکتریایی و مواد غذایی نیمه هضم شده اجازه میدهد تا از سوراخهای پوشش روده و بافتهای اطراف خارج شوند.
۴. هوسهای غذایی
سلامتی ما به فلور رودهی سالم و متعادل بستگی دارد که از باکتریهای مفید و سایر میکروبها تشکیل شده است. با این حال برخی از این میکروبها ممکن است گاهی بیش از حد رشد کنند و عملکرد روده را مختل کرده و علائمی را ایجاد کنند. برخی از باکتریهای بد یا بیماری زا نیز ممکن است در روده ایجاد شوند. باکتریهای روده با تغییر خلق و خو، گیرندههای چشایی، مکانیسمهای عصبی و هورمونها بر هوس غذایی ما تأثیر میگذارند و آنها را دستکاری میکنند. همان طور که یک فلور سالم میتواند ما را به خوردن غذاهای سالم ترغیب کند، فلور نامتعادل و رودهی ناسالم ممکن است ما را به بیش از حد غذا خوردن تشویق کند.
۵. تغییرات وزن
فلور روده نه تنها بر نحوهی متابولیزه شدن غذا تاثیر میگذارد بلکه بر میزان تاثیر انرژی ناشی از غذا توسط بدن تأثیر میگذارد. باکتریهای ناسالم روده در چاقی و اختلالات متابولیک مرتبط با چاقی نقش دارند. ترکیب و ساختار میکروبیوم روده تحت تأثیر رژیم غذایی ما است. میکروبیوم روده نیز ممکن است با مکملهای پروبیوتیک و پریبیوتیک بهبود یابد. بنابراین یکی از پیامدهای رودهی ناسالم تغییرات وزنی زیاد است.
۶. تحریک پوست
رابطهی بین سلامت روده و تحریک پوست به طور کامل هنوز مشخص نشده است. با این حال محققان این نظریه را مطرح میکنند که یک محور عصبی روده به پوست ممکن است مانند محور عصبی روده به مغز ارتباط بین روده و پوست را امکان پذیر کند. مطالعات نشان میدهد که جمعیت بیش از حد باکتریهای خاصی که باعث نشت روده و التهاب میشوند با بیماریهای پوستی مانند درماتیت آتوپیک، پسوریازیس و روزاسه مرتبط است.
۷. میگرن
دلیل همه میگرنها مشکلات گوارشی و روده نیست، اما میگرن یک علامت از اختلال میکروبیوم روده است. مطالعات ارتباط بین رودهی ناسالم و بروز میگرن را نشان دادهاند، اما ماهیت دقیق این ارتباط هنوز در حال تحقیق است
۸. شرایط خودایمنی
پاسخهای ایمنی زمانی ایجاد میشوند که باکتریهای روده از پوشش گوارشی عبور میکنند، باعث التهاب میشوند و حتی ممکن است به اندامهای دیگر بروند. در افراد مبتلا به اختلالات خودایمنی، سیستم ایمنی به بافتهای سالم حمله میکند. درمان اختلالات خودایمنی مزمن مانند لوپوس سیستمیک و بیماری خودایمنی کبد بسیار دشوار است، اما درمانهای جدیدی که باکتریهایی را که باعث واکنشهای خود ایمنی میشوند هدف قرار میدهند امیدوارکننده به نظر میرسند.
۹. تغییرات خلق و خوی
۹۰ درصد سروتونین بدن در روده تولید میشود. سروتونین پیامها را در سراسر بدن حمل میکند و به تنظیم عملکردهای بیولوژیکی از جمله خلق و خو کمک میکند. یک رودهی ناسالم خلق و خو را از طریق عصب واگ و محور عصبی روده به مغز مختل میکند. اختلالات خلقی اغلب با SSRI ها (مهار کنندههای بازجذب سروتونین) درمان میشوند که اغلب دارای عوارض گوارشی هستند.
کلام آخر
روده بخش مهمی از دستگاه گوارش است و در صورت ناسالم بودن آن مشکلاتی برای بدن ایجاد میشود. نشانههایی مانند تغییرات خلق و خو، میگرن، درد، حساسیت غذایی و بیخوابی از جمله نشانههای بیماریهای گوارشی است. با یک رژیم غذایی و سبک زندگی درست میتوانید تا حد زیادی از این مشکلات جلوگیری کنید.