۲۲ نشانهی استرس در جسم و ذهن که اغلب نادیده گرفته میشوند
استرس باید مشخص باید درست است؟ اما همیشه اینگونه نیست. در صورتی که نشانههای جسمی استرس را نشناسید نمیتوانید تشخیص میزان احساس طاقتفرساییایی که دارید را متوقف کنید. البته این مساله طبیعی است که افراد نتوانند تشخیص دهند دچار استرس شدهاند.
برای تائید اینکه دچار استرس شدهاید یا نه باید نشانههای استرس را بشناسید. به این منظور باید پوست، عادتهای خواب و حرکات روده را در کنار سایر نشانهها بررسی کنید. در همین راستا در این مطلب به بررسی نشانههای جسمی و روحی استرس پرداختهایم.
۱. داشتن سردردهای مکرر
در مطالعهای که در سال ۲۰۱۵ منتشر شد محققان بیش از ۵۰۰۰ نفر و چگونگی واکنش آنها به استرس را مورد بررسی قرار دادند. آنها به این نتیجه رسیدند که افرادی که بیشتر استرس داشتند سردردهای بیشتری را تجربه میکردند. شدت سردرد همچنین با شدت استرس افزایش مییافت. ۱۴ درصد شرکت کنندگان از میگرن رنج میبردند.
در مجلهی Headache and Pain، مطالعهی دیگری انجام شده که در آن ۴۴ درصد بیماران در دوران یا پس از رویداد استرسزا سردرد مزمن تجربه کردند. افراد در زمانهایی که مشغولیت بیشتری دارند آب کمتری مینوشند، به اندازهی کافی نمیخوابند و هر دوی این موارد میتواند منجر به سردرد شود. در صورتی که سردردهای مکررتر یا با شدت بیشتری را تجربه میکنید باید احساسات خود را بررسی کنید.
۲. زیاد مریض شدن
استرس به سیستم ایمنی هم آسیب میزند. در سال ۲۰۱۰ محققان ۲۷ مطالعه را بررسی کرده و به این نتیجه رسیدند که افراد دارای استرس بالا شانس بالاتری برای ابتلا به عفونتهای تنفسی دارند. مطالعهی دیگری نشان داد که افراد دارای استرس سیستم ایمنی ضعیفی در واکنش به واکسن آنفولانزا نشان دادهاند.
کورتیزول؛ هورمون استرس میتواند تعداد لمفوسیتهای سیستم ایمنی را کاهش دهد. به عبارت دیگر استرس مانع از کار کردن موثر سیستم ایمنی میشود. به همین دلیل افراد پس از یک دورهی پر استرس بیمار میشوند.
۳. به سختی موارد را به یاد آوردن
در سال ۲۰۱۸ محققان نتایج مطالعهای را منتشر کردند که در سال ۱۹۸۴ انجام شده بود. نتیجهی این مطالعه این بود که افرادی که بالاترین سطح کورتیزول را داشتند بیشترین میزان از دست دادن حافظه را تجربه کردند و همین مساله آنها را در معرض زوال عقل قرار میدهد.
استرس مزمن به مرور زمان هیپوکاموس را درگیر میکند. هیپوکاموس حافظهی کوتاه مدت را کنترل کرده و آسیب به هیپوکاموس منجر به از دست دادن حافظه میشود. در بسیاری از موارد غلبه بر استرس موجب بازگرداندن حافظه میشود.
۴. احساس خستگی مداوم
احساس خستگی ممکن است مخالف استرس داشتن به نظر برسد، اما تحقیقات نشان میدهند که این دو با هم در ارتباطند. در سال ۲۰۱۲ محققان دانشگاه تورنتو تاثیر محیط بر خستگی را بررسی کردند. آنها به این نتیجه رسیدند که محیطهای استرسزا محرک خستگی هستند.
هنگامی که افراد دچار استرس هستند تمرکز و توجه حتی در سطح ساده برایشان دشوار است. هرچه محرکها بیشتر باشند توجه کمتری میتوانیم داشته باشیم. در نتیجه احساس درگیر شدن یا سرگرمی نمیکنیم.
۵. کمخوابی
استرس میتواند بدن را در حالت جنگ یا گریز قرار دهد. اگر نتوانید آرام باشید نمیتوانید خوب بخوابید. در مطالعهای در سال ۲۰۰۵ محققان به این نتیجه رسیدند که شرکت کنندگانی که مدت طولانیتری کار کردند روزهای کاری پر استرس داشتند و در آن شبها کمتر خوابیدند. در مطالعهای دیگر مشخص شد که استرس یک عامل ریسک بسیار مهم برای بروز بیخوابی است.
با وجود اینکه استرس ممکن است منجر به بیخوابی شود شرایط و بیماریهای دیگر مانند آسم و درد مزمن هم میتوانند منجر به این موضوع شوند. بیخوابی ناشی از اضطراب میتواند باعث کشیدگی ماهیچهها، احساس تنش بیش از حد و ناتوانی در کنترل افکار شود.
۶. مشکلات گوارشی
هنگامی که افراد دچار استرس میشوند سیستم گوارشیشان اولین جایی است که درگیر میشود. بر اساس یک مصاحبه بیماران اغلب در هنگام استرس دچار یبوست یا اسهال میشوند. در سال ۲۰۱۹ محققان ۱۸ مطالعه را بررسی کردند و به این نتیجه رسیدند که استرس علائم مشکلات گوارشی مانند اسهال، یبوست و التهاب روده را ایجاد میکند.
۷. جوش زدن
جوش زدن بیش از حد نرمال یکی از نشانههای آشکار استرس است. در سال ۲۰۰۷ محققان ۹۴ نوجوان را در زمان استرس بررسی کردند و متوجه شدند که هر چقدر نوجوانان دچار استرس بیشتری شدند میزان جوش آنها بشنتر شده است.
افراد پر استرس به صورت ناخودآگاه تمایل دارند صورتشان را لمس کنند و همین مساله باکتری را در صورتشان پخش کرده و جوشها را بدتر میسازد. در صورتی که فردی زمان کمی داشته باشد صورتش را مانند همیشه نمیشوید. تغییرات هورمونی و تولید چربی بیش از حد هم میواند در دورههای استرس شدید رخ دهند.
۸. کاهش و سپس افزایش اشتها
استرس هم میتواند باعث افزایش و هم کاهش اشتها شود. اما این مساله چگونه اتفاق میافتد؟ استرس هورمون اپینفرین که پاسخ جنگ یا گریز را تحریک میکند را فعال میکند. در کوتاه مدت این هورمون غذا خوردن را متوقف میکند. در صورتی که استرس تمام نشود سطح کورتیزول هم افزایش یافته و اشتها را افزایش میدهد.
مطالعهای در سال ۲۰۰۶ انجام شد و نشان داد که ۳۸ درصد شرکتکنندگانی که استرس داشتند اشتهایشان کمتر و ۶۲ درصد اشتهایشان بیشتر بود. ۱۲۹ نفر از شرکتکنندگانی که احساس استرس داشتند بدون اینکه گرسنه باشند چیزی میخوردند. در صورتی که از افزایش اشتهای خود آگاه هستیدمیتوانید از کاهش یا افزایش وزن ناسالم جلوگیری کنید.
۹. داشتن احساس تنبلی بیشتر از حد معمول
مغز با پردازش احساسات انرژی بسیار زیادی مصرف میکند. بنابراین هرچقدر احساس شدیدتر باشد انرژی کمتری خواهید داشت. در مطالعهای در سال ۲۰۱۱ تعداد ۲۴۸۳ نفر که مبتلا به خستگی بودند مورد بررسی قرار گرفتند. نتیجهای که حاصل شد این بود که سطح انرژی با سطوح بالاتر استرس کاهش مییابد.
افرادی که احساس خستگی شدید دارند ممکن است آب کمی بنوشند، رژیم غذایی ناسالمی داشته باشند یا به اندازهی کافی نخوابند. همهی این کارها میتواند منجر به خستگی مداوم شود. هنگامی که بدن استرس را پردازش میکند ویتامین B و منیزم بیشتری مصرف میکند که هر دوی این ویتامینها نشاط بدن را تامین میکنند.
۱۰. گردن درد بیشتر
استرس به ماهیچهها میگوید که منقبض شوند. به گفتهی انجمن روانشناسی آمریکا منقبض کردن روش بدن برای محافظت در برابر آسیب و درد است. این یک واکنش طبیعی به پاسخ جنگ یا گریز استرس است. این انقباض میتواند باعث شود نواحیای مانند گردن که درد میکنند بیشتر آسیب ببینند.
۱۱. مشکل در تمرکز کردن
در صورتی که دچار استرس شوید تمرکز کردن یا تصمیم گرفتن برایتان دشوار خواهد شد. استرس طولانی مدت عملکردهای شناختی را کاهش میدهد. به دلیل اینکه ذهنتان در حال مقابله با احساسات شدید است دیگر فضایی برای تمرکز بر پروژهها یا ایدههای طوفان فکری ندارد.
البته نکتهی عجیب این است که استرس تمرکز را برای یک مدت کوتاه افزایش میدهد اما هنگامی که مدت زمان بیشتری استرس داشته باشید ذهنتان از انرژی بیشتری استفاده میکند و انرژی کمتری برای تمرکز باقی میماند.
۱۲. سرگیجهی مبهم و طولانیمدت
از آنجایی که استرس ضربان قلبمان را افزایش میدهد همچنین میتواند تنفسمان را هم تسریع کند. هنگامی که فردی برای مدتی نفسهای کم عمق میکشد به دلیل کمبود اکسیژن دچار احساس سرگیجه میشود. این یک نشانهی رایج از استرس است.
در مطالعهای که در سال ۲۰۱۸ انجام شد شرکتکنندگان احساس سرگیجهی افزایشی در هنگام تجربهی استرس احساسی داشتند. این نشانه محدود به استرس نیست و از اضطراب و خشم هم نشات میگیرد. محققان توصیه میکنند که در صورت داشتن احساس سرگیجه از استرس تنفس آرام و عمیق را تمرین کنید.
۱۳. فشار خون و ضربان قلب بالا
هنگامی که دچار استرس میشویم ضربان قلبمان تند میشود. آدرنالین و کورتیزول ضربان قلب را افزایش داده و رگهای خونی را منقبض میکنند. این تغییرهای جسمی بدن را برای پاسخ جنگ یا گریز آماده میکند.
خوشبختانه فشار خون پس از کاهش استرس از بین میرود. بر اساس مطالعهای که منتشر شد فشار خون افرادی که دچار استرس شدند پس از گوش دادن به موسیقی آرامبخش به حالت عادی بازگشت. با وجود اینکه بسیاری از افراد نمیتوانند فشار خون را احساس کنند اما حس کردن ضربان قلب ممکن است. در صورتی که به صورت مداوم احساس افزایش ضربان قلب داشتید استرس علت آن است.
۱۴. داشتن احساس اضطراب
استرس و اضطراب چیزهای یکسانی نیستند. اضطراب واکنشی به استرس در جایی است که فرد نگران آینده است. استرس مداوم به آرامی اضطراب را افزایش میدهد. در سال ۲۰۱۱ محققان به این نتیجه رسیدند که افراد دارای استرس مزمن به مرور زمان پانیک بیشتری را تجربه میکنند. در صورتی که اضطرابتان با زندگی روزمره تداخل پیدا کرد شما به اختلال اضطراب مبتلا هستید و باید با یک پزشک متخصص اعصاب و روان دربارهی آن صحبت کنید.
۱۵. تعریق بیش از حد
تعریق منظم بدن را در یک محیط گرم خنک میکند. هنگامی که دچار احساس استرس شدید بدن نوع متفاوتی از عرق را از غدد آپوکرین آزاد میکند. این عرق شیریتر به نظر رسیده و به سرعت بخار نمیشود. با نشستن این عرق روی پوست، باکتریها افزایش مییابند و بدن بوی بدتری میگیرد.
۱۶. افزایش رفلاکس اسید
در هنگام استرس افراد سوزش بیشتری را از افزایش رفلاکس اسید احساس میکنند. دلیل این مساله چیست؟ محققان توجه کردند که شرکت کنندگانی که استرس داشتند نشانههای بیشتری را تجربه کردند اما پیش از استرس هیچ اسید معدهای نداشتند.
۱۷. احساس تنهایی بیشتر
افرادی که استرس دارند ممکن است تعهدات اجتماعی را رد کنند زیرا احساس فرسودگی میکنند. اما بر اساس تحقیقات جدید تغییرات هورمونی منجر به ایجاد احساس تنهایی میشود. هورمونهای استرس مانند آدرنالین میتوانند گیرندههای انتقال دهندههای عصبی را تغییر دهند. این مساله میتواند باعث ایجاد احساس تنهایی در فرد شود که استرس بیشتری را در او ایجاد کرده و این چرخه ادامه پیدا خواهد کرد. تنهایی طولانی حتی به مرور زمان ساختار ذهنتان را هم تغییر میدهد.
۱۸. داشتن احساس ناتوانی
هنگامی که فردی احساس خستگی بسیار زیاد میکند اما نمیتواند مشکل را حل کند دچار احساس ناتوانی میشود. یک مطالعه این احساس را به یک پاسخ جسمی مرتبط میداند. این مطالعه به این نتیجه رسید که کارمندان خانمی که احساس ناتوانی داشتند همچنین نشانههای استرس شدید مانند فشار خون بالا و ضربان قلب سریع هم در آنها دیده میشد.
۱۹. بدتر شدن درد مزمن
با وجود اینکه درد مزمن همیشه با استرس آغاز نمیشود، اما با استرس بدتر میشود. مطالعات نشان دادهاند که کورتیزول هورمون استرس درد مزمن را افزایش میدهد. مطالعهای در سال ۲۰۱۳ نشان داد که شرکت کنندگانی که دچار کمر درد مزمن بودند کورتیزول کافی برای نشان دادن استرس طولانی و مداوم داشتند.
درست است که بین درد مزمن و استرس ارتباط وجود دارد اما در صورتی که از یک درد مزمن ناشناخته رنج میبرید حتما به یک پزشک مراجعه کنید. در صورتی که در حال حاضر از درد مزمن رنج میبرید و نشانههایتان به صورت ناگهانی بدتر شدند احتمالا استرس مقصر آن است.
۲۰. دچار لرزش شدن
لرزش و حرکات غیرارادی نشانههای دیگری از استرس هستند که میتوانند در یک یا چند بخش از بدن رخ دهند اما اغلب در دستها، بازوها، سر، تارهای صوتی و پاها رخ میدهند. اگرچه لرزش ایجاد شده توسط استرس خطرناک یا کشنده نیست اما میتواند بسیار آزار دهنده باشد.
دلیل لرزش این است که ماهیچههای بدن به دلیل استرس برای جنگ یا گریز آماده میشوند.
۲۱. شنیدن صدای وزوز
شنیدن صدای وزوز مداوم خفیف در سر وزوز نامیده میشود و روی بسیاری از افراد تاثیر میگذارد. مطالعهای که انجام شد به این نتیجه رسید که ۷۵ درصد بیمارانی که دچار بیماری وزوز بودند تحت استرس متوسط تا شدید قرار داشتند.
مطالعهی دیگری همچنین رابطهای بین سطح استرس و شدت وزوز پیدا کرد. هر چقدر صدای وزوز بلندتر میشود فرد بیشتر اذیت میشود.
۲۲. افزایش زودرنجی
افزایش زودرنچی یا به سادگی طاقت فرسا شدن هم یک نشانه از استرس است. با وجود اینکه زودرنجی یک احساس رایج است اما در افرادی که استرسی بیش از میزان نرمال را تجربه میکنند تشدید میشود. هنگامی که در یک موقعیت استرسزا در زندگی قرار میگیریم مدیریت احساسات دشوارتر شده و به سادگی خسته میشویم. افرادی که دچار استرس هستند احتمالا تحمل کمتری دارند و زودرنجی آنها بیشتر است.