پونه‌ی کوهی یکی از گیاهان معطری است که تقریبا تمام سرآشپزهای دنیا برای پخت غذا از آن استفاده می‌کنند. خواص پونه بیشتر از عطر و طعم دهندگی است و می‌تواند با باکتری‌ها مبارزه کند و التهابات مختلف را بهبود ببخشد. طعم قوی در کنار این خواص است که پونه را به یک گیاه لطیف اما همه فن حریف تبدیل کرده است. جالب است بدانید که مصرف روزانه یک قاشق چای‌خوری پونه‌ی خشک شده می‌تواند حدود ۸ درصد نیاز روزانه‌ی شما به ویتامین K را برطرف کند.

۱. سرشار از آنتی‌اکسیدان

از مهم‌ترین خواص پونه می‌توان به وجود میزان زیادی آنتی‌اکسیدان در آن اشاره کرد. آنتی‌اکسیدان‌ها موادی هستند که با رادیکال‌های آزاد در بدن مبارزه می‌کنند و جلوی آسیب رسانی آن‌ها به سلول‌های بدن را می‌گیرند. در نتیجه مصرف این گیاه می‌تواند در جلوگیری از ابتلا به سرطان و بیماری‌های قلبی موثر باشد.

آزمایش‌های انجام شده روی این گیاه مشخص کرده است که علاوه بر پونه‌ی تازه و خشک، روغن و اسانس آن هم سرشار از آنتی‌اکسیدان است. استفاده از این گیاه به صورت سبزی خشک خانگی هم می‌تواند به دریافت این آنتی‌اکسیدان‌ها در بدن شما کمک کند.

۲. مبارزه با باکتری‌ها

از خواص پونه و آویشن در کنار هم می‌توانید به عنوان یک ترکیب ضدباکتریایی قوی استفاده کنید.

پونه حاوی ترکیبات خاص ضدباکتریایی است که می‌تواند به بدن در مبارزه با باکتری‌ها کمک کند. در مطالعه‌ای که روی اسانس پونه‌ی کوهی انجام شد مشخص شد که در جلوگیری از رشد اشریشیا کلی و سودوموناس آئروژینوزا، دو سویه‌ی باکتری عفونت‌زا، کاملا موثر است.

همچنین در مطالعه‌ای دیگر مشخص شده است این موضوع از خواص پونه خشک و تازه هم هست و حتما نباید از اسانس آن استفاده کرد. دانشمندان با بررسی خواص ضد میکروبی پونه کوهی، مریم گلی و آویشن متوجه شده‌اند که پونه بعد از آویشن یکی از موصرترین اسانس‌ها در برابر باکتری‌ها را دارد.

۳. خواص ضد سرطانی

همانطور که گفتیم پونه سرشار از آنتی‌اکسیدان است و می‌تواند از بدن در برابر ابتلا به سرطان محافظت کند. تحقیقات مختلف نشان داده‌اند که پونه‌ی کوهی می‌تواند نقش موثری در از بین بردن سلول‌های سرطانی داشته باشد. همچنین محققان موفق شدند در شرایط آزمایشگاهی، سرطان روده‌ی انسان را با عصاره‌ی پونه‌ی کوهی درمان کنند. البته تایید این خاصیت از خواص پونه همچنان نیازمند آزمایش‌های بیشتر است.

۴. کاهش عفونت ویروسی

خواص پونه برای عفونت یک امر ثابت شده در طب سنتی است. بپونه می‌تواند از بدن در برابر برخی ویروس‌ها محافظت کند. کارواکرول و تیمول دو ترکیب موجود در پونه‌ی کوهی هستند که با خواص ضد ویروسی آن کاملا ارتباط دارند. در مطالعه‌ای مشخص شد که کارواکرول در شرایط آزمایشگاهی توانسته نورویروس، که عامل ایجاد اسهال، حالت تهوع و درد معده است، را بعد از حدود ۱ ساعت از بین ببرد.

در مطالعه‌ی دیگری هم مشاهده شده است که تیمول و کارواکرول تا ۹۰% از ویروس‌ هرپس سیمپلکس (عامل تبخال) را غیرفعال کند. این نتایج دانشمندان باعث امیدوری دانشمندان در دستیابی به دارویی موثر برای عفونت‌های ویروسی شده است. پس شاید بتوان گفت که با نوشیدن یک فنجان دمنوش پونه می‌توانید از خواص چای پونه برای کاهش یا از بین بردن تبخال استفاده کنید.

۵. کاهش التهاب

التهاب پاسخ ایمنی طبیعی بدن در نتیجه‌ی بیماری یا آسیب است. با این حال التهاب مزمن می‌تواند به مرور زمان باعث ایجاد بیماری‌هایی مثل بیماری قلبی، دیابت و خودایمنی شود. پونه‌ی کوهی، به دلیل سرشار بودن از آنتی‌اکسیدان، می‌تواند نقش موثری در خنثی کردن رادیکال‌های آزاد و کاهش التهابات داشته باشد.

همچنین ترکیباتی مثل کارواکرول هم که در پونه وجود دارند می‌توانند خواص ضدالتهابی داشته باشند. در مطالعه‌ای که روی موش‌ها انجام شد، مشاهده شد که تورم پنجه‌های موش‌ها پس از مصرف کارواکرول ۵۷ درصد کاهش پیدا کرده است. همچنین مخلوط اسانس آویشن و پونه‌ی کوهی در کاهش التهاب کولیت (یا کلون) در موش‌ها موثر بوده است.

۶. امکان مصرف آسان

شاید بگویید امکان استفاده آسان نمی‌تواند از خواص پونه باشد اما سخت در اشتباه هستید. یکی از مهم‌ترین مزایای یک گیاه دارویی امکان استفاده از آن به هر شکل و روشی است چون مجبور به تحمل طعم تلخ یا تند آن نیستید و به راحتی می‌توانید آن را مصرف کنید.

از پونه معمولا به عنوان یکی از سبزی‌های معطر روی پیتزا یا ماکارونی استفاده می‌شود اما می‌توانید از آن در تهیه‌ی همه نوع غذا، از سالاد و سوپ گرفته تا خورشت‌ها، استفاده کنید. اضافه کردن آن به سس پستو، سس سالاد یا سس گوشت می‌تواند غذای غنی‌تری در اختیار شما قرار دهد. پس از همین امروز این گیاه پرخاصیت را به برنامه‌ی غذایی‌تان اضافه کنید.

چند خاصیت دیگر

خواص پونه برای لاغری؛ از خواص عرق پونه افزایش متابولیسم و افزایش سرعت سوخت‌وساز بدن است. همچنین با بهبود عملکرد سیستم گوارش بدن می‌تواند هضم را آسان‌تر کند. در نتیجه مصرف آن می‌تواند باعث کاهش وزن و لاغری شود.
خواص پونه برای کبد؛ از دیگر خواص پونه پاکسازی بدن و از بین بردن سموم جمع شده در کبد است. دم کرده‌ی ساقه‌ی گل‌دار پونه می‌تواند برای از بین بردن اختلالات کبدی مفید باشد.
خواص پونه برای سرماخوردگی؛ ترکیب پونه و آویشن به دلیل خواص ضد باکتریایی و ضد ویروسی می‌تواند در درمان سرماخوردگی موثر باشد. همچنین به باز شدن مجاری تنفسی در طول بیماری کمک می‌کند.
خواص پونه برای پوست؛ خاصیت ضد باکتریایی پونه می‌تواند در درمان آکنه و جوش موثر باشد. مصرف بخور، چای، دمنوش و ماسک پونه می‌تواند به شما در تامین سلامت پوست صورت کمک بسیار زیادی کند.

مرور کلی

بهره بردن از خواص پونه اصلا سخت نیست. شما می‌توانید به راحتی با مصرف دمنوش پونه یا استفاده از برگ‌های خشک آن به عنوان ادویه، از تمام مزایای سلامتی این گیاه استفاده کنید. خواص پونه دم کرده با پونه‌ی خشکی که به غذاها اضافه می‌شود هیچ تفاوتی ندارد.