کدام ویتامین‌ها مفید و کدام‌ها مضر هستند؟

شاید شما این نصحیت ساده را خوانده و شنیده باشید: سبزیجات بخور، ورزش کن و البته ویتامین بخور. اما ده‌ها سال تحقیق هیچ مدرکی پیدا نکرده که تاثیر مثبت و قابل توجهی را برای برخی ویتامین‌ها و مکمل‌های غذایی نشان دهد.

در واقع، پژوهش‌های اخیر خلاف آن را نشان می‌دهند. محققان پی برده‌اند که برخی از ویتامین‌ها حتی می‌توانند برای ما مضر باشند. بین بعضی از ویتامین‌ها و بیماری‌ها ارتباطاتی دیده شده، بعضی دیگر هم می‌توانند منجر به افزایش ریسک سنگ کلیه شوند.

با این اوصاف، بد نیست بدانید که چه ویتامین‌هایی مفید بوده و بهتر است آنها را مصرف کنید و از چه ویتامین‌هایی باید بگذرید.

مولتی‌ویتامین: مصرف نکنید، شما هر چیزی را که به آن احتیاج دارید، با یک رژیم غذایی متعادل می‌توانید دریافت کنید.

ده‌ها سال است که تصور می‌شد مولتی‌ویتامین‌ها برای سلامت کلی ما حیاتی هستند. مثلا ویتامین C دستگاه ایمنی ما را تقویت می‌کند، ویتامین A از بینایی ما محافظت می‌کند و ویتامین B ما را با انرژی نگه می‌دارد.

نه‌تنها ما این مواد از غذایی که می‌خوریم، دریافت می‌کنیم، بلکه پژوهش‌ها نشان می‌دهند که مصرف بیش از اندازه آنها می‌تواند به بدن آسیب بزند.

ویتامین D: مصرف کنید، این مکمل غذایی استخوان‌هایتان را مقاوم و مستحکم نگه می‌دارد و دریافت آن از غذا سخت است.

اکثر غذاهایی که ما مصرف می‌کنیم، ویتامین D ندارند، اما این ماده حیاتی است و با کمک به جذب کلسیم باعث می‌شود استخوان‌های ما محکم باقی بمانند.

آفتاب گرفتن هم کمک می‌کند که بدن‌مان این ویتامین را تولید کند، اما آفتاب‌ گرفتن در زمستان سخت است. چندین پژوهش اخیرا نشان داده کسانی که به طور روزانه ویتامین D مصرف می‌کنند، به طور میانگین بیشتر عمر می‌کنند.

آنتی‌اکسیدان: مصرف نکنید، میزان بیش از حد آنتی‌اکسیدان می‌تواند خطر بعضی از سرطان‌ها را افزایش دهد.

ویتامین‌های A، C و E آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که در بسیاری از میوه‌ها و سبزیجات به وفور یافت می‌شوند. این ویتامین‌ها می‌توانند از ما در مقابل سرطان محافظت کنند.

اما پژوهش‌ها نشان می‌دهند که اگر در مصرف آنتی‌اکسیدان‌ها زیاده‌روی کنیم، می‌تواند برای ما مضر باشد. یک پژوهش درازمدت و بزرگ‌مقیاس از مردان سیگاری نشان داد کسانی که به طور مرتب ویتامین A مصرف می‌کردند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان ریه بودند.

ویتامین C: از این مکمل بگذرید، این ویتامین احتمالا در غلبه بر سرماخوردگی هیچ تاثیری ندارد. به جای آن می‌توانید مرکبات بخورید.

تحقیقات بسیاری نشان داده که ویتامین C تاثیری برای پیشگیری از سرماخوردگی ندارد. علاوه بر این، دوزهای ۲۰۰۰ میلی‌گرمی این ماده می‌تواند خطر سنگ کلیه دردناک را افزایش دهد. بنابراین، به جای این کار، ویتامین C مورد نیاز بدن‌تان را از غذا بگیرید. توت‌فرنگی‌ها سرشار از این ماده غذایی هستند.

ویتامین B3: مصرف نکنید و به جای آن ماهی قزل آلا، تن یا چغندر بخورید.

سال‌هاست که مصرف ویتامین B3 برای پیشگیری از هر چیزی از آلزایمر گرفته تا ناراحتی قلبی تشویق می‌شود. اما پژوهش‌های جدید ما را از مصرف بیش از اندازه این ماده غذایی باز می‌دارند.

یک پژوهش بزرگ که روی ۲۵۰۰۰ نفر مبتلا به ناراحتی قلبی انجام شده بود، نشان داد که تجویز ویتامین B3 برای افزایش میزان کلسترول خوب، خطر حمله‌ها یا سکته‌های قلبی را کاهش نداد.

علاوه بر این، افرادی که مکمل غذایی B3 را مصرف می‌کردند بیشتر از گروه دیگر، به عفونت، مشکلات کبد و خونریزی داخلی مبتلا می‌شدند.

پروبیوتیک: مصرف نکنید، علم هنوز آنقدر پیشرفت نکرده تا آنها فایده‌ای برای ما داشته باشند؛ به جای آن می‌توانید ماست بخورید.

پروبیوتیک‌ها مکمل‌های باکتریایی گران‌قمیتی هستند که هر قرص آنها حداقل یک دلار (حدودا ۳۵۰۰ تومان) است، اما این ماده به طور طبیعی در ماست و دیگر غذاهای مخمر شده یافت می‌شود. بازار این مکمل‌ها بزرگ شده و ارزش آن در سال ۲۰۱۲ تقریبا ۲۳.۱ میلیارد دلار آمریکا بود.

هدف مصرف آنها بسیار ساده است: کمک به تریلیون‌ها باکتری در شکم ما که می‌دانیم نقش بزرگی در تنظیم سلامت ما دارند.

اما محقق کردن این هدف کمی پیچیده‌تر بوده است. تاکنون تاثیرات پروبیوتیک‌ها همه جا دیده شده. گاهی اوقات، این مواد مفید هستند و گاهی اوقات هم تاثیری ندارند.

زینک: مصرف کنید، این مکمل یکی از تنها موادی است که می‌تواند در کوتاه کردن مدت سرماخوردگی موثر باشد.

بر خلاف ویتامین C، که طبق یافته‌های تحقیقات، تاثیری در پیشگیری یا درمان سرماخوردگی ندارد، زینک می‌تواند در این زمینه ارزشمند باشد. این ماده معدنی ظاهرا در تکثیر ویروس سرماخوردگی اختلال ایجاد می‌کند.

ویتامین E: مصرف نکنید، بین مصرف بیش از حد این مکمل غذایی و افزایش خطر ابتلا به بعضی از انواع سرطان ارتباطاتی مشاهده شده است و به جای آن می‌توانید اسفناج بخورید.

آنتی‌اکسیدان ویتامین E به خاطر تاثیرش برای محافظت در مقابل سرطان محبوب شد. اما پژوهش‌ها نشان داده‌اند که خطر ابتلا به سرطان پروستات در مردانی که این ویتامین را مصرف می‌کردند، بیشتر بود. بنابراین اگر به دنبال ویتامین E بیشتر هستید، بهتر است با اسفناج تازه این ویتامین را تامین کنید.

اسید فولیک: اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، مصرف کنید.

اسید فولیک نوعی از ویتامین B است که بدن‌های ما از آن برای ساخت سلول‌های جدید استفاده می‌کنند.

موسسه ملی بهداشت به زنانی که باردار هستند یا قصد بارداری دارند، توصیه می‌کند روزانه ۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک مصرف کنند چون بدن‌هایشان به این ماده غذایی مهم نیاز دارد.