چرا چین از صلح منطقهای تهران استقبال میکند؟
چین به دنبال ایجاد موج آشتی در سراسر خاورمیانه است. با این حال، تلاش های این کشور ممکن است به پیشرفت ایران در جهت دستیابی به سلاح هسته ای کمک کند.
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین روز یکشنبه با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی خود گفتوگو کرد و نسبت به ایجاد موج آشتی در خاورمیانه ابراز امیدواری کرد. این گفتگو پس از سفر تاریخی امیرعبداللهیان به عربستان سعودی مطرح شد.
به نوشته جروزالمپست، چین به میانجیگری مصالحه ایران و عربستان کمک کرد. پکن می گوید «به حمایت از کشورهای خاورمیانه در کشف مسیر توسعه متناسب با شرایط ملی خود، تقویت ارتباطات و گفتوگو، پایبندی به وحدت و خودسازی و تحقق حسن همجواری و دوستی ادامه خواهد داد.» ایران نیز از نقش چین در کمک به آشتی با عربستان سعودی تشکر کرد.
ایران و چین همچنین درباره توافق ایران یا برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) گفتگو کردند. آمریکا در سال ۲۰۱۸ از توافق با ایران خارج شد و ایران به غنیسازی و ذخیره اورانیوم پرداخته است. مطابق ادعای مقامات غربی، این امر ایران را به گریز هستهای نزدیکتر میکند.
ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران ماه گذشته در پکن با شی جین پینگ رئیس جمهور چین دیدار کرد
ایران همچنین خواهان رفع تحریمها و امکان واردات و صادرات تسلیحات است. توافق سال ۲۰۱۵ امکان کاهش محدودیتها بر توانایی ایران برای واردات تسلیحات پس از اکتبر ۲۰۲۰ و انقضای محدودیتهای کلیدی برنامه موشکی ایران در اکتبر ۲۰۲۳ را فراهم کرد. ایران و چین یک قرارداد ۲۵ ساله جدید امضا کردند. ایران همچنین به ادعای مقامات غربی در حال صادرات هواپیماهای بدون سرنشین به روسیه است.
خبرگزاری رسمی چین گزارش داد، وانگ خواستار اجرای کامل و موثر برجام برای حل و فصل موضوع هستهای شده است. گفتگوهای ایران و چین توسط رسانههای ایرانی و رسانههای حوزه خلیج فارس از جمله العین امارات پوشش داده شد.
علاقه چین به صلح خاورمیانه
حمایت چین از روابط ایران و عربستان بخشی از تلاش پکن برای نفوذ در خاورمیانه است. چین ثبات در منطقه را ترجیح میدهد و میخواهد این کشورها با یکدیگر همکاری کنند تا مسیرهای تجاری شکوفا شود. این بخشی از زمینه گستردهتر ابتکار کمربند و جاده ایران و تلاش آن برای تأثیرگذاری بر کشورهای حوزه خلیج فارس است که از لحاظ تاریخی شرکای ایالات متحده بودهاند.
این بدان معناست که چین به دنبال این است که این کشورها را به هم پیوند دهد و دستور کار دیپلماتیک خود را پیش ببرد. اقدام اخیر ایران برای اعزام وزیر خارجه خود به عربستان سعودی و سپس اطلاعرسانی به پکن در مورد این نشست نشان میدهد که چگونه چین در پشت پرده این اتفاقات قرار دارد.
اشاره به موضوع هستهای ایران نیز مهم است زیرا تهران به غنیسازی اورانیوم خود ادامه میدهد. اما مشخص نیست که آیا چین یا روسیه از ایران که در حال توسعه برنامه اتمی خود است، استقبال خواهند کرد یا خیر. این امر احتمالاً منجر به تنشهای جدید میشود و به طور بالقوه به روابط ایران و عربستان آسیب میرساند.
این مهم است زیرا عربستان سعودی نیز به دنبال انرژی هستهای است و گزارشها در ایالات متحده حاکی از آن است که ایالات متحده می خواهد هر چه زودتر شاهد توافق عربستان و اسرائیل باشد.