فرود موفقیتآمیز اما مشکلساز فرودگر ژاپن روی ماه
فرودگر ژاپنی «SLIM» روز ۱۹ ژانویه با موفقیت روی ماه فرود آمد اما پنلهای خورشیدی آن مطابق برنامهریزی، برق تولید نمیکنند
فضاپیمای رباتیک ژاپن موسوم به «فرودگر هوشمند برای بررسی ماه»(SLIM) صبح روز ۱۹ ژانویه روی سطح ماه فرود آمد و موفقیت بزرگی را برای این کشور رقم زد. ژاپن با این فرود، به پنجمین کشوری تبدیل شد که به آرامی روی نزدیکترین همسایه زمین فرود آمده است.
«یاماکاوا هیروشی»(Yamakawa Hiroshi) رئیس «آژانس اکتشافات هوافضای ژاپن»(JAXA)، در یک نشست مطبوعاتی پس از فرود گفت: اول از همه باید بگویم که فرود موفقیتآمیز بود. در ادامه میگویم که احتمالا میتوانیم به سطح ماه دسترسی داشته باشیم. من معتقدم که اکنون روزنهای برای رسیدن به این هدف باز شده است.
کشورهای دیگر در گروه فرود ماه، اتحاد جماهیر شوروی و آمریکا هستند که اولین سفرهای خود را به سطح ماه در طول رقابت فضایی دوران جنگ سرد انجام دادند. اولین فرود چین در دسامبر ۲۰۱۳ انجام شد و هند، کاوشگر «چاندرایان-۳»(Chandrayaan-3) خود را در اوت سال گذشته روی ماه فرود آورد.
در هر حال، این خبر خوبی برای فرودگر SLIM نبود. مقامات آژانس اکتشافات هوافضای ژاپن در جلسه توجیهی گفتند که پنلهای خورشیدی کاوشگر آن طور که برنامهریزی شده است، روی سطح ماه برق تولید نمیکنند. اگر مشکل به زودی برطرف نشود، SLIM ممکن است برای همیشه خاموش بماند. باتری فرودگر میتواند عملیات روی ماه را فقط برای چند ساعت پشتیبانی کند.
فرودگر SLIM سپتامبر گذشته همراه با تلسکوپ فضایی پرتو ایکس «XRISM» به فضا پرتاب شد.
این فرودگر اندکی پس از بلند شدن، در مدار پایین زمین مستقر شد و اخیرا اولین عکسهای آزمایشی خود را به زمین فرستاد اما پس از آن، به سمت فواصل دورتری حرکت کرد.
فرودگر یک مسیر طولانی و چرخشی را به سمت ماه طی کرد و سرانجام در روز کریسمس به مدار ماه رسید. مدار اولیه آن بسیار بیضوی بود و SLIM را در نزدیکترین فاصله آن ۶۰۰ کیلومتری از سطح ماه و در دورترین فاصله آن ۴۰۰۰ کیلومتری از سطح ماه قرار داد.
اوایل صبح روز ۱۴ ژانویه، SLIM موتور خود را روشن کرد و مدار خود را در ارتفاع ۳۷۳ مایلی چرخاند و زمینه را برای عملیات فرود فراهم کرد. عملیات روز ۱۹ ژانویه با روشن شدن دوباره موتور ادامه یافت و مدار SLIM را تا حدود ۱۵ کیلومتر بالاتر از سطح ماه کاهش داد. تلاش برای فرود در حدود ساعت ۱۰ صبح به وقت منطقه زمانی شرقی آغاز شد و ۲۰ دقیقه بعد به پایان رسید.
به نظر میرسید که همه چیز به آرامی پیش میرود. SLIM هنگام فرود به نقاط عطف گوناگون خود رسید و در همه طول مسیر و هنگام فرود تاریخساز خود، با ناظران ارتباط برقرار کرد. با وجود این، آژانس اکتشافات هوافضای ژاپن نتوانست بلافاصله وضعیت SLIM را پس از فرود تأیید کند. حدود یک ساعت بعد، آژانس در نشست مطبوعاتی صحبت کرد و مشکلات برق فرودگر را توضیح داد.
مقامات آژانس اکتشافات هوافضای ژاپن گفتند: مشخص نیست که چرا پنلهای خورشیدی کار نمیکنند اما بعید است که هنگام فرود آمدن آسیب دیده باشند زیرا به نظر میرسد که سایر سختافزارهای SLIM خوب و کاربردی هستند. به گفته آژانس اکتشافات هوافضای ژاپن، ممکن است فرودگر آن طور که انتظار میرود به سمت خورشید جهت نگیرد.
فرودگر SLIM قصد داشت در فاصله ۱۰۰ متری از محل مورد نظر خود در لبه «دهانه شیولی»(Shioli Crater) فرود بیاید تا شایسته لقب «تکتیرانداز ماه» باشد.
مقامات آژانس اکتشافات هوافضای ژاپن در نشست مطبوعاتی گفتند: به نظر میرسد SLIM به دقت مورد نظر برای فرود آمدن دست یافته است. در هر حال، ممکن است حدود یک ماه طول بکشد تا گروه ماموریت این نتیجه را تأیید کنند.