راهحل جدید دانشمندان برای یافتن موجودات فرازمینی در کهکشانها
پژوهشگران پروژه «بریکترو لیسن» مستقر در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، میگویند که روش جدیدی ابداع کردهاند تا اطمینان یابند که منشا هر سیگنال احتمالی [که کشف میکنند] واقعا از فضا است – و نه از چیزی ملالآورتر.
راهحل جدید دانشمندان برای یافتن موجودات فرازمینی در کهکشانها
ستارهشناسان در قالب بخشی از کار روی «جستوجوی هوش فرازمینی» یا «ستی» (SETI)، زمان زیادی را صرف جستوجوی آن دسته از سیگنالهای رادیویی میکنند که ممکن است از تمدنهای بیگانه آمده باشند. اما آنها در گذشته با فناوریهای ساخته دست انسان، از جمله تلفنهای همراه، مایکروویوها و موتورهای خودرو که میتوانند امواجی رادیویی تولید کنند که گویی از سیارات دوردست آمدهاند، بسیار فریب خوردهاند.
یک راه برای بررسی اینکه آیا سیگنالها واقعا فرازمینیاند یا نه، این است که تلسکوپ را به جای دیگری هدایت کنید و سپس مدام به همان محل بازگردید، با این امید که دوباره سیگنال را ببینید و اطمینان یابید که هشدار کاذب نیست. اما این روش بیاشتباه نیست – و فقط در صورتی کار میکند که سیگنال سر جای خود باقی بماند.
برخی از امیدوارکنندهترین سیگنالهای رادیویی ممکن است فقط یک بار تشخیصدادنی باشند. مثلا سیگنال معروف به «واو!»، از آن زمان تاکنون دیگر شناسایی نشده است و ستارهشناسان هنوز نمیدانند که آیا پیامی بیگانه بوده است یا صرفا اشتباه. سیگنال «واو!»، سیگنال رادیویی شناساییشده در ۱۹۷۷، به قدری تکاندهنده بود که اخترشناسی که متوجه آن شد، روی نسخه چاپی سیگنالها این واژه را به نشان تعجب نوشت.
اینک دانشمندان آزمایش جدیدی ابداع کردهاند که میتواند برای دریافتن اینکه آیا سیگنالی واقعا از فضای میانستارهای عبور کرده است یا خیر، استفاده شود، که باید نشان دهد که خاستگاه این سیگنال از جایی روی زمین نیست. این روش با جستوجوی «سوسوزنی»، یعنی تغییرات دامنه نوسان سیگنال که تحت تاثیر پلاسمای سرد فضا قرار میگیرد، کار میکند.
اندرو سیمیون، مدیر پژوهشی «بریکترو لیسن» و مدیر مرکز تحقیقات «ستی» برکلی، که طولانیترین برنامه ستی جهان را اجرا میکند، گفت: «نخستین شناسایی هوش فرازمینی ممکن است یکباره باشد، و در آن ما فقط یک سیگنال را ببینیم. و اگر سیگنالی تکرار نشود، چیز زیادی نمیتوانیم درباره آن بگوییم. و بدیهی است که محتملترین توضیح برای آن، تداخل بسامد رادیویی است؛ همانگونه که محتملترین توضیح برای سیگنال موسوم به «واو!» است.
«داشتن این روش جدید و ابزار دقیقی که قادر به ثبت دادهها با دقت کافی است، بهگونهای است که بتوان تاثیر محیط میانستارهای یا آیاسام را دید؛ فوقالعاده مفید و کارآمد است.»
دکتر سیمیون این پیشرفت را «یکی از بزرگترین پیشرفتها در رادیو ستی در درازمدت» نامید و گفت که این نخستین باری است که پژوهشگران میتوانند سیگنال واقعی را از هشداری اشتباه تفکیک کنند؛ حتی چنانچه سیگنالی فقط یک بار شناسایی شده باشد.
پژوهشگران یادآور میشوند که این روش فقط برای سیگنالهایی میتواند استفاده شود که ۱۰هزار سال نوری یا بیشتر به جانب زمین طی کردهاند. اما اگر سیگنالها به ما نزدیکتر باشند، اثر «سوسوزنی» مشاهدهشدنی نیست، زیرا این سیگنالها به قدر کافی از محیط میانستارهای یا آیاسام عبور نکردهاند.
این پژوهش در مقاله جدیدی با عنوان «در باب تشخیص سوسوزنی میانستارهای در رادیو ستی پهنای باند باریک» که در «استروفیزیکال ژورنال» منتشر شد، توضیح داده شده است.