“خواب ناب” نعمتی است که موجب نشاط می شود

در راستای برنامه خودمراقبتی سازمانی، جلسه آموزشی”خواب ناب” ویژه پرسنل معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد برگزار شد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و فوق تخصص ریه و فلوشیپ طب خواب در این نشست اظهار کرد: خواب نعمتی است که موجب نشاط می شود و هیجان زیاد ناشی از شادی یا غم را برطرف می نماید.

دکتر مهناز امینی با بیان اینکه خواب خوب موجب سرحالی و نشاط می شود و برای حافظه و تعدیل و خلق موثر است افزود: کم خوابی و اختلالات خواب با سرطانها، دیابت، فشارخون ، سکته مغزی، نارسایی قلبی، نارسایی کلیوی، افسردگی، تصادفات و … مرتبط است و حل مشکلات خواب، بیش از ۵۰ درصد هزینه های درمان ناشی از اختلالات خواب را کاهش می دهد.

در این جلسه دکتر علی غلامپور متخصص طب ایرانی نیز با بیان اینکه خواب نیاز همه موجودات زنده برای تجدید نیرو و به دست آوردن آمادگی کار و فعالیت است گفت: در طب سنتی شرایط یک خواب خوب در یک فرد سالم با توجه به سنین، فصول و تفاوتهای افراد مختلف متفاوت است به طوری که بهترین طول مدت خواب برای بزرگسالان ۱۰‏-۶ ساعت است و کودکان و نوزادان نیاز به خواب بیشتر از ۱۰ ساعت در روز نیاز دارند. البته نیاز به خواب در جوانان بیشتر از سالمندان است.

وی با تاکید بر اینکه خواب در زمان مناسب نشاط و انرژی میدهد و خواب روز هیچوقت جای خواب شب را نمیگیرد افزود: بهترین زمان خواب، بین ساعت ۹‏-۱۱ شب تا صبح زود (بین اذان صبح تا طلوع آفتاب) است و خوابیدن در زمان نامناسب (بعد طلوع آفتاب و نزدیک غروب)، کسالت ایجاد میکند به طوری که در پژوهشها ارتباط خواب روز با چاقی، دیابت و کبد چرب تایید شده است. البته در روزهای بلند تابستان، خواب کوتاه قبل از ناهار (قیلوله) ایرادی ندارد.

دکتر غلامپور با اشاره به اینکه از نظـر طـب سنّتی ایران، علّت خواب، وجود رطوبـت در مغـز است و نصیب مغز و سیستم عصبی از منفعت خواب بیش از نصیب دیگر اندامها می باشد تصریح کرد: بهتر است زمان خواب، پس از گذشتن غذا از سر معده، یعنی حدود یک و نیم تا ۲ ساعت بعد از صرف غذا باشد زیرا خواب در هنگام پر بودن معده از غذا، باعث اختلال هضم، ایجاد نفخ و بد خوابیدن میشود و البته خوابیدن در حالت گرسنگی و خالی بودن معده هم توصیه نمیشود.

وی با توصیه به تخلیه مثانه و روده ها قبل از خواب و کاهش تدریجی نور محیط منزل و خاموش کردن تلفن همراه و تلویزیون مدتی قبل از خواب برای ایجاد آرامش در مغز گفت: موقع خواب پاها را گرمتر از سر نگاه دارید و سر را کمی بالاتر از پا قرار دهید، عواملی نظیر سر و صدا و نور شدید که باعث تحریک فعالیت مغزی میشود را برطرف کنید. شنیدن صداهای دلنشین و پیوسته طبیعی مانند صدای آب یا برگ درختان، خواندن کتاب در وضعیت نشسته بدون تکیه گاه، و انجام تمرینهای آرامبخشی مانند ماساژ ملایم و حرکات کششی عضلات با تنفس عمیق به خواب خوب کمک می کند.

این متخصص طب سنتی گفت: محل خواب باید وسیع و خشک، پاک و تمیز ، بدون سرو صدا ، بدون بوی تند، کاملا تاریک باشد. لباس خواب نخی یا پنبهای و نرم و گشاد باشد، چه در تابستان و چه در زمستان، ملحفه یا پتو روی بدن کشیده شود البته کشیدن لحاف بر سر و تنفس در زیر لحاف بسیار مضر است.موقع خواب بایستی حداکثر فاصله را از وسایل سرمایشی یا گرمایشی منزل رعایت کنید و بعد از بیدار شدن از خواب بلافاصله در معرض هوای سرد قرار نگیرید. خوابیدن زیر سرمای مستقیم کولر یا حرارت مستقیم بخاری و شوفاژ توصیه نمیشود.