توصیه‌های یک دندان‌پزشک به زنان باردار

کارشناس سلامت دهان و دندان دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی توصیه‌های مهم دندان پزشکی به زنان باردار ارائه کرد.

زنان در هنگام بارداری به مراقبت‌های بیشتری نیاز دارند. به همین دلیل تشخیص زودهنگام بارداری برای حفظ سلامتی مادر و جنین ضروری است. با تشخیص زودهنگام بارداری، مادر زودتر تحت ‌نظر پزشک قرار می‌گیرد. به همین جهت می‌تواند آزمایش‌های تکمیلی برای تعیین سلامت جنین را انجام دهد و از سلامت او اطمینان حاصل کند. از طرفی، با تشخیص بارداری و انجام کارهایی که پزشک به شما توصیه می‌کند، احتمال سقط‌ جنین کاهش می‌یابد. بدین ترتیب تشخیص سریع بارداری نخستین گام برای انجام مجموعه‌ای از مراقبت‌های پزشکی است که سلامت مادر و جنین را تضمین می‌کند. با وجود آنکه بارداری با انجام آزمایش‌ها اثبات می‌شود، اما می‌توان با دانستن علائم بارداری نیز با احتمال بالایی آن را تشخیص داد.
علائم اولیه بارداری چیست؟

علائم اولیه بارداری از فردی به فرد دیگر متفاوت است و این علائم حتی می‌تواند در بین بارداری‌های یک مادر نیز متفاوت باشد. همچنین جالب است بدانید که علائم بارداری پسر نیز تفاوت‌های با بارداری دختر دارد. از طرفی نشانه‌هایی که برای بارداری در نظر گرفته می‌شوند می‌توانند با علائم سایر بیماری‌ها نیز مشابه باشند و این تشخیص را پیچیده می‌کند.

همچنین، ممکن است خانم‌ها حتی هیچ تغییراتی در بدن خود احساس و علائمی را تجربه نکنند، اما باردار باشند. در این شرایط برای تأیید بارداری حتماً به آزمایش‌های تکمیلی نیاز است و تنها داشتن چند مورد از نشانه‌های بارداری به معنای بارداری قطعی نیست.

بهناز ولی‌زاده،کارشناس سلامت دهان و دندان دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی بارداری را روندی طبیعی در زندگی زنان عنوان کرد که با تغییراتی در بدن از جمله دهان و دندان همراه است.

وی با اشاره به اهمیت بهداشت دهان و دندان در دوران بارداری و تاثیر آن بر سلامت مادر و جنین بر ضرورت توجه مادران به پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه تاکید کرد.

این کارشناس سلامت دهان و دندان معاونت بهداشت دانشگاه با اشاره به نتایج تحقیقات گفت: تغییرات هورمونی و تغذیه‌ای در دوران بارداری از جمله افزایش اسیدیته دهان، تهوع و استفراغ صبحگاهی و التهاب لثه در دوران بارداری به گونه‌ای است که زمینه ابتلای بیشتر به پوسیدگی دندانی را در مادر باردار فراهم می‌کند.

ولیزاده علاقه وافر مادران باردار به مصرف شیرینی‌ها یا ترشی‌ها را به عنوان یکی از عوامل پوسیدگی دندان برشمرد و خاطرنشان کرد: تمایل به مصرف مکرر این مواد دندان‌ها را در معرض خطر پوسیدگی دندان قرار می‌دهد.

وی یادآور شد: مادران باردار به دلیل کم‌حوصلگی و مصرف مکرر مواد غذایی توجه کمتری به بهداشت دهان و دندان دارند. در دوران بارداری به ویژه ماه‌های آخر به دلیل کاهش ظرفیت معده، مقادیر کمتر ولی دفعات بیشتری غذا می‌خورند و ممکن است کمتر مسواک بزنند. بنابراین امکان تشکیل پلاک میکروبی که عامل پوسیدگی دندان است در آنان افزایش می‌یابد.

به گفته وی نتایج مطالعات نشان داده که التهاب لثه در دوران بارداری می‌تواند عامل خطری برای ایجاد زایمان زودرس و تولد نوزاد کم وزن باشد.
مراقبت بهداشتی دهان و دندان در سه ماهه اول بارداری

ولی‌زاده با تاکید براهمیت مراقبت از دهان و دندان در سه ماهه اول بارداری گفت: در این دوران به دلیل تغییرات حس چشایی و افزایش رفلاکس معده، تهوع و استفراغ صبحگاهی و استفراغ‌های مکرر سطوح دندان متناوبا در معرض اسید قرار می‌گیرد. این اسید می‌تواند بافت سخت دندان را حل کرده و باعث پوسیدگی آن شود.

وی به مادران بارداری که دچار استفراغ هستند توصیه کرد: بعد از استفراغ دهان را با آب بشویند زیرا این کار به شست و شوی اسید معده از فضای دهان کمک می‌کند.

ولی‌زاده با اشاره به تشکیل اندام‌ها و تکامل جنین در سه ماهه اول بارداری خاطرنشان کرد: بهتر است درمان‌های دندانپزشکی طولانی مدت در سه ماهه اول بارداری انجام نشود.
بهترین زمان انجام درمان‌های دندانپزشکی در سه ماهه دوم بارداری

این کارشناس سلامت دهان و دندان معاونت بهداشت بهترین زمان برای انجام درمان‌های دندانپزشکی در دوران بارداری را سه ماهه دوم بارداری برشمرد و گفت: مادران باردار در سه ماهه دوم بارداری راحت‌تر می‌توانند روی صندلی دندانپزشکی قرار گیرند بنابراین این دوران بهترین زمان برای انجام درمان‌های دندانپزشکی به شمار می آید.

به گفته وی گاهی در دوران بارداری شاهد افزایش موضعی بافت لثه هستیم که تومور حاملگی نامیده می‌شود بنابراین مادران باردار در صورت هرگونه تغییر بافت دهان حتما باید توسط دندانپزشک ویزیت شوند.

ولی زاده خاطرنشان کرد: تومور حاملگی، سرطانی نیست و عموما فاقد درد است و معمولا پس از حاملگی نیز برطرف می‌شود.
سه ماهه سوم بارداری فقط درمان‌های اورژانس و کوتاه مدت دندانپزشکی مجاز است

ولی‌زاده با اشاره به افزایش وزن مادر درسه ماهه آخر بارداری گفت: مادران باردار نمی‌توانند مدت زیادی در حالت خوابیده به پشت روی صندلی دندانپزشکی قرار گیرند، بنابراین در این دوره بهتر است فقط درمان‌های کوتاه مدت و اورژانسی دندانپزشکی برای آنان انجام شود.
توصیه‌های مهم برای حفظ سلامت دهان و دندان در دوران بارداری

بهناز ولی‌زاده در ادامه سخنان خود برای حفظ سلامت دهان و دندان و پیشگیری از بروز مشکلات دندانی در دوران بارداری نکات زیر را توصیه کرد:

در صورتی که قصد بارداری دارید حتما قبل از آن به منظور معاینه و چکاپ به دندانپزشک مراجعه کرده و قصد خود را به وی اطلاع دهید.

در دوران بارداری باید به طور منظم برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنید.

در صورتی که مدت زیادی از آخرین مراجعه شما به دندانپزشکی می‌گذرد باید در اوایل دوران بارداری به دندانپزشک مراجعه کنید.

هنگام مراجعه به دندانپزشک درصورت بارداری به وی اطلاع دهید و دندانپزشک را در جریان داروهای مصرفی خود قرار دهید.

استفاده منظم مسواک و نخ دندان از تشکیل پلاک و پوسیدگی و بروز بیماری‌های التهابی لثه جلوگیری می‌کند.

حداقل روزی دو بار دندان‌های خود را با مسواک نرم و خمیردندان تمیز کنید و روزی یک بار از نخ دندان استفاده کنید.

مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم، پروتیین، ویتامین «آ»، ویتامین «ث» و ویتامین« د » می‌تواند به حفظ سلامت و رشد دندان‌های جنین کمک کند.

در صورت بروز دندان درد در دوران بارداری قبل از مصرف هر داروی مسکنی حتما با دندانپزشک خود مشورت کنید.

دندانپزشک پیش از انجام هردرمانی در مورد سلامت کلی و شرایط بارداری با شما صحبت می‌کند تا بهترین زمان برای انجام درمان‌های دندانپزشکی را مشخص کند.

در صورتی که مشکل دندانی شما اورژانسی نیست یا این که سلامت شما را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد، برخی از درمان‌ها مانند ایمپلنت، درمان‌های زیبایی وکشیدن دندان عقل به بعد از تولد جنین موکول می‌شود.

از آن جا که طول دوره بارداری مشخص است بهتر است درمان‌های غیر ضروری و وسیع باید تا پس از زایمان به تاخیر بیفتد.