زگیل چیست و چگونه درمان می‌شود؟

زگیل‌ها توده‌های کوچک و بی‌خطری از پوست هستند که در اثر ویروسی به نام پاپیلومای انسانی (HPV) به وجود می‌آیند.

بیشتر زگیل‌ها بدون درمان و به‌مرورزمان ناپدید می‌شوند. در بچه‌ها نیز تقریباً نیمی از زگیل‌ها بدون درمان خاصی در عرض شش ماه و در نه دهم موارد در عرض دو سال از بین می‌روند.

زگیل چیست و چگونه درمان می‌شود؟

زگیل‌ها توده‌های کوچک و بی‌خطری از پوست هستند که در اثر ویروسی به نام پاپیلومای انسانی (HPV) به وجود می‌آیند. یک زگیل معمولاً رنگ روشنی دارد و پوستی که آن را شکل داده زبر است. زگیل‌ها میان بچه‌های سنین دبستان شایع‌اند اما در هر سنی می‌توانند ایجاد شوند.

علائم و انواع زگیل

ظاهر زگیل بستگی به نوع آن دارد. زگیل دارای انواع گوناگونی است:

. زگیل‌های معمولی (verruca vulgaris): این زگیل‌ها ریز و معمولاً گرد هستند و سطحی زبر دارند و اغلب شبیه گل‌کلم دیده می‌شوند. این زگیل‌ها معمولاً روی دست‌ها، زانوها و آرنج‌ها تشکیل می‌شوند.

. زگیل‌ها صاف یا مسطح: این زگیل‌ها معمولاً زردرنگ‌اند و روی دست‌ها و صورت به وجود می‌آیند. زگیل‌های مسطح در میان بچه‌ها شایع‌ترند و اغلب خوشه‌ای پخش می‌شوند.

پوشاندن زگیل با چسب نواری قوی و ضدآب کمک می‌کند از بین برود. ضمناً این کار جلوی پخش‌شدن زگیل را هم می‌گیرد

. زگیل‌های کف پا (plantar): این زگیل‌ها معمولاً در کف پا، انگشتان یا پاشنه ظاهر می‌شوند و وزن بدن باعث می‌شود زگیل به داخل پوست فرو بروند؛ بنابراین مثل سایر انواع زگیل برآمده نیستند و حتی ممکن است موقع راه‌رفتن ناراحتی ایجاد کنند. زگیل‌های پا معمولاً به‌صورت ناحیه سفیدی دیده می‌شوند که در مرکز خود یک یا چند نقطه ریز سیاه دارند.

. زگیل‌های نخی یا رشته‌ای (filiform): زگیل‌های دراز و باریک‌اند که معمولاً روی پلک‌ها، گردن و زیر بغل به وجود می‌آیند.

. زگیل‌های موزاییکی: زگیل‌های موزاییکی به‌صورت خوشه‌ای رشد می‌کنند و روی دست‌ها و پاها معمول‌ترند.

. زگیل‌های دور ناخن و زیر ناخن: این زگیل‌ها در زیر یا دور کوتیکول رشد می‌کنند.

. زگیل‌های مخاطی: این زگیل‌ها روی لب‌ها، داخل لپ‌ها و بینی و راه‌های هوایی و در نواحی تناسلی به وجود می‌آیند.

علت زگیل چیست؟

شما ممکن است با تماس مستقیم پوست از شخص دیگری که ویروس پاپیلمومای انسانی دارد یا غیرمستقیم و از طریق سطوح آلوده مثل استخر یا سالن ژیمناستیک به ویروس HPV مبتلا شوید. این ویروس، سلول‌های لایه بیرونی پوست را آلوده کرده و باعث می‌شود این سلول‌ها رشد کنند و زگیل تشکیل دهند. ممکن است سال‌ها طول بکشد تا زگیل برای اولین‌بار ظاهر شود.

زگیل‌های تناسلی نوع دیگری از HPV هستند. این زگیل‌ها از راه‌های جنسی منتقل شده و باعث سرطان دهانه رحم و سرطان پرینه (فرج) می‌شوند. زگیل‌های پوستی معمولی باعث سرطان نمی‌شوند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

بیشتر زگیل‌ها بدون درمان و به‌مرورزمان ناپدید می‌شوند. در بچه‌ها نیز تقریباً نیمی از زگیل‌ها بدون درمان خاصی در عرض شش ماه و در نه دهم موارد در عرض دو سال از بین می‌روند.

در شرایط زیر بهتر است به پزشک مراجعه کنید:

. اگر زگیل اذیتتان می‌کند یا دردناک است

. روی صورت یا در ناحیه تناسلی زگیل دارید

. به نظر می‌رسد زگیل عفونت کرده؛ مثلاً قرمز و ملتهب یا داغ است

. چندین زگیل دارید یا زگیل‌ها در حال پخش‌شدن هستند

. سیستم ایمنی ضعیفی دارید

. باردارید یا قصد باردارشدن دارید

زگیل‌ها چگونه درمان می‌شوند؟

خیلی از افراد به دنبال درمانی برای زگیل نیستند. اما راه‌های گوناگونی برای درمان زگیل وجود دارد، از جمله روش‌هایی خانگی که خودتان می‌توانید انجام دهید و روش‌های پزشکی که توسط پزشک انجام می‌شوند. اگر تصمیم گرفتید زگیلتان را درمان کنید، لازم است پیگیر روند درمان باشید تا زگیل به طور کامل برطرف شود.

اگر باردارید یا قصد باردارشدن دارید، پس یک سری از درمان‌ها برای شما ممنوع‌اند و باید پیش از شروع آنها حتماً با پزشکتان مشورت کنید.

درمان‌های خانگی زگیل

. روی زگیل را بپوشانید

پوشاندن زگیل با چسب نواری قوی و ضدآب کمک می‌کند از بین برود. ضمناً این کار جلوی پخش‌شدن زگیل را هم می‌گیرد.

. مایع یا ژل زگیل

یکی از روش‌های معمول درمان زگیل شامل استفاده از مایع یا ژل حاوی سالیسیلیک اسید یا لاکتیک اسید روی زگیل می‌شود.

می‌توانید مایع یا ژل زگیل را از داروخانه تهیه کنید. البته پزشک هم می‌تواند محلول‌های قوی‌تری برای این کار تجویز نماید. برای استفاده از مایع یا ژل زگیل لازم است اول زگیل را آماده کنید:

. زگیل و اطراف آن را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در آب گرم قرار دهید (اگر دوش بگیرید راحت‌ترید)

. زگیل را با یک سوهان ناخن، سمباده یا سنگ‌پا به‌آرامی بسابید

. ژل یا مایع را روی زگیل قرار دهید و مراقب باشید با پوست سالم اطراف زگیل تماس نداشته باشد

. اجازه دهید مایع یا ژل بماند و خشک شود و روی آن را با یک نایلون خوب بپوشانید

معمولاً لازم است هر روز از مایع یا ژل زگیل استفاده کنید و ممکن است هفته‌های زیادی طول بکشد تا اثر کند. می‌توانید از دکتر داروساز سؤال کنید کدام نوع درمان برای زگیل شما مناسب‌تر است. همیشه طبق دستورالعمل روی بسته محصول عمل کنید و اگر هر سؤالی دارید از دکتر داروساز بپرسید. هرگز از محلول یا ژل زگیل روی صورت استفاده نکنید.

درمان‌های پزشکی زگیل

. فریز کردن

فریز کردن زگیل (کرایوتراپی) باید توسط پزشک انجام شود. در این روش، زگیل در معرض مایعی بسیار سرد مثل نیتروژن مایع قرار می‌گیرد. با این کار زگیل فریز شده و سلول‌های پوستی آن تخریب می‌شود. برای ازبین‌بردن زگیل از سالیسیلیک اسید هم می‌توان استفاده کرد.

. سوزاندن و لیزر

سوزاندن زگیل، برداشتن زگیل با جراحی و لیزر زگیل، تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. این درمان‌ها چندان رایج نیستند چون می‌توانند اسکار به جا بگذارند.

. ایمونوتراپی

در ایمونوتراپی، سیستم ایمنی تشویق می‌شود تا سلول‌های پوستی مبتلا به ویروس زگیل را بشناسد و از بین ببرد. این درمان زمان می‌برد و می‌تواند خارش زیادی ایجاد نماید.

آیا زگیل‌ها قابل پیشگیری‌اند؟

شما می‌توانید برای پیشگیری از پخش‌شدن زگیل این اقدامات را انجام دهید:

. اگر کف پایتان زگیل دارید باید هر روز جوراب‌هایتان را عوض کنید.

. از حوله شخص دیگری استفاده نکنید. اگر کف پایتان زگیل دارید نباید جوراب‌ها و کفش‌هایتان را با کسی شریک شوید.

. اگر زگیل کف پا دارید، بعد از دوش‌گرفتن و حمام‌کردن، کف حمام را خوب تمیز کنید.

. اگر به زگیلتان دست زدید (مثلاً وقتی به آن محلول یا ژل می‌زنید) دست‌ها را بشویید.

. هرگز زگیل را نکنید یا نخراشید.

. وسایلی را که با آنها زگیلتان را درمان می‌کنید در اختیار هیچ‌کس دیگری نگذارید، مثلاً سنگ‌پا یا سوهان ناخن.

. اگر کف پایتان زگیل دارید و به استخر می‌روید باید روی آن را خوب بپوشانید و در مکان‌های عمومی هرگز پابرهنه راه نروید و صندل یا دمپایی بپوشید.