۵ معیار کار و شغل خوب را بشناسید
شغل
همه ما بارها و بارها با دوستان، نزدیکان و همکاران در مورد شغل ایده‌آل خود صحبت کرده و گاهی هم از نداشتن یک شغل مناسب، شاکی هستیم. آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که اصلا معیار کار خوب چیست و پیش از انتخاب شغل باید چه ویژگی‌‌هایی را در نظر بگیرید؟
جالب است بدانید که در ذهن اکثر ما، مهمترین ویژگی و معیار کار خوب، درآمد بالا است! بله، ما درآمد بالا را مساوی با رضایت شغلی میدانیم و این یک اشتباه عظیم و حتی کشنده است. چرا که رضایت شغلی فاکتورهای متعددی دارد که در نظر نگرفتن هر کدام از آنها، اثرات زیانباری بر جسم و روان باقی میگذارد.
ما در این مطلب از رشدانا، قصد داریم درمورد ویژگی‌‌ها و معیارهای یک کار مناسب بیشتر صحبت کنیم. پیش از شروع مطلب، توصیه میکنیم اگر تا به امروز وارد بازار کار نشده‌اید و یا دائما در حال تغییر شغل هستید، راجع به شناخت ویژگی‌های شخصیتی، استعدادها و علائقتان، مطالعه کنید.
به عنوان مثال، اگر چالش‌ها را با آغوشی باز میپذیرید، عملکرد خوبی در یک محیط دارای چارچوب‌های از پیش تعیین شده نخواهید داشت. بنابراین، قبل از تصمیم گیری و انتخاب شغل، بایستی به سطح قابل قبولی از خودشناسی دست پیدا کنید.
اگر می‌خواهید شغلی مناسب با ویژگی‌های شخصیتی و توانمندی‌هایتان انتخاب کنید، تا انتهای این مطلب از رشدانا همراه ما باشید.
مهمترین معیار کار خوب چیست؟
ممکن است تصور کنید که اگر مهمترین معیار کار خوب را بدانید؛ در رسیدن به شغل ایده‌آل خود موفق می‌شوید. به عنوان مثال، فردی به شما میگوید که مهمترین معیار یک کار خوب، برخورداری از امنیت و ثبات شغلی است و شما هم در یک شغل با همین ویژگی مشغول به کار می‌شوید.
چند هفته‌ای نمیگذرد که دیگر مانند سابق اشتیاقی برای کار کردن ندارید و حتی از شنبهها و شروع مجدد هفته هم بیزارید. آیا باز هم میتوانیم بگوییم که این شغل، برایتان مناسب است؟ در واقع کاری که تمام ویژگی‌های مثبت مانند درآمد خوب، حق بیمه، ساعت استراحت و… را دارد اما در باطن باعث شکنجه شما میشود؛ کار خوبی برای شما نیست.
از این رو، هیچ گاه نمیتوانیم به طور قطعی راجع به مهمترین معیار کار خوب درمورد دیگران نظر بدهیم. چرا که این موضوع، یک امر نسبی است و با توجه به روحیات، اهداف، آرزوها و توانایی‌های هر فرد متفاوت است. بنابراین، با توجه به عوامل گفته، چندین معیار مختلف برای انتخاب شغل وجود دارد که باید پیش از انجام کار، تمام این معیارها را در نظر بگیرید.
یک شغل خوب دارای چه معیارهایی است؟
در اینجا میخواهیم از معیارهایی بگوییم که اگر در زمان انتخاب شغل به آنها دقت کافی داشته باشیم، میتوانیم ادعا کنیم که دارای یک شغل خوب هستیم. همانطور که در پاراگراف قبل توضیح دادیم، وجود تنها یک ویژگی یا معیار برای خوب یا بد دانستن شغل، کاملا اشتباه است. به همین دلیل، در ادامه چند معیار بسیار مهم را معرفی میکنیم که در صورت قرار گرفتن در کنار یکدیگر، میتوانند شغل ایدهآلتان را به شما نشان دهند.
توجه کنید که موارد زیر، اصول انتخاب شغل نیز به شمار آمده و بهتر است پس از مطالعه، این اصول را در جایی یادداشت کرده و مطابق با درونیات و اهداف خودتان آنها را تحلیل کنید. مثلا اگر درآمد برای شما یک معیار بسیار مهم محسوب میشود، این معیار در میان سایر معیارها چند امتیاز دریافت می‌کند؟ درآمد مدنظرتان چقدر است؟ حداقل و حداکثر آن را بنویسید. با این روش، بسیاری از مشاغل به صورت کاملا اتوماتیک، از فهرست کارهای دلخواهتان حذف شده و دایره انتخابی شما تا رسیدن به شغل اصلی، محدودتر خواهد شد.
معیارهای یک شغل مناسب عبارتند از:
علائق واقعی فرد
در این معیار، تأکید فراوانی بر شناخت صحیح علائق میشود. چرا که مجددا همه ما درگیر خوشایند اطرافیان و جامعه خود هستیم. یعنی چه؟ یعنی از چیزهایی خوشمان می‌آید که جامعه آنها را برایمان مطلوب، ترسیم کرده است. به بچه‌های کوچکتر نگاهی بیاندازید. اغلب آنها دوست دارند که پزشک شوند. چرا؟ چون مادر و پدرهایشان پزشکی را شغلی تمام عیار ترسیم کرده و کودکان خود را تشویق می‌کنند که روزی پزشک شوند.
از سوی دیگر، لباس سفید پزشکی یا کلاه مهندسان در هنگام سر زدن به پروژه، آرزوی اشتباه بسیاری از افراد است که این شائبه را برایشان ایجاد می‌کند: “چون به روپوش سفید بیمارستانی علاقمند هستم، پس به پزشکی هم علاقمندم و این شغل مناسب من است”
همانطور که متوجه شدید، شناخت اشتباه نسبت به علائق، باعث میشود سالها مشغول شغلی شویم که در حقیقت هیچ علاقه قلبی به آن نداشته و به خاطر برخی از انگیزههای بیرونی به اشتباه فکر میکردیم که به آن کار علاقمندیم.
لذت بردن از کار رابطه مستقیمی با علاقه به آن دارد. بنابراین، با مشورت گرفتن از مشاوران شغلی و تحصیلی، مطالعه کتاب، تحقیق از افراد شاغل در حوزه مورد علاقه و استفاده از برخی تستهای روان سنجی (مانند هالند) علائق واقعی خود را کشف کنید.
ارزش‌های فردی
ارزش‌های فردی، باورها و نظرات فردیتان هستند که باعث میشوند در موقعیت‌های مختلف، بر اساس آنها عمل کرده و پاسخ دهید. میتوان گفت ارزش‌های ما همان خط قرمزهای ما هستند که بسیار برای ما اهمیت دارند و تحت هیچ شرایطی از آنها دست نمی‌کشیم. همین پایبندی به ارزش‌های فردی است که باعث میشود دیگران ما را با آن ارزش‌ها شناخته و به یاد بیاورند.
کشف ارزش‌ها از آن رو اهمیت دارید که منجر به افزایش اعتماد به نفس شده و راهنمای ما در تصمیم گیری‌های مهم زندگی همچون انتخاب شغلی خواهد بود. به عبارت دیگر، اگر با ارزش‌های فردی خود مانند قدرت، ثبات، وفاداری، کمک به دیگران، نوآوری و… آشنا باشید؛ در زمان انتخاب شغل یا تغییر آن، تصمیم درستتری میگیرید.
اگر شغل شما در راستای ارزش‌های فردیتان نباشد، طولی نمیکشد که دچار افسردگی، نارضایتی از شغل، استرس شغلی و …. خواهید شد. به عنوان مثال، قدرت در زندگی یک ارزش فردی بسیار پررنگ برای شما است. با این حال وارد شغلی می‌شوید که این ارزش به هیچ عنوان در آن وجود ندارد.
مثلا منشی یک مدیر قدرتمند می‌شوید و دائما ناچار به اجرای دستورات کاری او هستید. در چنین موقعیتی، ارزش شخصی شما که همان قدرت است توسط یک فرد قدرتمند از میان رفته و متأسفانه اعتماد به نفستان نیز کاهش می‌یابد. کاهش اعتماد به نفس در شغل، تبعات خطرناکی دارد و شما عملکرد ضعیفی در کار خواهید داشت. این امر نیز به عزت نفستان آسیب رسانده و در نهایت خود را فردی بی لیافت میخوانید.
این در حالی است که اگر میتوانستید چنین ارزشی را تشخیص دهید، بر گزینههای شغلی دیگر تمرکز کرده و احتمال تصمیم گیری صحیحتان نیز افزایش مییافت.
ویژگی‌های شخصیتی
تست MBTI ابزار مناسبی برای آشنایی با ویژگی‌های شخصیتی است. هرچند تستهای متعددی در سال‌های اخیر از سوی روانشناسان ارائه شده اما MBTI با ارائه ۸ ویژگی شخصیتی، کمک بسیار بزرگی به شناخت ویژگی‌های شخصیتی می‌کند. این ۸ ویژگی عبارتند از:
برون گرایی (E)
درون گرایی (I)
حسی (S)
شهودی (N)
منطقی (T)
احساسی (F)
قضاوت‌گر (J)
ادراکی (P)
براساس ویژگی‌های گفته شده، افراد به ۱۶ تیپ شخصیتی دسته بندی میشوند. با مطالعه بیشتر درمورد آزمون MBTI، میتوایند تیپ شخصیتی خود را پیدا کرده و براساس ویژگی‌های فردیتان، دست به انتخاب یک شغل مناسب بزنید.
فراموش نکنید که اگر شما فردی احساسی باشید، در کارهایی که به منطق بسیار بالا نیاز دارند (همچون مدیریت بحران) موفق نخواهید بود. از سوی دیگر، همان مدیر بحران، هیچ گاه نمیتواند در شغلی مانند پرستاری سالمندان که نیازمند توجه به احساسات است، موفق شود.
هوش فرد و شناخت استعدادهای او
کلمه هوش برای تمام افراد معادل ضریب هوشی یا همان IQ است. درحالی‌که، تحقیقات روانشناسان در سال‌های اخیر نشان میدهد انسانها با انواع مختلفی از هوش متولد میشوند. یکی از این محققین “هاوارد گاردنر، روانشناس دانشگاه هاوارد”است که نظریه هوشهای چندگانه او بسیار شناخته است.
گاردنر معتقد است که انسانها دارای انواع مختلفی از هوش هستند و هیچ گاه نباید برای شناخت توانمندیهای فرد، فقط به محاسبه هوش منطقی_ریاضی اکتفا کرد. بلکه انواع دیگری از هوش در افراد وجود دارد که زمینه ساز بروز استعدادها و مهارتهای مختلف هستند. هوش ۸ گانه گاردنر عبارتند از:
هوش تصویری_فضایی
هوش موسیقیایی
هوش درون‌فردی
هوش برون‌فردی
هوش جسمی-حرکتی
هوش کلامی-زبانی
هوش طبیعت‌گرا
هوش هستی گرا
با توجه به هر یک از انواع هوش گاردنر، اگر شما دارای هوش جسمی و حرکتی بالایی باشید، در مشاغل مربوط به ورزش به خوبی عمل کرده و به احتمال قوی موفق خواهید شد. این در حالی است که یک فرد دارای هوش طبیعت گرا در مشاغلی مانند باغبانی، حفاظت از محیط زیست، زیست شناسی و امثال آن، موفق خواهد بود.
میزان درآمد
لطفا در انتخاب شغل، رؤیایی نباشید و مسائل مالی را در نظر بگیرید. این موضوع که من عاشق شغلم هستم و پول آن هیچ اهمیتی برایم ندارد، صرفا برای افراد بسیار ثروتمند و متمولی که حسابهای بانکیشان دائما در حال افزایش است، مصداق دارد. نه برای افرادی که هر روز درگیر دهها هزینه مختلف مانند اجاره خانه، خرید کتاب، کرایه تاکسی و مترو و … هستند.
توانایی تأمین هزینههای زندگی، مورد مهمی است که اغلب جوانان پیش از انتخاب شغل به آن توجهی ندارند. به همین دلیل پس از چندین ماه دریافت دستمزد پایین و علیرغم علاقه فراوانی که به آن حرفه دارند، مجبور به ترک شغل میشوند.
هر چند برخی از افراد مانند نویسندگان درآمدهای محدودی دارند اما آنها پذیرفته‌اند که اولویتشان کسب درآمد نیست و اهداف بلند مدت دیگری دارند. بنابراین، اگر به یک حوزه کاری علاقمند هستید که دستمزد خوبی ندارد، حتما از یک مشاور کمک گرفته و تصمیم بگیرید که در آینده خود را سرزنش نکنید.
از سوی دیگر، اگر بدانید که به چه بازهی از درآمد ماهانه یا سالانه نیاز دارید، انتخاب‌های شغلی بهتری پیش رویتان قرار میگیرد. به عنوان مثال تمایلی ندارید که درآمدتان به هیچ عنوان زیر ۳ میلیون تومان در ماه باشد. پس تلاش میکنید که دانش خود را افزایش داده و با کارآموزی، مهارت خود را بالا ببرید تا به شغل موردنظر و درآمد دلخواهتان دست پیدا کنید.
و اما جمع بندی
معیار کار خوب چیست و اصلا چرا باید معیارها و ویژگی‌های یک شغل مناسب را بشناسیم؟ پرسشی که این روزها در میان جوانان رایج است و ما در این مطلب از رشدانا تلاش کردیم تا حدی راجع به آن توضیح دهیم.
در همین راستا، ویژگی‌های یک شغل خوب را بررسی کرده و گفتیم که پیش از انتخاب شغل، حتما درمورد خودشناسی و شناخت بهتر خود مطالعه کنید. چرا که خودشناسی منجر به بهبود نگرشها و سپس توسعه فردی خواهد شد.
شما برای انتخاب شغل، چه معیارهایی داردی؟ آیا ارزش‌های فردی و ویژگی‌های بازر شخصیتی خود را میشناسید؟
