۵ رویای رایج بین مردم و معنای هرکدام

گاهی اوقات که خواب بیدار می‌شوید ممکن است تمام جزئیاتی که در یک سفر عجیب ذهنی که آن را رویا می‌نامیم را به خاطر داشته باشید، گاهی اوقات هم ممکن است احساس کنید که اصلا خواب ندیده‌اید. حقیقت این است که همه‌ی افراد خواب می‌بینند، یک فرد به طور متوسط حدود دو ساعت را در هر شب خواب می‌بیند. فراموش کردن رویاهایی که هرشب می‌بینید برخلاف آن‌چه ممکن است تصور شما باشد، غیرمعمول نیست. اما وقتی رویاها و خواب‌های خوب را به یاد می‌آورید، ممکن است متوجه شوید که یک موضوع مشترک در بین آن‌ها وجود دارد: مقاله‌ای در مجله‌ی Frontiers in Human Neuroscience توضیح می‌دهد که به طور کلی رویاها مجموعه‌ای از خاطرات افراد در طول روز یا روزهای اخیر هستند. با این حال، برخی از مردم باور دارند که رویاها معناهای عمیق‌تری دارند و فقط مجموعه‌ای از خاطراتی که در هنگام خواب آن‌ها را مرور می‌کنید، نیستند. در ادامه نگاهی به ۵ رویای رایج و معنای آن‌ها داشته و آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

چرا خواب و رویا می‌بینیم؟

دنیای علمی هنوز نمی‌داند که چرا رویا می‌بینیم. اما دن فورد، روان‌شناس خواب و مدیر کلینیک The Better Sleep Clinic واقع در اوکلند نیوزلند، بر این باور است که: «در حال حاضر، شواهد نشان می‌دهد که رویاها به نظر موقعیت‌هایی هستند که دغدغه‌های اصلی یک فرد را در زندگی شخصی‌ش نشان داده و یا منعکس می‌کنند، از جمله مشغله‌هایی که با افراد مهم زندگی خود دارد و یا مشغله‌های عاطفی مهمی که ذهن فرد با مشغول کرده است.»

لوری کویین لوونبرگ، تحلیل‌گر خواب و عضو انجمن بین‌المللی مطالعه رویاها (IASD) مستقر در آپولو بیچ، فلوریدا، اشاره می‌کند که رویا دیدن یک «فرآیند تفکر و ادامه جریان فکری ما از همان روز» است. وقتی وارد مرحله‌ی REM خواب می‌شویم، مغز به طور متفاوتی عمل می‌کند، بنابراین افکار ما نیز متفاوت می‌شوند. او می‌گوید: «تحقیقات ما به این معنا نیست که خواب دیدن بی‌معنی است، بلکه بسیار معنادار است. در واقع رویا دیدن یک گفت‌وگوی درونی است که در مغز ما اتفاق می‌افتد.»

خواب دیدن

انواع مختلف رویاهای رایج

انواع مختلفی از رویاها وجود دارند که می‌توانند به روش‌های متفاوتی ظاهر شوند. تحقیقات نشان می‌دهد که ۶۵ درصد از عناصری که رویاهای افراد را تشکیل می‌دهند، با تجربیاتی مرتبط هستند که در هنگام بیداری دارید. در ادامه برخی از انواع کلی ۵ رویای رایج و معنای آن‌ها را توضیح داده ایم.

رویاهای تکرار شونده؛ رویاهای تکرار شونده به خوابی اشاره دارد که شخص بارها و بارها آن را دیده است. این نوع رویا اغلب ناشی از الگوهای رفتاری تکرار‌شونده‌ای هستند که قبل از خواب دیدن رخ می‌دهند. لوونبرگ توضیح می‌دهد که «اگر یک خواب تکرار‌شونده مادام العمر می‌بینید، به احتمال زیاد مرتبط به یک الگوی رفتاری مکرر است که در زندگی شما اتفاق می‌افتد. با توجه به این‌که آن‌ها همچنین می‌توانند ناشی از یک مسئله‌ی حل نشده‌ی تکراری باشند.» دن فورد این مورد می‌گوید: «برخی تحقیقات در مورد رویاهای روزانه نشان داده است که رویاپردازی زمانی رخ می‌دهد که بخش‌هایی از مغز به خواب می‌روند و برخی دیگر بیدار می‌مانند. امواج مغزی آهسته، مشابه امواج خواب عمیق، در نواحی جلویی مغز، درست قبل از رویاپردازی رخ داده است.»
رویاهای بیداری کاذب؛ به گفته فورد و لوونبرگ، این حالت معمولا به رویایی گفته می‌شود که با درک بیدار شدن در یک مکان آشنا، شروع یک روال عادی روزانه و صبح‌گاهی وسپس درک این‌که درحال خواب دیدن هستید مشخص می‌شود. این‌ نوع رویا در طول مرحله REM خواب اتفاق می‌افتد. به گفته فورد، این نوعی از شروع توهم یا جبران خواب است. رویاهای بیداری کاذب شبیه فلج خواب هستند، زیرا هردو حالتی بین خواب و بیداری هستند. با این حال، در هنگام فلج خواب، یک فرد از نظر ذهنی بیدار است، و در طول بیداری کاذب، افراد فکر می‌کنند از خواب بیدار شده‌اند اما در واقع هنوز خواب هستند.
رویاهای شفاف؛ در زمان دیدن یک رویای شفاف، در درون رویا از خواب بیدار شده و متوجه می‌شوید که درحال خواب دیدن هستید و در برخی موارد، می‌توانید رویا را همان‌طور که می‌خواهید کنترل کنید. فورد در مورد این نوع رویاها توضیح می‌دهد: «مطالعات نشان می‌دهند که رویاهای شفاف با سطوح بالاتری از فعال‌سازی فیزیولوژیکی و افزایش فعالیت در نواحی جلویی مغز مرتبط هستند.»
کابوس؛ کابوس‌ها رویاهای ترسناکی هستند که شامل احساسات منفی شدید می‌شوند. نظرسنجی که بین بیش از ۱۲۰۰ آمریکایی انجام شده، نشان داده است که سه موضوع کابوس بین مردان بسیار رایج هستند: افتادن، تعقیب و حمله. متداول‌ترین و رایج‌ترین کابوس‌ها بین زنان نیز تعقیب، افتادن، از دست دادن دندان‌ها، حمله و پایان دادن به یک رابطه با فردی مهم هستند. لوونبرگ در مورد کابوس می‌گوید: «کابوس‌ها اغلب به دلیل مسائل ناراحت کننده، دشوار و یا مشکل در مدیریت زندگی فردی در هنگام بیداری اتفاق می‌افتند.»

به مطالعه رویاها و تفسیر آن‌ها Oneirology می‌گویند که می‌تواند موضوعی پیچیده باشد. لوونبرگ در این مورد می‌گوید: «این کار یک تحلیل مقایسه‌ای بین تصاویر، افکار، احساسات در رویاها با اتفاقات، افکار و احساساتی است که فرد در روز قبل داشته است.» به گفته کارشناسان دیگر، تعبیر خواب موضوعی دور از علم است. فورد نظرش را این‌گونه بیان می‌کند: «درحالی که انسان‌ها مجذوب رویاها و معانی احتمالی آن‌ها شده‌اند، با وجود تحقیقاتی که نشان می‌دهد موضوعات رویاهای مشترک بین افراد وجود دارد، هیچ مدرک علمی از معنای همیشگی آن وجود ندارد.»

برخلاف صحبت‌های کارشناسان در مورد این‌که آیا رویاهای ما واقعا معنی دارند یا خیر، تعبیر خواب موضوعی بسیار رایج در بین مردم است. در ادامه رویای رایج و معنای آن‌ها با‌توجه به گفته برخی کارشناسان آورده شده است.

رویای رایج افتادن از ارتفاع

نظرسنجی که در سال ۲۰۲۲ توسط شرکت Ameirsleep که تشک و محصولات خواب تولید می‌کند، انجام شد نشان می‌دهد زمین خوردن رایج‌ترین خوابی است که افراد آن را تجربه می‌کنند. طبق این نظرسنجی انجام شده، داده‌ها نشان می‌دهد که افتادن شایع‌ترین کابوس تکرار‌شونده برای مردان و دومین کابوس رایج برای زنان است.

فورد توضیح می‌دهد که کارل یونگ، روان‌کاو برجسته‌ای که رویای یونگ را معرفی کرد، این ایده است که رویاها اطلاعات معمی را نشان می‌دهند و می‌توانند بخش اساسی رشد شخصیت باشند، معتقد است «کسی که نظر بالایی نسبت به خودش دارد، ممکن است رویای زمین خوردن و افتادن داشته باشد.» لوونبرگ می‌گوید این نوع رویاها می‌تواند ناشی از ناامیدی باشد، به‌ویژه از چیز‌هایی که ما به آن‌ها امید زیادی داشتیم. او می‌گوید: «همچنین ممکن است زمانی اتفاق بیوفتد که احساس کنیم هیچ حمایت مالی یا عاطفی نداریم» فورد در ادامه می‌گوید: «زیگموند فروید، یکی دیگر از چهره‌های شناخته شده در تاریخ روان‌شناسی، سقوط را نماد تسلیم شدن در برابر وسوسه‌های جنسی می‌دانست.»

تعقیب شدن

طبق نظرسنجی Amerisleep که در سال ۲۰۲۲ که قبلا به آن اشاره شد، تعقیب شدن دومین رویای رایج است. به گفته لوونبرگ، رفتار اجتنابی به داشتن این رویا کمک می‌کند. او در ادامه می‌گوید: «فرار در خواب از چیزی یا کسی زمانی اتفاق می‌افتد که ما فورا به مسئله‌ای رسیدگی نکنیم. افرادی که تمایل دارند به هر قیمتی از رویارویی اجتناب کنند، این رویا را دارند.»

فورد می‌گوید دیدن خواب تعقیب شدن نیز می‌تواند ناشی از احساس اضطراب شدیدی باشد که در طول روز تجربه می‌شود. او در ادامه می‌افزاید: «دانشمندان حدس می‌زنند که شیوع این رویا می‌تواند تکاملی باشد و مزیتی برای بقا باشد. به عبارت دیگر، رویاهای تعقیب شدن می‌تواند نوعی تمرین فرار از دست شکارچیان باشد.»

از دست دادن دندادن‌ها

از دست دادن دندان یا افتادن دندان، یکی از رایج‌ترین نوع رویایی است که اتفاق می‌افتد. این اتفاق می‌تواند ریشه در واقعیت داشته باشد. براساس مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۸ اتفاق افتاد، تحریک واقعی دندان می‌تواند دلیل رویاهای از دست دادن دندادن‌ها باشد، نه ناراحتی روانی یا کیفیت خواب.

لوونبرگ ادعا می‌کند که هر رویایی که بخشی از دهان، به ویژه دندان‌ها را درگیر کند، می‌تواند به مسائل ارتباطی در زندگی واقعی مرتبط باشد. او می‌گوید: «دندان‌ها قرار است در دهان ما ثابت بمانند، بنابراین وقتی در خواب می‌بینیم که دندان‌های‌مان می‌افتند، اغلب این نوع رویا در مورد نگرانی ظاهر شما است.»

رویای رایج خیانت

رویاهایی که در مورد خیانت شما یا شریک زندگی‌تان وجود دارد ممکن است ناراحت کننده باشد، اما غیرمعمول نیست. طبق همان نظرسنجی که در بالا به آن اشاره شد، بیش از ۱۰۰۰ نفر در سال ۲۰۲۰، تقریبا ۲۳ درصد از بزرگسالان در ایالات متحده خواب خیانت را دیده‌اند. لوونبرگ می‌گوید این خوابی است که اگر خیانت در گذشته شما وجود داشته باشد، می‌تواند در مورد مسائل مربوط به اعتماد باشد که نیاز به حل کردن داشته باشد. اما این نشانه‌ای از این‌که شریک زندگی شما واقعا خیانت می‌کند نیست.

برهنگی در دیدن عموم مردم

طبق نظرسنجی Amerisleep 12 درصد از رویاها حول این موضوع که یعنی برهنگی در محلی عمومی می‌چرخند. لوونبرگ می‌گوید: «این رویای تکراری معمولا به مسئله‌ای در زندگی روزمره‌ی شما ارتباط دارد که باعث می‌شود احساس خجالت یا آسیب‌پذیری کنید. بزرگ‌ترین عنصر این رویا نگرانی ما از این است که همه‌ی نگاه‌ها به سمت ما باشد. بنابراین احتمالا موقعیتی در زندگی عادی شما وجود دارد که همان نگرانی را ایجاد می‌کند.» او در ادامه خاطر نشان می‌کند که در طول این رویاها، کسی که خواب می‌بیند نگران برهنه شدن است، اما به نظر می‌رسد برای کس دیگری اهمیتی نداشته باشد. فورد همچنین در ادامه می‌گوید این موضوع در مورد آسیب‌پذیر بودن و یا خجالت در طول زندگی عادی و بیداری فرد است.