چین در خط مقدم مقابله با بیابانزایی: ساخت دیوار سبز بزرگ در بزرگترین بیابان کشور
چین با ساخت دیوار سبز در امتداد بیابان تکلهمکان، گامی بزرگ در مقابله با بیابانزایی و تغییرات اقلیمی برداشته است.
چین در قالب «شاهکار دیگری در تاریخ بشر» از تکمیل کمربند ۳۰۴۶ کیلومتری در امتداد تکلهمکان، بزرگترین بیابان این کشور خبر داده است. بهگزارش خبرگزاری شینهوآ، این پروژه شامل کاشت درختانی مانند بید براق، سیاهتاغ در نواری در امتداد حاشیه جنوبی بیابان تکلهمکان در منطقه سینکیانگ در شمال غربی چین است.
هدف از کاشت درختان این است که بهعنوان دیوار امنیتی اکولوژیکی عمل کنند و جریانهای بادهای بیابانی و طوفانهای شن را که موجب آسیب چشمگیر به کشاورزی در این منطقه میشود، متوقف کنند.
طرح جدید چین بخشی از برنامهی سه پناهگاه جنگلی شمالی است که ابتکار عظیمی برای ممانعت از پیشروی بیابان گبی و سایر نواحی خشک ازطریق احیای جنگل است. این پروژه در سال ۱۹۷۸ راهاندازی شد و قرار است تا سال ۲۰۵۰ به پایان برسد. پس از تکمیل، میتواند شامل ۱۰۰ میلیارد درخت باشد و بزرگترین پروژه مهندسی زیستمحیطی در جهان خواهد بود.
برخی از کارشناسان پایداری این پروژه را که به دیوار سبز بزرگ چین معروف است، زیر سوال میبرند. این دسته از افراد، نسبتبه پیامدهای طولانیمدت کشت درختان در منطقهای که درختان بومی آنجا نیستند، هشدار میدهند درحالیکه برخی دیگر استدلال کردهاند کاشت انواع محدود درخت تاثیر منفی بر حیات وحش دارد و میتواند جنگلها را در برابر شیوع بیماری آسیبپذیر سازد.
حتی نگرانیهایی وجود دارد که کمربندهای درختی در کاهش طوفانهای شن موثر نباشد. بااین وجود، ابتکار مذکور نشان میدهد چین درحال انجام اقداماتی علیه بیابانزایی است که بیش از ۲۷ درصد زمینهای این کشور و حدود ۴۰۰ میلیون نفر را تحتتاثیر قرار میدهد.
بیابانزایی به فرآیند تبدیل زمینهای بارور به بیابان اشاره دارد که هم دراثر عوامل طبیعی و هم اقدامات انسانی مانند کشاورزی ناپایدار و قطع درختان رخ میدهد. تغییرات اقلیمی نیز باعث تشدید مشکل بیایانزایی شده است.
چین یکی از مناطقی است که بیشترین آسیب را بیابانزایی خواهد دید؛ اگرچه این پدیده بخشهایی از تمامی قارهها را تحتتأثیر قرار خواهد داد. حتی اروپا که معمولاً با اقلیمی معتدل شناخته میشود، از این تهدید در امان نخواهد بود. مطالعات نشان دادهاند بخشهای نیمهخشک پرتغال، اسپانیا، ایتالیا، یونان، قبرس، بلغارستان و رومانی درمعرض خطر تبدیلشدن به بیابان در این قرن هستند.
گزارشی از سوی سازمان ملل که ماه جاری منتشر شد، بیابانزایی را بهعنوان خطر وجودی جهانی معرفی و اشاره کرده است ۷۷٫۶ درصد از مساحت زمین در سال ۲۰۲۰ خشکتر از سی سال گذشته بوده است.
بدون تلاشهای مشترک، میلیاردها نفر با آیندهای پر از گرسنگی، آوارگی و رکود اقتصادی روبهرو خواهند شد. اما با اتخاذ راهحلهای نوآورانه و تقویت همبستگی جهانی، بشریت میتواند این چالش را پشت سر بگذارد.