ویژگیهای شخصیتی کارآفرینان
در کشور ما که نرخ بیکاری بالا و نرخ خوداشتغالی پایین است تحریک کردن کارآفرینی برای تسریع در پذیرش فرایندها و محصولات جدید از اولویتهای اساسی به شمار میآید و باید با توجه ویژه به آن برای آینده کارآفرینی در ایران تلاش کرد. از همین رو شناخت ویژگیهای شخصیتی کارآفرینان موفق برای تربیت نسلهای جوان بسیار با اهمیت است.
ارتباط کارآفرینی با ویژگیهای شخصیتی و جامعهشناختی
ویژگیهای شخصیتی مانند ریسکپذیری، تحمل ابهام، داشتن مرکز کنترل درونی، عزم و اراده، استقلال و توفیق طلبی و…، با سطح پذیرش رابطه مثبت و معنیدار دارند. همه این ویژگیها را میتوانند شاکله شخصیت کارآفرینان موفق دانست. همچنین ویژگیهای جمعیت شناختی مانند وضعیت تأهل، الگوی نقش، تجربه، عضویت در تشکلها، شرکت در کلاسهای ترویجی و تأثیر کلاسهای ترویجی با سطح پذیرش معنیدار شده که از بین این متغیرهای معنیدار شده تجربه و عضویت در تشکل رابطه معکوس با سطح پذیرش دارند.
در عصر حاضر جوامع با تحولات شگرف ناشی از سطوح مختلف دسترسی به امکانات و یا ضربهپذیری از سطوح متفاوت تهدیدهای موجود در گستره جهانی روبرو هستند. این تحولات و دگرگونیهای نظام اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ناشی از پیشرفت شگرف علمی و تکنولوژیک است و بهنوبه خود به دیدگاهها، ضرورتها و نیازهای جدید منجر شده است. در این میان برای پاسخ به این نیازها و همراهی با تحولات و دگرگونیهای مزبور، دیگر نمیتوان تنها به فرایندهای موجود بسنده کرد؛ بنابراین ضرورت نگاه نو به پدیدهها برای حل آنها اجتنابناپذیر است. اندیشمندان بر این باورند که تنها ذهن خلاق میتواند با این تحولات همگام شود.
دیدگاه شومپیتر برای رویارویی با مشکلات اقتصادی
شومپیتر معتقد بود بخش کشاورزی یکی از بخشهای مهم فعالیتهای اقتصادی در کشور است که بهرغم مزیتهای نسبی اقتصادی چشمگیر آن از زاویه توسعه اشتغال، عموماً فرو کاهنده و دارای محدودیتهای جدی ارزیابی میشود. شومپیتر بر این باور است که تنها کارآفرینان میتوانند با تحولاتی همهجانبه و فراگیر در مسیر توسعه، کشوری را از سنتی بودن به صنعتی شدن رهنمون سازند.
شومپیتر ویژگیهای شخصیتی کارآفرینان را عامل تأثیرگذاری در موفقیت آنها در رویارویی با مشکلات میداند. ازنظر او کارآفرینان افرادی هستند که امکان استفاده مؤثر و فزاینده از منابع، محصولات نو، فرایندهای ابتکاری، سازمانها و تشکلهای کارآمد را فراهم میآورند. آنها افرادی مستعد و واجد ویژگیهای خاص هستند که توانایی دریافتن راز مزیت رقابتی را دارند و میتوانند آن را در فرایندهای تولید دخیل سازند. رفتار کارآفرینانه عامل شتابدهنده تولید، پذیرش، انتشار و کاربرد ایدههای نوآورانه است اما متأسفانه باوجود همه مزایای بیانشده درباره کارآفرینان و اهمیت فزاینده این پدیده و نقش ویژه آن در اقتصاد جهانی، کمتر به این موضوع پرداختهشده است.
وضعیت کارآفرینی در ایران
در کشور ما نیز یکی از مسائل اساسی این است که علیرغم وجود استعدادهای بالقوه کارآفرینانه در سرمایه انسانی به دلیل عدم استفاده از آنها، کشور نتوانسته به رشد و توسعه اقتصادی آنگونه که باید دست یابد و هنوز در راستای رسیدن به این هدف با مشکلات زیادی روبرو است.
در این مقوله توجه نکردن به سرمایههای انسانی بهعنوان یک منبع نامحدود، عدم توانایی در شناسایی کارآفرینان بهعنوان اساسیترین سرمایههای انسانی، عدم شناخت و بیتوجهی به استفاده از این سرمایهها در زیرساختهای اقتصادی، نداشتن پژوهشهای علمی و اصولی در مورد کارآفرینان و ویژگیهای خاص آنان باعث خلق نشدن شیوههای جدید تولیدشده است.از دیگر سو نادیده گرفتن نقش کلیدی کارآفرینان در توسعه اقتصادی سبب شده است سرمایههای انسانی که بهصورت بالقوه میتوانند باعث رشد و توسعه کشاورزی از طریق استفاده مطلوب از پتانسیلهای موجود در محصولات شود در مواردی ناهنجاریهای اجتماعی برای جامعه و کشور را به ارمغان آورند.