توسعه‌‌ی فردی؛ راهی برای دسترسی به پتانسیل‌های باورنکردنی درون

همه‌ی ما روزهایی را تجربه کرده‌ایم که تمام مدت فقط یک روزمرگی بی‌هدف را دنبال کرده‌ایم و شب، بدون ایجاد هیچ تغییری در روال زندگی، دوباره به تخت‌خواب برگشته‌ایم. حتی خیلی از افراد این چرخه‌ی تکراری را برای هفته‌ها، ماه‌ها و یا حتی سال‌ها دنبال می‌کنند.

اگر از بیرون به ماجرا نگاه کنیم می‌بینیم که این نوع از زندگی کاملا خسته کننده است. فرد بدون هیچ دست‌آوردی، مثل یک ربات، صبح را با قهوه شروع می‌کند و بلافاصله پشت کامپیوتر می‌نشیند. بعد از تمام شدن روز کاری کمی غذا می‌خورد، فیلم می‌بینید و می‌خوابد. واقعا خسته کننده است!

گیر کردن در روتین زندگی بعد از شروع همه‌گیری کرونا و آغاز قرنطینه بیشتر هم شد. حالا که همه‌گیری به طور رسمی به پایان رسیده، اگر به پشت سر خود نگاه کنیم می‌بینیم که اهداف، آرزوها و بلندپروازی‌هایمان را هم در سال‌های قبل از کرونا جا گذاشته‌ایم و در روزمرگی عمیق غرق شده‌ایم.

اگر با خواندن این چند خط احساس گیر کردن در زندگی به شما دست داده کاملا طبیعی و منطقی است، اما نباید از این احساس سرخورده شوید و انگیزه‌تان را برای زندگی از دست بدهید.

توسعه‌ی فردی همان چیزی است که به شما کمک می‌کند هر روز یک قدم، هر چند کوچک، به پیش بروید و در تارهای روزمرگی گیر نکنید. توسعه‌ی فردی سفری شخصی است که با فراز و نشیب‌ها، شکست و موفقیت‌ها و تجربه‌ی احساسات مختلف همراه است. یک تعهد مادام‌العمر که شما را به حرکتی آهسته و پیوسته وامی‌دارد.

پس اگر دنبال راهی برای فرار از روزمرگی، شروع ارتقای شخصی و بهبود ذهن و شخصیت خود هستید، بدانید که ما اینجا هستیم تا با هم در این مسیر قدم بزنیم.
فهرست محتوا

توسعه‌‌ی فردی چیست؟
۵ حوزه‌ی مختلف در توسعه‌‌ی فردی
مزایای توسعه‌ی فردی
۱۱ مهارت توسعه‌ی فردی که باید روی آن‌ها کار کنید
۶ مرحله برای تدوین برنامه‌ی توسعه‌ی فردی
توسعه‌ی فردی چگونه به ما کمک می‌کند؟

توسعه‌ فردی چیست؟

مطمئنا این کار آنطور که به نظر می‌رسد چندان هم ساده نیست. شخصیت هر کسی منحصر به فرد است و منطقی نیست که همه از یک فرمول شبیه به هم در این مسیر قدم بردارند. طبیعتا تعریف توسعه‌‌ی فردی هم یک تعریف واحد نیست اما اگر بخواهیم تعریف جامعی از آن داشته باشیم اینطور می‌گوییم که:

توسعه‌‌ی فردی شکلی از کار درونی است. شما باید برای دستیابی به یک هدف یا نتیجه به درون خود نگاه کنید. مخصوصا اگر به دنبال هدف و شور زندگی می‌گردید، باید نگاهی جست‌وجوگرانه و عمیق به درون داشته باشید.

توسعه‌‌ی فردی مساله‌ای بسیار بزرگ‌تر و فراتر از توسعه‌ی شغلی یا خودسازی است. این موضوع همه‌ی جنبه‌های زندگی شما را در بر می‌گیرد و رشد شخصیت شما را به همراه دارد.

۵ حوزه‌ی مختلف در توسعه‌ فردی

وقتی از توسعه‌‌ی فردی صحبت می‌کنیم سخت است که به سلسله مراتب نیازها بر اساس هرم مازلو فکر نکنیم. طبق گفته‌ی مازلو باید نیازهای اساسی شما برآورده شود تا بتوانید به حداکثر پتانسیل خود برسید. به عبارت دیگر، رسیدن به خودشکوفایی به معنای رسیدن به بالاترین سطح خودآگاهی، اعتماد به نفس و رشد شخصی است.

هرم سلسله‌ مراتب نیازهای مازلو

در بحث توسعه‌ فردی هم مثل سلسله مراتب نیازهای مازلو، شاهد ۵ حوزه‌ی مختلف هستیم و هر حوزه، دسترسی به اهداف مختلفی را برای شما امکان‌پذیر می‌کند. در ادامه به صورت کلی با این ۵ حوزه آشنا می‌شویم.

۱. ذهنی

ورزش دادن به مغز و حفظ تناسب ذهنی مساله‌ی بسیار مهمی در مسیر رشد شخصی است. این موضوع در سه بخش مربی‌گری، فرصت‌های یادگیری و رشد شغلی تعریف می‌شود. مثلا اگر شما در حال گذراندن دوره‌ی نویسندگی خلاق باشید در واقع به تقویت عضلات خلاقیت ذهنی‌تان کمک می‌کنید.

رشد ذهنی می‌تواند شامل هر چیزی باشد. فرقی ندارد در یک کارگاه مهارت‌آموزی شرکت می‌کنید، در حال یادگیری یک موضوع جدید هستید یا در حال استراحت، تمام این کارها به رشد ذهنی شما کمک می‌کند. جالب است بدانید که استراحت دادن به ذهن یک ورزش ذهنی مهم است.

وقتی آمادگی ذهنی شما در حال بهبود است، هم‌زمان انعطاف‌پذیری، نوآوری و خودآگاهی شما هم بهبود پیدا می‌کند.

۲. اجتماعی

ارتباطات و روابط اجتماعی برای پیشرفت در مسیر توسعه‌ فردی بسیار ضروری است. فراموش نکنید که خودسازی یک فعالیت یک نفره نیست، انسان‌ها موجوداتی اجتماعی هستند و در نتیجه برای یادگیری و رشد به این ارتباط نیازمندیم.

ما در ارتباطات اجتماعی مهارت‌های مهمی به دست می‌آوریم. مهارت‌هایی مثل برقراری ارتباط، حل مساله، ایجاد رابطه، توانایی دریافت و بخشیدن و همچنین توانایی بازخورد دادن و شنیدن بازخوردها. همانطور که ما در حال کسب تجربه‌های جدید هستیم، می‌توانید از تجربیات دیگران هم استفاده کنیم.

۳. معنوی

رشد و توسعه‌ فردی می‌تواند در حوزه‌ی معنویات هم ایجاد شود و این موضوع هیچ ارتباطی به مذهبی بودن یا نبودن شما ندارد. مذهب و معنویت هرچند مکمل یکدیگر هستند، اما با هم مترادف نیستند. رشد معنوی به معنای سرمایه‌گذاری برای درک عمیق‌تر دنیای اطرافتان است.

این موضوع به شما کمک می‌کند که خودتان را بشناسید، ارزش‌هایتان را کشف کنید و به آگاهی بیشتر برسید تا بتوانید در زندگی‌تان تغییر ایجاد کنید.

۴. عاطفی

رشد فردی عاطفی اغلب با رشد هوش هیجانی (EQ) همراه است. اگر بخواهیم هوش هیجانی را به ساده‌ترین شکل تعریف کنیم باید بگوییم که هوش هیجانی، توانایی درک احساسات است. و فراتر از احساسات، به معنای درک این موضوع است که احساسات چگونه می‌توانند افکار و اعمال ما را شکل دهند.

تجربیات ما در زندگی می‌تواند به رشد عاطفی ما کمک کند. چند لحظه فکر کنید، مسیری که در زندگی تا اینجا پیموده‌اید را به دقت بررسی کنید و ببینید چه تجربیاتی باعث شده شما به شخصی که الان هستید تبدیل شوید؟ این دقیقا همان چیزی است که آن رشد عاطفی می‌گویند.

۵. فیزیکی

مطمئنا یک بدن سالم می‌تواند از ذهن سالم پشتیبانی کند، پس می‌تواند گفت پیوندی ذاتی و همیشگی بین سلامت جسمی، روانی و عاطفی شما برقرار است. جنبه‌ی فیزیکی رشد فردی بر سلامت جسمانی تمرکز دارد. تغذیه، خواب، ورزش و تحرک عواملی هستند که در سلامت فیزیکی و رشد آن تاثیرگذارند.

وقتی تغذیه‌ی خوب داشته باشید ذهن شما هم از فواید و مزایای آن مواد غذایی بهره می‌برد و شاداب می‌ماند. پس برای توسعه‌ فردی در حوزه‌ی فیزیکی راه‌هایی را پیدا کنید که می‌توانید به احساس، بدن و ذهن خود توجه داشته باشید.

مزایای توسعه فردی

همه‌ی ما می‌دانیم که تلاش برای تغییر مثبت و بهبود ذهن و جسم مزایای فراوانی دارد. اما می‌خواهیم به صورت دقیق‌تر و متمرکزتری با مزایای توسعه‌ی فردی آشنا شویم.
افزایش خودآگاهی و عزت نفس

رشد فردی مستلزم نگاه کردن صحیح به افکار، احساسات، عادت‌ها و واکنش‌هایی است که داریم. این موضوع که کاملا درک کنید شما در حال حاضر به عنوان یک فرد چه کسی هستید، نیاز به آگاهی و توجه دارد. بعد از اینکه بتوانید نگاهی عمیق و واقعی به درون خود داشته باشید با چالش‌هایی درباره‌ی جایی که قرار است در آینده در چه نقطه‌ای قرار بگیرید و این مسیر به چه شکلی قرار است پیش برود. با سرمایه‌گذاری روی خود، می‌توانید خودآگاهی و عزت نفس خود را هم افزایش دهید.

افزایش آمادگی ذهنی

تناسب ذهنی نیاز به کار دارد و مثل بسیاری از جنبه‌های توسعه‌ی فردی، به ایجاد آمادگی ذهنی قدرتمند کمک می‌کند. با افزایش آمادگی ذهنی، در موج قدرتمند و تاثیرگذاری از امواج مثبت قرار می‌گیرید. افراد با آمادگی ذهنی می‌توانید بهره‌وری خود را افزایش دهید، کمتر به بیماری‌های روان دچار شوید و خلاق و نوآور باشید.
انعطاف‌پذیری بیشتر

هرچه بیشتر در مسیر توسعه فردی پیش بروید، قدرت انعطاف‌پذیری بیشتری به دست می‌آورید. این یکی دیگر از علائم مثبت آمادگی ذهنی است. سرمایه‌ذاری روی رشد شخصی به معنای سرمایه‌گذاری در توانایی شما برای دوباره ایستادن و بازگشتن به مسیر بعد از شکست و اتفاقات سخت است.
دانش و مهارت‌های بیشتر

اغلب اوقات توسعه‌ی فردی با آموختن دانش و مهارت‌های بیشتر همراه می‌شود و این آموزش می‌تواند از روش‌های مختلفی به دست بیاید. مثلا ممکن است شما دوره‌ی بازاریابی دیجیتال را با هدف پیشرفت شغلی خود بگذرانید. اما در مسیر مطالعه و دانش‌آموزی، می‌توانید به روند توسعه‌ی فردی خود هم کمک کنید. همچنین ثبت‌نام در یک کلاس هنری مثل سفالگری، باعث آموختن مهارتی جدید می‌شود که بدون شک تاثیر مثبتی در زندگی شما خواهد داشت.
بهبود روابط شخصی و حرفه‌ای

یکی دیگر از مزایای توسعه‌ی فردی، بهبود روابط شخصی و حرفه‌ای است. این حوزه زمانی به شکوفایی می‌رسد که روی رشد شخصی خود، به ویژه در حوزه‌های عاطفی و اجتماعی، سرمایه‌گذاری کنید.

مهم‌ترین مهارت‌های کار گروهی کدامند و چگونه باید آن‌ها را آموخت؟

۱۱ مهارت توسعه فردی که باید روی آن‌ها کار کنید

اگر هنوز مطمئن نیستید که مسیر توسعه‌ی فردی را از کدام حوزه شروع کنید، بهتر است از یک مشاور یا مربی در این حوزه مشورت بگیرید. مربی با شما به صورت انفرادی روی جنبه‌های مختلف کار می‌کند تا بتوانید مهارت‌های کلیدی خود را برای رسیدن به تجربه‌های ارزشمند شناسایی کنید.

اگر هم می‌خواهید خودتان این مهارت‌ها را شناسایی کنید، بهتر است با ارزیابی کلی خودتان شروع کنید و سپس نقاط قدرت و زمینه‌های فرصت خود را از این ارزیابی استخراج کنید. این اطلاعات می‌تواند شما را برای انتخاب نقطه‌ی شروع راهنمایی کند.

در ادامه بعضی از زمینه‌های مشتر خودسازی و توسعه فردی را می‌خوانید که می‌توانید با سرمایه‌گذاری در آن‌ها، اولین قدم‌ها را در این مسیر بردارید:

مهارت‌های ارتباطی و بین فردی
حل مساله
چابکی شناختی و سازگاری
دوست داشتن خود، مراقبت از خود و خوداندیشی
تعارض و حل تعارض
پیمایش تغییر و عدم قطعیت
آینده‌نگری
مهارت‌های سازمانی
طرز فکر رشد
کار تیمی و همکاری
خودآگاهی

۶ مرحله برای تدوین برنامه‌ی توسعه فردی

برای شروع توسعه‌ی فردی، مانند هر هدف دیگری، باید یک برنامه‌ریزی دقیق داشته باشید. با تنظیم یک برنامه‌ی واقع‌گرایانه و قابل پیگیری، و همچنین با پایبند بودن به آن می‌توانید به مرور زمان به اهداف خود دست پیدا کنید. برای آشنایی با روش برنامه‌ریزی موثر و قابل اجرا می‌توانید مطالب زیر را بخوانید:

۱. محدوده‌هایی که می‌خواهید در آن‌ها پیشرفت کنید شناسایی کنید

یک دقیقه وقت بگذارید و به جایی که در حال حاضر در زندگی‌تان ایستاده‌اید فکر کنید. نقاط قوت شما چیست؟ می‌خواهید روی چه زمینه‌هایی تمرکز کنید؟ انتظار دارید چه رشد و پیشرفتی را در خود ببینید؟ اگر قبلا ارزیابی کلی را انجام داده باشید، این کار می‌تواند به یک ابزار مفید برای شروع مسیر تبدیل شود.

۲. برای تنظیم برنامه از یک مشاور یا مربی در حوزه‌ی توسعه‌ی فردی کمک بگیرید

درست است که این برنامه‌ریزی برای توسعه‌ی فردی شخصِ شما است اما این به معنای انجام آن به تنهایی نیست. برای تنظیم یک برنامه‌ی کاربردی می‌توانید از یک مشاور یا مربی توسعه‌ی فردی کمک بگیرید. تجربه و آگاهی آن‌ها از این مسیر می‌تواند به شما در افزایش کیفیت قدم‌هایتان کمک کند.

۳. به اهداف توسعه‌ی فردی خود ساختار بدهید

یک روال و روتین برای رسیدن به اهداف خود بسازید و به اجرای آن پایبند باشید. برای این کار فعالیت‌های روزمره‌ی خود را بررسی کنید و به دنبال راهی بگردید تا بتوانید فعالیت‌های جدید خود را به یک عادت تبدیل کرده و در روتین روزانه‌تان جای دهید.

۴. یک دوست برای پیمودن این مسیر پیدا کنید

گاهی حضور کسی که در کنارتان قدم برمی‌دارد و شما را وادار به پاسخگویی درباره‌ی میزان پیشرفت‌تان می‌کند می‌تواند تاثیری باورنکردنی در موفقیت‌هایتان داشته باشد. به دنبال دوستی بگردید که مایل است با شما مسیر توسعه‌ی فردی را شروع کند. این همراهی می‌تواند برای هر دو نفرتان موفقیت‌آمیز باشد.

۵. صادق باشید

اجرای برنامه‌ی توسعه‌ی فردی نیازمند صداقت است. در مورد رشد و پیشرفت‌تان با خودتان صادق باشید. صداقت با خود، نیاز به سطحی از خودآگاهی دارد. پس تمرین کنید که به این میزان از خودآگاهی برسید تا بتوانید با واقعیت‌هایی که در مسیرتان وجود دارد آگاهانه روبه‌رو شوید. برای شروع می‌توانید از دوستان، خانواده و همکاران خود درباره‌ی تغییرات‌تان بازخورد جمع کنید تا به مرور نسبت به چگونگی پیشرفت و رسیدن به اهدافتان آگاه شوید.

۶. توسعه‌ی فردی را در برنامه‌ی آمادگی ذهنی خود قرار دهید

شاید بپرسید توسعه‌ی فردی چگونه می‌تواند در برنامه‌ی آمادگی ذهنی شما نقش داشته باشد؟ برای رسیدن به جواب این سوال باید راه‌هایی را در نظر بگیرید که می‌توانید با مربی خود در ایجاد جنبه‌های مختلف توسعه‌ی فردی و افزایش آمادگی ذهنی خود درباره‌ی آن صحبت کرده و برای رسیدن به آن تلاش کنید.

توسعه فردی چگونه به ما کمک می‌کند؟

توسعه‌ی فردی یک فعالیت شخصی است. هر انسانی متفاوت است و در این مسیر به شیوه‌ی مخصوص به خود قدم برمی‌دارد. در طول این مسیر می‌توانید از کتاب‌های مختلف، ویدیوها و مشاوره‌ی آموزگاران مختل کمک بگیرید. فقط این نکته را فراموش نکنید که یک راه حل یکسان برای همه کار نمی‌کند.

نکته‌ی مهم دیگر در این مسیر این است که برای برنامه‌ریزی حتما از کمک یک مربی یا مشاور کمک بگیرید. شما باید نیازها، نقاط قوت، فرصت‌ها و مهارت‌های خود را به خوبی بشناسید و سپس برنامه‌ریزی کنید. مربی به شما در این کار به خوبی کمک می‌کند.

برای پیشرفت در این مسیر باید از منطقه‌ی آسایش خود خارج شوید تا بتوانید پتانسیل کامل خود را آزاد کنید. درست است که خودشکوفایی و کار درونی یک فرآیند مادام‌العمر است، اما اهداف توسعه‌ی شخصی شما نباید در شما باعث ایجاد استرس و نگرانی شود.

این کار یک سرمایه‌گذاری عالی برای رسیدن به یک مهارت جدید، موفیت شغلی و بهبود شخصیت است. پس باید تعادل بین کار و زندگی‌تان را حفظ کنید و آسایش را فدای موفق شدن نکنید.

مرور کلی

توسعه فردی، بهبود جنبه‌های مختلف زندگی و رشد شخصی یک فعالیت مادام‌العمر است که به شما کمک می‌کند از تمام پتانسیل‌های خود استفاده کنید. همچنین در این مسیر مهارت‌ها و دانش مختلفی را یاد می‌گیرید که به افزایش مهارت‌های ذهنی شما کمک بسیار زیادی می‌کند. مهارت‌های نرم، هنرهای مختلف و تخصص‌های شغلی گوناگون را می‌توانید به راحتی در این مسیر یاد بگیرید.

اگر بعد از خواندن این مطلب کمی به فکر فرو رفته‌اید و تصمیم گرفته‌اید مسیر توسعه فردی را آغاز کنید اتفاق خوبی است. برایمان در قسمت کامنت‌ها بنویسید که دوست دارید از چه حوزه‌ای شروع کنید، کدام یک از ۱۱ مهارتی که معرفی کردیم برایتان جذاب‌تر بوده و دوست دارید درباره‌ی کدام‌یک از آن‌ها مطلب آماده کنیم.