موی نازک و کم‌پشت چه تفاوتی باهم دارند و چگونه باید از آن‌ها مراقبت کرد؟

بدن ما بسیار عجیب و شگفت‌انگیز است. در مطالبی که در رابطه با روش‌های مراقبت از پوست نوشته‌ایم، دیدیم که انسان‌ها می‌توانند نوع پوست متفاوتی داشته باشند؛ تشخیص این تفاوت‌ها گاهی اوقات واقعا گیج کننده می‌شد، اما باید بدانید فقط پوست‌ها نیستند که انواع مختلفی دارند، بلکه موها را هم می‌توان به انواع مختلفی تقسیم کرد. حتی اگر مدت زمان زیادی را به بررسی و مطالعه‌ی انواع و اقسام موها بپردازید، باز هم احتمال اینکه نوع آن را نشناسید زیاد است. یکی از این مشکلات در شناخت مو، نه به جنس آن بلکه به کیفیت آن مرتبط می‌شود؛ اینکه بگوییم موهای ما کم پشت است یا نازک و اینکه چگونه در صورت داشتن هر دو علائم از موهای خود مراقبت کنیم؟ در این مطلب همراه ما باشید تا شما را با این دو جنس مو آشنا کنیم.

تفاوت موی نازک و کم پشت (Fine Hair و Thin Hiar)

به گفته‌ی دکتر هلنا کان، استادیار دانشگاه Brown در رشته‌ی پوست، پو و ناخن، بسیاری از افراد تفاوت بین موی نازک و کم پشت را نمی‌دانند و گاهی اوقات به اشتباه این دو کلمه را به جای هم استفاده می‌کنند. این مشکل فقط مربوط به فارسی‌زبانان هم نیست؛ جالب است بدانید حتی افراد انگلیسی زبان هم که برای اشاره به موهای کم پشت و نازک به ترتیب از عبارت Thin و Fine استفاده می‌کنند، گاهی اوقات این دو کلمه را به جای یکدیگر به کار می‌برند. اما این درست نیست و باید به معنای هر کدام دقت کرد.

قومیت‌های مختلف اندازه و شکل فولیکول موی متفاوتی دارند که همین موضوع باعث می‌شود در جوامع مختلف ما شاهد انواع گوناگونی از مو باشیم.

بنابراین به پاسخ مهم‌ترین پرسش این مطلب می‌رسیم: آیا بین موی کم پشت و باریک تفاوت وجود دارد؟ بله، در ادامه هم یکی از متخصصین خبره‌ی تیم دکتر کان، نازنین سعیدی و اندرو فیتسایمنز، یک آرایشگر سلبرتی حرفه‌ای ضمن اشاره به تفاوت بین این دو کیفیت مو، به روش‌هایی پرداخته‌اند که با کمک آن‌ها می‌توانیم از موهای خود با هر یکی از این دو حالت یا هر دوی آن‌ها مراقبت کنیم.

موی نازک (Fine Hair) چیست؟

از راست به چپ: موی نازک، موی متوسط، موی ضخیم

وقتی از موی نازک صحبت می‌کنیم، منظورمان این نیست که موهای شما کم هستند؛ اتفاقا شاید یکی از پرموترین افراد خانواده باشید اما هر تار موی شما ابعاد کوچک و ضخامت کمی دارند. به عبارتی ساده‌تر، ابعاد و ضخامت تار موی شما در این جا مورد بحث قرار می‌گیرد (Fine Hair). دکتر سعیدی در این رابطه می‌گوید:

چه موی باریک داشته باشید چه کم پشت، هر دوی آن‌ها در نتیجه‌ی فولیکول‌های کوچک و باریک مو هستند که باعث می‌شوند ساقه‌ی مو نازک‌تر از حد معمول به نظر برسد و خود مو هم تراکم زیادی نداشته باشد.

دکتر کان هم در این رابطه گفته:

اندازه و شکل فولیکول مو مقوله‌ای است ژنتیکی و انسان متأسفانه نمی‌تواند تغییر زیادی در ضخامت ساقه‌ی مو ایجاد کند.

موی کم‌پشت چیست؟

کم‌پشت همانطور که از نامش پیداست به تراکم مربوط می‌شود. این یعنی چه تعداد مو روی سر شما قرار دارد (Thin Hair). در نتیجه موضوع مورد بحث ما ضخامت مو نیست، بلکه تعداد آن‌هاست. شما می‌توانید ضخیم‌ترین موها را در بین افراد خانواده‌تان داشته باشید اما تعداد آن‌ها کم باشد. به گفته‌ی دکتر سعیدی، وقتی می‌گوییم کسی موی کم‌پشتی دارد یعنی می‌توان پس سر آن فرد را در برخی از مواقع دید چرا که تعداد مو روی سر وی کم است.

تا اینجای کار به نظر می‌رسد فرق بین موی کم پشت و باریک را فهیمده‌ایم. به صورت خلاصه باید بگوییم شما می‌توانید موی باریک اما با تراکم بسیار زیاد داشته باشید به گونه‌ای که دیدن پس سر شما بسیار سخت باشد اما از طرفی می‌توانید موی ضخیمی داشته باشید، اما تراکم آن‌ها به قدری کم باشد که کاملا روی سر شما را نپوشانند. یا برعکس، می‌توانید موی باریک با تراکم کم و موی ضخیم با تراکم بالا هم داشته باشید. بنابراین تفاوت بین Fine و Thin یا همان باریک و کم پشت، به ضخامت و تعداد مو مرتبط می‌شود.
موی کم پشت یا موی در حال کم پشت شدن؛ تفاوت در چیست؟

از آن‌جایی که موی کم پشت یعنی تعداد تار موی کم روی سر، وقتی کسی این شرایط را داشته باشد بدان معناست که فولیکول‌های موی او در حال کوچک‌تر شدن هستند. در نتیجه موی سر او روز به روز کوتاه‌تر و کم‌تراکم‌تر می‌شود و اگر این فرایند ادامه دار باشد، شاید به تاسی فرد بینجامد. وقتی شما دچار این وضعیت می‌شوید، می‌توان گفت موی کم پشتی دارید اما اگر در شرایطی هستید که می‌بینید تراکم موی شما هر بار کمتر و کمتر می‌شود یعنی موی شما در حال کم پشت شدن است. دکتر سعیدی می‌گوید:

بیمارانی با موهای ضخیم به ما مراجعه و از بابت کم پشت شدن آن گله می‌کنند. مسأله در این جا باریک شدن یک تارو مو نیست بلکه کل پس سر از کاهش تراکم مو رنج می‌برد که یعنی تعداد مو کمتر شده است.

چطور باید تشخیص داد مو در حال کم پشت شدن است؟

موی باریک و موی کم پشت

طبق گفته‌ی دکتر کان، افرادی که موی سرشان در حال کم پشت شدن است معمولا تغییرات رخ داده روی سر خود را متوجه می‌شوند. برای مثال اگر مدل موی آن‌ها دم اسبی است، به وضوح می‌فهمند که چقدر دم اسبی آن‌ها تراکم کمتری در مقایسه با قبل دارد. یا مثلا وقتی در حال شامپو زدن به سر خود در حمام هستند، متوجه می‌شوند که موی کمتری به کف دست یا انگشتان آن‌ها برخورد می‌کند. دکتر کان می‌گوید:

وقتی موی شما کم پشت می‌شود، بسته به میزان این کم پشتی می‌توانید پس سر خود را هم تا حدودی ببینید. معمولا افراد از این طریق متوجه کم‌پشت شدن موهای خود می‌شوند. برخی از بیماران هم معمولا از ریزش موی شدید متوجه این موضوع می‌شوند. البته برای یک فرد سالم، ریزش ۱۵۰ تار مو در طول یک روز کاملا طبیعی است، اما اگر از این میزان فراتر برود، باید نگران بود.

کم پشت شدن موی سر دو الگو دارد؛ الگوی مردانه و زنانه. این نوع ریزش مو هم معمولا به عواملی نظیر سن و ژنتیک مرتبط است و نمی‌توان کار خاصی برای بهبود کامل و چشمگیر آن انجام داد. گاهی اوقات افراد به خاطر اینکه پدر، پدر بزرگ و یا حتی مادر و مادربزرگ‌شان از ریزش موی شدید رنج می‌بردند، ژن غالب آن‌ها را دریافت کرده و با مشکل در این زمینه مواجه می‌شوند، برخی دیگر به خاطر کهولت سن و مشکلات و استرس‌هایی که در طول زندگی با آن دست و پنجه نرم کردند به مشکل ریزش مو دچار می‌شوند.

برای یک سری از این موارد راه‌حل درمانی خوبی وجود دارد اما برای عوامل ژنتیکی هنوز علم نتوانسته درمانی قطعی پیدا کند. هرچند اگر از همان ابتدا به مو رسیدگی کنید و بلافاصله بعد از مشاهده‌ی کوچک‌ترین تغییر منفی در وضعیت مو،‌ برای بهبود آن اقدام کنید، می‌توانید به شکل قابل توجهی از ریزش شدید مو در آینده جلوگیری کنید. اما ریزش مو همیشه ترسناک نیست و گاهی اوقات می‌توان عوامل مربوط به آن را کنترل یا بعد از گذراندن دوره‌ی نقاهت، آن را حذف کرد. دکتر کان می‌گوید:

کم پشت شدن مو می‌تواند به خاطر ریزش موی تلوژن باشد. ریزش موی تلوژن هم دلایل بسیار زیادی دارد که اگر به صورت خیلی خلاصه و مفید بخواهیم بگوییم، ریزش مو در نتیجه‌ی استرس است.

نکته: ریزش موی تلوژن غالبا ۲ الی ۴ ماه پس از عواملی نظیر استرس شدید، استفاده از داروهای مختلف و اختلال غدد آندوکرین بروز می‌کند. در این نوع از ریزش، موها به صورت زودرس وارد فاز تلوژن (مرحله‌ی استراحت در چرخه‌ی رشد مو) می‌شوند.

دکتر کان می‌گوید گاهی اوقات ریزش مو می‌تواند تا سه ماه پس از یک عامل استرس‌زا یا محرک منفی رشد مو آغاز شود و پس از آن هم ۳ تا ۶ ماه ادامه پیدا کند. عوامل استرس‌زا می‌تواند شامل فشارهای احساسی ناشی از جدایی از یک رابطه، از دست دادن عزیزان، اضطراب و استرس شدید، استرس فیزیکی نظیر تصادف، جراحی خطرناک، کاهش وزن سریع و غیر اصولی، مصرف داروهای گوناگون، عوارض پسا بارداری، کمبود آهن، اشباع ویتامین A در بدن، بیماری تیروئیدی شدید، بیهوشی عمومی و عواملی از این دست باشد. اگر ریزش مو به عواملی مثل این‌ها مرتبط باشد، جای نگرانی نیست و نباید از آن ترسید چون بعد از حل مشکل و حذف عامل استرس‌زا، ریزش مو متوقف شده و مو دوباره رشد می‌کند.

در جوامع آفریقایی-آمریکایی، افراد زیادی را شاهد هستیم که موهای سر آن‌ها بافت بسیار کشیده و محکمی دارد. این نوع حالت مو به مرور باعث ضعیف شدن و شکستن ساقه‌ی موها و در نهایت کم پشت شدن مو می‌انجامد. توجه داشته باشید که این نوع از دست رفتن مو می‌تواند دائمی باشد بنابراین افرادی با این مشکل باید هرچه سریع‌تر برای بهبود وضعیت موهای خود به پزشک متخصص مراجعه کنند.

علاوه بر موارد یاد شده، ریزش مو می‌تواند دلایل نادری هم داشته باشد که از جمله این موارد می‌توان به التهاب و اختلال خود ایمنی اشاره کرد. اگر کم پشت شدن مو در این حالت ادامه پیدا کند و از حالت عادی فراتر برود، حتما باید با یک متخصص پوست یا تریکولوژیست این موضوع را در میان گذاشت.

حالا که تفاوت بین موهای باریک و کم پشت را متوجه شده‌ایم می‌دانیم که چطور باید عوامل مختلف کم پشت شدن مو را شناسایی کرد، بهتر است ببینیم چطور می‌توان این نوع موها را حالت داد. قطعا افرادی که موهای باریک یا کم پشتی دارند هم می‌خواهند بدانند موی سر آن‌ها چطور در بهترین حالت خود قرار می‌گیرد. البته این کار در مقایسه با حالت دادن به موی کسانی که تراکم مو روی سرشان بسیار زیاد است اندکی سخت‌تر خواهد بود اما نشد ندارد.

برای اینکه بتوانید یک موی باریک را به شکلی عالی حالت دهید در ابتدا باید یاد بگیرید چطور با آن رفتار کنید تا آسیب نبیند. فیتسایمنز می‌گوید اگر موی باریک دارید، احتمالش وجود دارد که تراکم تارها زیاد باشد که اگر اینطور هست، می‌توانید لایه‌های بیشتری روی سر خود ایجاد کنید.

اگر تراکم موی سرتان زیاد هست، تنها کاری که باید انجام دهید این است که بیس موهای خود را تا جایی که امکان دارد ضخیم نشان دهید. اگر قصد استفاده از محصول مراقبت یا حالت دهنده‌ی مو را دارید سعی کنید آن محصول شفاف‌کننده باشد. همچنین پوست سر را به طور نیمه منظم لایه‌برداری کنید تا به تحریک فولیکول‌ها و در نهایت رشد بهتر موها کمک کرده باشید. همچنین این دسته از افراد بهتر است مدل موهای کوتاه و صاف را انتخاب کنند.
بهترین محصولات برای موهای باریک

آن دسته از افرادی که موهای باریکی دارند بهتر است از محصولاتی استفاده کنند که موها را حجیم‌تر و ضخیم‌تر می‌کند. بدین ترتیب تارهای موی شما قطورتر شده و باعث می‌شود در برابر آسیب‌های محیطی مقاومت بیشتری هم داشته باشند. همچنین برای افرادی با این نوع مو، تقویت‌کننده هم می‌تواند گزینه‌ی خوبی باشد.