روزه‌ی تکنولوژی چیست و چگونه به بهبود سلامت روان کمک می‌کند؟

زندگی امروزی کاملا به فناوری‌های گوناگون وابسته شده و کنار گذاشتن این فناوری‌ها هم کار آسانی نیست. کم‌وبیش بیشتر جنبه‌های زندگی، از شغل و تحصیل گرفته تا تفریح و سرگرمی، به استفاده از تکنولوژی‌ها نیازمند هستند و این اگرچه ضروری به نظر می‌رسد، در عین حال مشکلات زیادی را برای سلامت جسم و روان به دنبال دارد. به همین دلیل است که خیلی از کارشناسان پیشنهاد می‌کنند روزه‌ی تکنولوژی بگیرید و تا جای ممکن کمتر از این وسایل استفاده کنید.

روزه‌ی تکنولوژی برای بسیاری از مردم که زمان زیادی را پشت کامپیوتر و لپ‌تاپ می‌نشینند یا سرشان همیشه گرم گوشی همراه خود است کار دشواری خواهد بود. کم‌وبیش همه‌ی مردم از تکنولوژی‌های مختلف استفاده می‌کنند و این هسته‌ی اصلی زندگی‌شان را شکل می‌دهد. دقیقا به همین دلیل است که باید برای مدتی از تکنولوژی دور بمانید و به خودتان استراحت بدهید تا سلامت جسم و روانتان به خطر نیفتد.

در این نوشته به سراغ روزه‌ی تکنولوژی می‌رویم و هر آنچه را که برای انجام آن باید بدانید بررسی می‌کنیم. شما با کمک روزه‌ی تکنولوژی می‌توانید از استرس و فشارهای زندگی نوین دور شوید و سلامتی‌تان را بهتر حفظ کنید. پس در ادامه با ما همراه باشید تا ببینید روزه‌ی تکنولوژی چگونه به بهبود سلامتی شما کمک می‌کند.

روزه‌ی تکنولوژی چیست؟

روزه‌ی تکنولوژی به معنای فاصله گرفتن از دستگاه‌هایی مانند گوشی همراه، تبلت و کامپیوتر یا لپ‌تاپ برای مدت زمانی مشخص است. به طور کلی، روزه‌ی تکنولوژی با کنار گذاشتن رسانه‌های اجتماعی و اینترنت ارتباط دارد، ولی شما می‌توانید وسایلی مانند تلویزیون را هم کنار بگذارید و فیلم دیدن، برنامه‌های تلویزیونی یا حتی برنامه‌های رادیویی را هم کنار بگذارید.

هدف از روزه‌ی تکنولوژی این است که از تأثیرات بیرونی دوری کنید و همه‌ی تمرکزتان را روی درون خود بگذارید. شما در این دوره از جهان غیرواقعی فاصله می‌گیرید و به سراغ ارتباط نزدیک با سایر مردم، کتاب خواندن، انجام بازی‌های رومیزی، ورزش کردن یا طبیعت‌گردی می‌روید. این کارها به شما کمک می‌کنند آرامش بیشتری داشته باشید و از استرس و اضطراب در امان بمانید.

خیلی از کسانی که روزه‌ی تکنولوژی می‌گیرند ممکن است چند روز تا چند هفته هر نوع تکنولوژی را کنار بگذارند. شما برای شروع می‌توانید تنها برای چند ساعت در روز از این وسایل دوری کنید و به ذهنتان استراحت بدهید. برای نمونه، یک شب از ساعت ۸ تا صبح روز بعد همه‌ی تکنولوژی‌ها را کنار بگذارید و ببینید چه احساسی دارید. با گذر زمان می‌توانید مدت زمان روزه گرفتن را افزایش دهید و آن را به ۲۴ ساعت یا حتی چند روز و بیشتر برسانید.

از آنجا که شغل و تحصیل خیلی از مردم به انواع تکنولوژی‌ها وابسته است، روزه‌ی تکنولوژی در ابتدا می‌تواند بسیار چالش‌برانگیز باشد. شما باید اولویت‌های خود را در نظر بگیرید و یک برنامه‌ریزی منظم داشته باشید. همچنین می‌توانید استثناهایی قائل شوید و مثلا هنگام روزه‌داری تنها برای موارد ویژه‌ی کاری یا تحصیلی از تکنولوژی استفاده کنید.

بهترین کار برای شروع این است که گوشی خود را بی‌صدا کنید، اعلان‌ها را خاموش کرده و همچنین برنامه‌های وسوسه‌انگیز و وقت‌گیر را هم پاک کنید. این کمک زیادی به کاهش حواس‌پرتی‌ها می‌کند تا بهتر روزه بگیرید و به سایر کارهای خود برسید.

چرا باید روزه‌ی تکنولوژی را امتحان کنید؟

بدون تکنولوژی می‌توانید در لحظه زندگی کنید و متوجه اتفاقات پیرامون خود باشید. تکنولوژی آسیب زیادی به روابط و احساسات شما می‌زند، زیرا هنگام استفاده از آن احساسات خود را پنهان کرده و از رویدادهای گوناگون زندگی فرار می‌کنید. بنابراین، هنگامی که حواستان پرت اینترنت و فضای مجازی نباشد بهتر می‌توانید احساسات خود را شناسایی کنید.

زمانی که در تکنولوژی‌های مختلف غرق شوید، به‌آسانی می‌توانید از موقعیت‌های دشوار و استرس‌زای زندگی فرار کرده و نگرانی‌هایتان را به زمان دیگری موکول کنید. این وقت هدر دادن‌ها نه‌تنها مشکلاتتان را برطرف نمی‌کنند، بلکه باعث می‌شوند روی زندگی‌تان هیچ کنترلی نداشته باشید. به همین دلیل باید روزه‌ی تکنولوژی بگیرید، با مشکلات خود روبه‌رو شوید و کنترل بیشتری روی زندگی‌تان به دست بیاورید.

جدا از این، کسانی که غرق استفاده از گوشی و اینترنت می‌شوند معمولا نمی‌توانند خودشان را کنترل کنند و زمان زیادی را پای محتوای بیهوده‌ی رسانه‌های مجازی هدر می‌دهند. روزه گرفتن باعث می‌شود بهتر خودتان را کنترل کنید و اجازه ندهید فضای مجازی زندگی شما را تباه کند. این کار کمک زیادی به بهبود تمرکز شما هم می‌کند. هنگامی که حواس‌پرتی کمتری داشته باشید بهتر می‌توانید روی سایر فعالیت‌های خود، از ورزش گرفته تا درس خواندن و کار کردن، تمرکز کنید و نتیجه‌ی بهتری هم بگیرید.

از دیگر فواید روزه‌ی تکنولوژی می‌توانیم به بهبود کیفیت خواب و مقابله با اضطراب و افسردگی اشاره کنیم. قرار گرفتن در معرض نور آبی نمایشگرها روی کیفیت خواب شما تأثیر منفی می‌گذارد. افزون بر این، با توجه به پژوهش‌ها استفاده‌ی درازمدت از انواع رسانه‌های اجتماعی می‌تواند منجر به افسردگی و اضطراب شود. بنابراین، شما با روزه‌ی تکنولوژی می‌توانید سلامت روان خود را حفظ کنید و شب‌ها بهتر بخوابید.

روزه‌ی تکنولوژی چگونه به بهبود سلامت روان کمک می‌کند؟

روزه‌ی تکنولوژی به ذهن شما استراحت می‌دهد و این کمک زیادی به سلامت روان می‌کند. خیلی‌ها استفاده از تکنولوژی را یک فعالیت فیزیکی که منجر به خستگی می‌شود در نظر نمی‌گیرند؛ با وجود این، ذهن شما از این فعالیت خسته می‌شود و در صورتی که استراحت نکنید به افسردگی و اضطراب دچار خواهید شد.

هنگامی که در استفاده از تکنولوژی زیاده‌روی کنید، مغز شما همیشه فعال می‌ماند و به این بیش‌فعالی و برانگیختگی عادت می‌کند. این وضعیت باعث می‌شود استراحت کردن بسیار دشوار شود و نتوانید ذهنتان را آرام کنید. جدا از این، استرس زیادی به شما داده و ذهنتان را زیر فشار قرار می‌دهد.

نکته‌ی مهم دیگر درباره‌ی روزه‌ی تکنولوژی که بالاتر هم بررسی کردیم، این است که به شما فرصتی برای خودشناسی، شناخت احساسات و پیدا کردن عادت‌ها و فعالیت‌های جدید می‌دهد. به معنای دیگر، شما با روزه‌ی تکنولوژی می‌توانید عوامل استرس‌زا را از بین برده و در عوض به سراغ راهکارهای آرامش‌بخشی بروید که به بهبود سلامت روان کمک می‌کنند.

۶ نکته برای اینکه بهتر روزه‌ی تکنولوژی بگیرید

شما برای آنکه بتوانید بهتر روزه‌ی تکنولوژی بگیرید باید به چند نکته‌ی مهم دقت داشته باشید. در ادامه این نکات را فهرست کرده‌ایم.

۱. روزه گرفتن شما باید هدف مشخصی داشته باشد

ابتدا باید هدف خود را مشخص کنید و ببینید چرا می‌خواهید تکنولوژی را کنار بگذارید و امیدوارید چه چیزی را با این کار به دست بیاورید. هدف داشتن به حفظ انگیزه‌ی شما کمک می‌کند. هر زمان که خسته شدید، با یادآوری اهداف خود می‌توانید دوباره انرژی بگیرید و روزه‌ی تکنولوژی را ادامه دهید.

شما همچنین می‌توانید اهداف خود را با یک دوست صمیمی و قابل اعتماد در میان بگذارید تا بتواند از شما حمایت کرده و کمکتان کند به اهداف و برنامه‌ی خود پایبند بمانید.

۲. همچنان با دیگران ارتباط داشته باشید

روزه‌ی تکنولوژی به این معنا نیست که ارتباطتان را با سایر مردم به‌کلی قطع کنید. اگرچه قرار نیست پیام دهید یا زنگ بزنید، ولی می‌توانید دوستان و آشنایان خود را از نزدیک ببینید و ارتباط قوی‌تری هم با آن‌ها داشته باشید.

به طور کلی، روزه‌ی تکنولوژی برای تقویت ارتباط شما با دیگران بسیار مفید است. خیلی‌ها ممکن است زمانی که با مردم وقت می‌گذرانند همواره حواسشان پرت گوشی همراه خود باشد. شما با کنار گذاشتن تکنولوژی‌ها می‌توانید در لحظه حضور داشته باشید، توجه خود را کامل در اختیار مردم بگذارید و ارتباط بهتر و ژرف‌تری به وجود بیاورید.

۳. مشخص کنید چه چیزهایی را می‌خواهید کنار بگذارید

ابتدا باید ببینید چه چیزهایی را می‌خواهید کنار بگذارید. شاید بخواهید از فضای مجازی مانند اینستاگرام و تلگرام دست بکشید، شاید هم بخواهید یوتیوب دیدن و اینترنت‌گردی را کنار بگذارید؛ در هر صورت باید برنامه‌ی خود را دقیق تعیین کرده و مدت زمان روزه‌ی تکنولوژی را هم مشخص کنید.

برای شروع می‌توانید ۲۴ ساعت روزه بگیرید و ببینید چه تأثیری روی زندگی شما دارد. سپس با در نظر داشتن این روزه و ارزیابی کردن آن، برای آینده و روزه‌های طولانی‌تر برنامه‌ریزی کنید.

۴. به رفتار و احساسات خود توجه کنید

در ابتدای روزه گرفتن ممکن است وسوسه شوید تا از تکنولوژی استفاده کنید. همچنین ممکن است ببینید هر زمان که خسته می‌شوید یا احساس تنهایی می‌کنید دلتان می‌خواهد به سراغ گوشی همراه یا کامپیوتر خود بروید.

روزه‌ی تکنولوژی کار آسانی نیست و به تلاش زیادی نیاز دارد. ولی این فرصت بسیار خوبی برای شناخت رفتارها و احساسات شما خواهد بود. شما با روزه‌ی تکنولوژی می‌توانید ببینید چه چیزهایی روی احساساتتان تأثیر می‌گذارند و منجر به آسیب‌های روانی می‌شوند. همچنین فرصتی پیدا می‌کنید تا راهکارهای دیگری را که کمک زیادی به سلامت روان می‌کنند، از جمله ورزش کردن یا کتاب خواندن، به کار بگیرید و زندگی سالم و شادتری داشته باشید.

۵. خودتان را پیدا کنید

یکی از مشکلات اساسی تکنولوژی و فضای مجازی این است که نیاز سیری‌ناپذیر ما به شناخته و دیده شدن را بدون ارضای حقیقی آن برطرف می‌کند. به معنای دیگر، خیلی‌ها به اینترنت پناه می‌برند تا دیده شوند، خودشان را به سایر مردم بشناسانند و از تنهایی فرار کنند. ولی فضای مجازی هیچ‌کدام از این خواسته‌ها را به معنای واقعی آن برطرف نمی‌کند و حتی شما را تنهاتر هم می‌کند.

شما نباید اجازه دهید فضای مجازی و تکنولوژی شخصیت شما را شکل دهند. با کنار گذاشتن تکنولوژی می‌توانید برای خودتان وقت بگذارید و زمان مناسبی را برای خودسازی به دست بیاورید. این خودسازی می‌تواند شامل پیدا کردن عادت‌های جدید و سالم و همچنین مهارت‌های کاربردی شود تا زندگی بهتری برای خودتان بسازید و نیاز واقعی‌تان را برطرف کنید.

۶. ذهن خود را بدون اینترنت پرورش دهید

به جای آنکه همواره در اینترنت بچرخید و اخبار گوناگون را بخوانید، می‌توانید به سراغ روزنامه‌ها بروید یا کتاب بخوانید. در کل کتاب خواندن انتخاب بسیار بهتری است و ذهن شما را هم بهتر پرورش می‌دهد.

جدا از این، به جای اینکه هنگام استراحت ویدیوها و نوشته‌های مختلف فضای مجازی را ببینید می‌توانید فعالیت‌های سبکی مانند پیاده‌روی داشته باشید تا هم به ذهنتان استراحت بدهید، هم از فواید این فعالیت برای سلامت بدن خود بهره‌مند شوید. این فعالیت‌ها همچنین می‌توانند خلاقیتتان را تقویت کنند و قدرت حل مسأله‌ی شما را هم افزایش دهند.

سخن پایانی

تکنولوژی با همه‌ی خوبی‌هایش می‌تواند دردسرهای زیادی داشته باشد و تأثیر منفی بسیاری روی سلامتی شما بگذارد. اگرچه فناوری‌های گوناگون زندگی را آسان‌تر کرده‌اند، استفاده‌ی نادرست و زیاده‌روی در استفاده از آن‌ها باعث می‌شود روی زندگی خود کنترل نداشته باشید، وقت هدر دهید و با اضطراب یا افسردگی مواجه شوید.

به همین دلیل، باید از راهکارهایی مانند روزه‌ی تکنولوژی کمک بگیرید تا دوباره روی زندگی خود کنترل پیدا کنید و اجازه ندهید به استفاده از تکنولوژی معتاد شوید. روزه‌ی تکنولوژی باعث می‌شود زمان خود را صرف فعالیت‌های مفیدتری کنید، کیفیت خوابتان را بهبود ببخشید، ارتباط ژرف‌تری با نزدیکان خود برقرار کنید و همچنین سلامتی‌تان را بهبود ببخشید. بنابراین، با در نظر داشتن نکاتی که بررسی کردیم تلاش کنید زمان کمتری برای استفاده از تکنولوژی سپری کنید و از فواید روزه‌ی تکنولوژی بهره‌مند شوید.