برخورد سیارک «ویرانگر شهر» به زمین تقریباً منتفی شد؛ اما احتمال اصابت با ماه وجود دارد

مشاهدات جدید احتمال برخورد سیارک ۲۰۲۴ YR4 با زمین در سال ۲۰۳۲ را به‌طور چشمگیری کاهش داده و این خطر را به حداقل رسانده است.
آژانس‌های فضایی جهان احتمال برخورد سیارک ۲۰۲۴ YR4 معروف به «ویرانگر شهر» با زمین را به کمتر از یک درصد کاهش داده‌اند که به‌وضوح نشان می‌دهد احتمال یک برخورد فاجعه‌بار از بین رفته است. با‌این‌وجود، عبور این سیارک همچنان به‌طرز چشمگیری نزدیک به زمین خواهد بود و این امر فرصتی نادر برای مطالعه دقیق‌تر آن فراهم می‌کند.

ریچارد مویسل، فیزیکدان منظومه‌ی شمسی از آژانس فضایی اروپا (ESA)، می‌گوید: «انتظار نداریم که احتمال برخورد دوباره به بالای یک درصد برسد. محتمل‌ترین سناریو این است که این احتمال حتی به صفر کاهش یابد.»

به گزارش نیوساینتیست، هشدارها درباره‌ی ۲۰۲۴ YR4 برای اولین‌بار در دسامبر گذشته به صدا درآمد؛ زمانی که ستاره‌شناسان متوجه شدند این سیارک ممکن است در مسیر برخورد با زمین در سال ۲۰۳۲ باشد.

تخمین‌زده می‌شود که قطر سیارک بین ۴۰ تا ۹۰ متر باشد و در صورت برخورد با یک شهر، بتواند انفجاری مرگبار ایجاد کند. در هفته‌های بعد، تلسکوپ‌ها و آژانس‌های فضایی جهان، از نزدیک آن را دنبال و مسیر مداری‌اش را با دقت بیشتری تعیین کردند. احتمال برخورد این سیارک در ۱۷ فوریه (۲۹ بهمن) به بیشترین میزان خود یعنی یک در ۳۲ رسید، اما سپس این احتمال به یک در ۶۷ یا ۱٫۵ درصد کاهش یافت.

احتمال برخورد سیارک ۲۰۲۴ YR4 با زمین به کمتر از یک درصد کاهش یافته است

در ۲۰ فوریه (۳۰ بهمن)، مشاهدات جدید به کاهش شدید خطر منجر شد؛ به‌طوری که ناسا احتمال برخورد را ۰٫۲۷ درصد یا یک در ۳۶۰، و ESA حتی کمتر از آن یعنی ۰٫۱۶ درصد یا یک در ۶۲۵ اعلام کرد. این رتبه‌بندی‌ها، سیارک را در مقیاس ۱۰ درجه‌ای تورینو که برای ارزیابی خطر اجرام آسمانی استفاده می‌شود از سطح ۳ به سطح یک تنزل دادند. به این ترتیب، ۲۰۲۴ YR4 اکنون به‌عنوان یکی از سیارک‌های کم‌خطری در نظر گرفته می‌شود که هر ساله کشف می‌شوند؛ اما در نهایت از کنار زمین عبور می‌کنند.

گرت کالینز، از کالج سلطنتی لندن، می‌گوید کم‌شدن احتمال برخورد خبر خوبی است، اما همچنان سیارک فرصتی ارزشمند برای آزمایش سامانه‌های دفاع سیاره‌ای و مطالعات علمی ارائه می‌دهد. او گفت: «سیارک با فاصله‌ی کم از کنار زمین رد می‌شود. اگر خطر ضربه به اندازه‌ای که اعلام شد بالا بوده باشد، باید خیلی به ما نزدیک شود.»

نیکلاس وویگت، از شرکت فضایی آلمانی OHB، می‌گوید ناسا، ESA و شرکت‌های فضایی که به دنبال راه‌هایی برای منحرف‌کردن سیارک بودند، احتمالاً همچنان برنامه‌ریزی خود را ادامه خواهند داد. تیم او قبلاً درباره‌ی مأموریتی برای منحرف‌کردن ۲۰۲۴ YR4 فکر کرده بود و کاهش خطر فعلی، برنامه‌های آن‌ها را تغییر نخواهد داد. او توضیح می‌دهد: «خطر کمتر شده، اما در‌حال‌حاضر همچنان به کار روی این موضوع ادامه می‌دهیم.»

عبور نزدیک سیارک از کنار زمین همچنان می‌تواند فرصتی مناسب برای آزمایش توانایی ما در تغییر مسیر سیارک‌ها باشد. تاکنون تنها یک تلاش موفق در این زمینه انجام شده است: مأموریت DART ناسا در سال ۲۰۲۲ که توانست مسیر سیارک ۱۶۰ متری دیمورفوس را تغییر دهد.

تصمیم درباره‌ی اقدام‌های لازم در برابر YR4 2024 احتمالاً تا رصدهای برنامه‌ریزی شده در ماه مارس (اسفند و فروردین) با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب گرفته نخواهد شد. آن مشاهدات علاوه‌بر جمع‌آوری داده‌های مسیر، اندازه و ترکیب سیارک را بهتر ارزیابی خواهد کرد. این داده‌ها سپس به گروه مشاوره‌ی برنامه‌ریزی مأموریت فضایی که تحت حمایت سازمان ملل فعالیت می‌کند، ارائه خواهند شد تا تصمیم نهایی را در اواخر آوریل (اردیبهشت) اتخاذ کند. کالینز فکر می‌کند که این تمرین‌ها بسیار ارزشمند هستند، زیرا نقاط حساس تصمیم‌گیری را مشخص و فرصتی برای انجام اقدامات منطقی در زمان مناسب فراهم می‌کنند.

اگرچه احتمال برخورد با زمین به‌شدت کاهش یافته، احتمال برخورد سیارک ۲۰۲۴ YR4 با ماه از ۰٫۳ درصد به ۱٫۲ درصد افزایش یافته است. مویسل می‌گوید: «احتمال افزایش بیشتر این رقم نیز وجود دارد.» تأثیر احتمالی چنین برخوردی با ماه هنوز در حال بررسی است.

کالینز می‌گوید واکنش به سیارک ۲۰۲۴ YR4 به‌عنوان یک تمرین مفید برای مقابله با سیارک‌های خطرناک آینده عمل کرده است. او هشدار می‌دهد که نباید به وضعیتی برسیم که مردم آن‌قدر به این هشدارها عادت کنند که تصور کنند: «همیشه از این تهدیدها صحبت می‌شود، اما هیچ‌وقت اتفاقی نمی‌افتد.» چون اگر مردم بیش‌ازحد به این هشدارها عادت کنند و آن‌ها را جدی نگیرند، ممکن است زمانی که تهدید واقعی پیش بیاید، واکنش مناسبی نشان ندهند.